ƏBÜLFƏZL CORABÇI
QUŞ TARİXİNDƏN
QUŞ TARİXİNDƏN
قارا قارقا ایله آلا قارقانین چوخ یاخین یولداش اولدوقلارینی، هر زامان و هر یئرده بیر آرادا اولدوقلارینی و هر زامان قارا قارقانین بیر آددیم قاباقدا، آلا قارقانین دا بیر آددیم اونون دالیندا اوچدوغونو بوتون قوشلار گؤرموشدولر. آنجاق بو ایکی قارقانین اوزون زامان یولداشلیقلاریندان اؤته یه بیر ده یاخین قوهوم الدوقلارینی دا بیلمهین قوش آز ایدی.
آلا قارقا بیر چوخ یئرده و اؤزونه افتخار بیله رک سسینی بوغازینا ییغیب درینلریندن قارقار... قار قار... ائده رک "بوش یئره قارا قارقا ایله قوهوموملوق ائتمه میشم" دئییردی. قارا قارقانین ایسه آلا قارقایا ائیله ده چوخ سایغیسی یوخ ایدی، اونو اؤزوندن آشاغیدا و بیلگیسیز بیر قوش اولاراق دگرلندیرردی، هر زامان اونون اؤز یئرینی توتماغا چالیشدیغینی حس ائدرک اونا قارشی قیسقانچلیغینین یانیندا اونو آلچاقلاماغدان و یئری گلدیگینده اونا "سن چوخ قاغیلداما، سن هئچ بیر شئی بیلمزسن، بیر شئی لر اؤیرنمیشسنسه ده آنجاق منیم سایمده اولوب، یوخسا سن ایکی ائشگین آرپاسینی بئیله بؤله بیلمز ایدین" دئیر و اونون اؤزوندن یوخاری قالخماسنین قاباغینا چیخاردی. بوتون بونلارین یاینیندا بیر ده قارا قارقا ایله آلا قارقانین آرالاریندا، یالنیز آیری قوشلارا گؤرستمک اوچون بئیله اولسا دا، بیر صمیمت وار ایدی. بیر بیرلرینی "قارا جان"، "آلا جان" چاغیراردیلار.
"قوش" تاریخینین بیرینجی ایلینده بیر گوز(پائیز) سحری آلا قارقا یوخودان اویانیب گؤزلرینی اوغوشدوردوقدان سونرا قارا قارقانی اوجا چینار آغاجینین قوزئییه ساری گؤگرمیش ان اوجا قولونون زیروه سینده اوتوردوغونو، آنجاق چوخ پکر و حوصله سیز اولدوغونو گؤرونجه اونون یانینا یاخینلاشیب اونون اوتوردوغو قولون آشاغیسینداکی قولا قونوب و "سحرین خیر اولسون قاراجان" دئیه قاغیلدادی. قارا ایسه هئچ بو دونیادا دگیل کیمی ایدی. آلانین سسینی ائشیتمهمیش کیمی ایدی. بلکه ده اونا "درین فیکیرلرده یم، منیم فیکریمی پوزما" دئیه افاده لنمک ایسده ییردی. آنجاق آلا داها اوجا بیر سس ایله قاغیلدایینجا قارا سول گؤزونون یانی ایله باخاراق آجی بیر قاغیلتی دا "اوتور، سحری تئزدن فیکریمی پوزما" دئیه باغیردی و اوزاق اوفوقلارا گؤز تیکرک دالغیینلیغیندا درینلشدی. آلا قارقا داها دا ماراقلاناراق "یوخسا قارا مندن گیزلین بیر شئی لر تاپیب" دئیه دوشونرک قارا قارقانین اتوردوغو قولون استونه آتلاندی. آنجاق هر زامان اونون قیزلیجه لرینی کشف ائتمک ایسته دیگینده قارشیلاشدیغی کیمی، بو یول دا اونون دیمدیک ووروشو ایله قارشیلاشدی. قارا قارقا وار گوجو ایله آلا قارقانین باشیندان بیر دیمدیک ووراراق اونون اوستونه قاغیلدادی "یوزلرجه یول سنه دئمیشم منین اوتوردوغوم بوداغا قونما، سن هر زامان مندن بیر بوداغ آشاغیدا اوتورمالیسان، باش قارقا منم......" آلا قارقا بیر آشاغیداکی بوداغین استونه آتلاییب، یالواریرجاسینا سوروشدو "آخی بیلمیرم سحری تئزدن سنه نه اولوب، نئیه پکرسن" قارا قارقا درین بیر آه چکیب، باشینی توولادی و اوزون اوزون قار قار چکرک آنلاتدی، "بوردان دوروب باخیرام، قوزیئ دئنیزده، بیر آدادا قوشلار ییغیلیب، بیر ییغینجاق قورورلار، بیرلیکده اؤتمک و بیربیرلریندن جه جه وورماق اؤیرنمک ایسته ییرلر، بلکه ده سونرالاری بیرلیکده اوچاجاق و بیرلیکده سبته ییغاجاقلار...".
آلا قارقا ماراقدان چاتلاییردی، قارا قارقانین اوتوردوغو بوداغا چیخیب اونون کیمی اوزاقدان گؤرونن آدادا قوشلارین یغیلدیغینی گؤرمک ایسته ییردی. آنجاق قارا قارقانین اجازه سی اولمادان یئریندن تئرپنه بیلمیردی. بوندان دا اؤتری بئیله اجازه سیز حرکتلری خاطیرینه هر یول قارا قارقانین دیمدیک ووروشو ایله باشیندا بیر یارا بیراخیلدیغینی و یاراسی توخدادیقدان سونرا یاراینین یئرینه آرتیق لئلک چیخمادیغی اوچون باشی بوتون لئلکسیز قالدیغینی دا یاخچی بیلیردی. بئیله جه قازاندیغی تجربه ده چوخ محمکلشمیشدی و قارا قارقانین اوتوردوغو بوداغا آتلانماقدان چوخ قورخوردو. بوتون بونلارا قارشی ایستگیندن آسیلی اولمادان بیر قار قار قار چیخدی ایچیندن "ایسته ییرسن گئدیم یوولارینی داغیدیم" دئیه قاغیلدادی. قارا قارقا ایسه یوخاریدان باخاراق "سن اوتور یئرینده، من دئیه نه قولاق آس، بیر آز زامان لازیمدیر، واقتیندا من سنه نه ائده جگینی دئیه جگم" دئیه قاغیلدادی و گئنه اوزاق اوفوقا گؤز تیکرک اؤز ایچینده قیغیلداماغا داوام ائتدی، "منسیز... هن...؟، منه مصلحتلشمه میش یغینجاق قوروبلار... هن...؟ بونلار منیم کیم اولدوغومو هله بیلمیرلر... من قوشلارین قوشو، قارقالارین ان قاراسی،.....منیم آتام دونیانین ان قارا قارقاسی ایدی، اونون اوستونه قارا قارقا گئلیب گئتمه میشدی. بوتون دونیا قوشلارینین باشی منم... ایندی ایکی اوچ قانادی قیسسا قوش منه خبر وئرمهمیش یغینجاق قوروبلار هن؟ اونلارا گؤستره رم، اونلارین، ییغینجاغینی پوزارام، آنجاق بیر آز زامان لازیمدیر، بیر آز صبیرلی اولمالییام...
آلا قارقا گئنه ماراقلاندی، قار قار قار... دئدی، یالوارریرجاسینا سوروشدو، "قارا جان، نه گؤرورسن، منه ده آنلاد، هانسی قوشلار وار اوردا؟" قارا قارقا یوخاریدان باخاراق "قوجا بیر طاووس وار، آمما قوجالیغینا قارشین چوخ رنگلی و ساغدیر، قویروغونو آچدیغیندا گونشین گؤزو قاماشیر." دئدی. آلا قارقا یالتاقلاناراق " اونون یئرینه بیز اوتورمالی ایدیک، بیز وارکن نئجه باشقا بیر قوش، قوش ییغینجاغینا باشچیلیق ائده بیلر...؟" دئدی ایسه ده قارا قارقا گئنه اونو باشیندان گوجلو بیر دیمدیک ووردو و باشینا چیغیردی، "بیز یوخ... من ...، بئش یوز یول دئمیشم سنه... من ... من ... من". آلا قارقا قانادینین اوجو ایله لئلکسیز باشینین یاراسینی اؤرته رک گئنه یالتاقلاندی، "باغیشلا قاراجان گئنه سهو اولدو. بیز یوخ من... من ... من...". قارا قارقا داها دا غضبلنرک بو یول ساغ آیاغینین دیرناقلارینی بیر یئره ییغیب، ائله جه آلا قارقانین باشینا بیر قاپاز ووراراق قاغیلدادی "آخماق، سن یوخ،... من... من... من". آلا قارقا سول قانادینین اوجو ایله باشینداکی ایکینجی یارانی اؤرته رک "چوخ باغیشلا، قاراجان، گئنه سهو اولدو. من یوخ، سن... سن... سن" دئیه یاواشجا قیغیلدادی. قارا قارقا گئنه اوفوقلارا گؤز تیکرک اؤز اؤزونه قیغییلداندی، "آهان، قناری ده اوردادیر... ساری بیر قناری..."
قوش تاریخینین گونلری، آیلاری اؤتوردو. قوش ییغیناغی گئت گئده داها دا رنگلنیردی، سیره، طوظی، بیلدیرچین، ساری کوئنک و نئچه نئچه رنگلی و گؤزل اؤتن قوشلار. قارا قارقا ایسه اؤزونو داها دا چوخ یالنیز و کیمسه سیز حس ائدیردی و یولداشلیق ائتدیگی بیر تک آلا قارقادان اورگی داریخیردی. بیر چوخ زامان گلیب قوشلار آداسینین دؤره سینده اوچوب، قار قار ائدیردی و اؤزونون نه قدر گؤزل سسی اولدوغونا فخر ساتیردی. قوشلاردان هئچ بیرینین اونون گلیب – گئتدیگینی و قاغیلتیسینی اؤنمسه مه دیگینی گؤرونجه قارا قارقا داها دا آجیقلانیردی و داها دا اوجا قاغیلداییردی. آنجاق گئنه ده اؤزونه بیر تای تاپابیلمیردی قوش آداسیندا.
قوش تاریخینین بیرینجی ایلینین یای آیلاریندا قارا قارقا آرتیق چوخ صبیرسیزلندی،"دئیه سن منی اؤنمسه ین یوخدور... ایندی من بونلارا گؤستره رم... دئیه قیغیلداندی اؤز ایچینده و قوش آداسینین قیراغیندا بیر سؤگود آغاجینین توم بوداغلارینین اورتاسیندا گیزلنهرک قوش لارین اؤتوشلرینه قولاق آسماغا باشلادی. هر قوش اؤزو بیلدیگی کیمی اؤتوردو، کیمسه کیمسه نین اؤتوشونه توخونموردو، آمما هر قوش اوبیری قوشلارین اؤتوشونو دینله ییر و لذت آپاریردی. قنارینین اؤتوشلرینین ایچینده بیردن بیر "ق" سسی چیخینجا قارا قارقا گیزلندیگی سؤگود آغاجینین بوتاقلارینین ایچیندن چیخیب قناریینین اوستونه یوگوردو. "منه باخ... "ق" دئمک ایله منی می قصد ائدیرسن؟" دئیه قاغیلدادی. قناری "جورت جورت جورت ... من سنی تانیمیرام، سنین بوردا یئرین یوخدور. چیخ گئت ایشیوه" دئدی. قارا قارقا داها دا اوجا قاغیلدادی ""ق" منیم آدیمین باشی دیر، سن بیلمیرسن من قارقایام...". قناری گئنه او ملایم سسی ایله "من نه ایله ییم سن قارقاسان، قارقا ایسن چیخ گئت آیری یئرده قاغیلدا..." دئدی. قارقا ایسه قنارینین آغزیندان چیخان هر "ق" نی اؤزونه صاحب چیخیر و داها دا غضبلنیر دی، "منه باخ! سینین بوغازینی ییرتارام ها... بو قدر "ق" دئیه اؤتمه" قناری بیر آز ساغینا سولونا باخدی. قوش آداسیندا اونون ایله فیکیر یولداشلیغی ائدن چوخ قوش وار ایدی، آنجاق هئج بیریسی یاخینا گلمه دیلر. بیر پاراسی دا قارا قارقا ایله اوز به اوز اولماماق اوچون اوچوب اوزاقلاشدیلار. قناری اؤزونون قارا قارقا قارشیسیندا یالنیز بیراخیلدیغینی گؤردو، آنجاق هئچ قورخوسو یوخ ایدی. سسینی داها دا اوجالتدی،"منه باخ قارقا... هر "ق" سنه خطاب دگیل، من "ق" دئییرایسم دئیرم. سنه ده هئچ مربوط اولان دگیل ایستر ایسم مین یول "ق"، "ق"، "ق" دئییرم. "ق" قجله دیر، "ق" قمری دیر، "ق" قیرقی دیر......سن کیمسن کی "ق" دئییلنده اؤزونو میدانا آتیرسان؟ بو دئیش توخوشا قوشلاردان بیر نئچه سی سوگود آغاجینین یانینا گلدیلر و اوزاقدان باخماغا باشلادیلار. قناری بیر اونلارا باخدی، بیر قارا قارقا یا. قوشلاردان بیر نئچه سی اؤز آرالاریندا جیک جیک جیک ائتمه گه باشلادیلار، "قناری حقلی دیر. هر "ق" قارا قارقا دئمک دگیلدیر" آنجاق هئج بیریسی قنارییه یان چیخماق اوچون قارا قارقایا کسین بیر قارشیلیق وئرمه دی. قارا قارقا ایسه اؤزونو میداندا تک اؤتن قوش گؤردو و قا نادلارینی چیرپا چیرپا قنارینین استونه یوگوروب دیمدیگی ایله اونون قانادینی یارالادی. آیری قوشلار دا بئیله گؤرونجه اوچوب گئتدیلر و یارالی قناری نی یالنیز بیراخدیلار.
او گون قوش تاریخینده قارا بیر گون ایدی. قناری اؤزونون یولداشلاری طرفیندن قارقا قارشیسیندا یالنیز بیراخیلدیغینی گؤرونجه یولداشلاریندان سینیخدی، اوندان سونرا آرتیق قاباقکیلار کیمی شوق ایله اؤتموردو. قارا قارقا ایسه اؤزونه آیاق یئری تاپمیش کیمی گئدیب آلا قارقانی دا گئتیردی. آلا قارقا ایله قارا قارقا سؤگود آغاجینین سیخ بوداغلاری آراسیندا گیزلندیلر و اؤز آرالاریندا صحبتله شه صحبتله شه قوش آداسیندا اولوب کئچنلری گؤزدن کئچیریر و اؤزلرینی اورتایا آتماق اوچون فرصت آختاریردیلار. "گؤردون آلا، من سنه دئئیردیم ته لسمه، من بیر یول تاپارام..."، "بله، قاراجان من سنین چوخ آغیللی اولدوغووا ایمان گئتیرمیشم. سن هر باجادان گیره بیلرسن" ،"دئمک کی هر زامان منی دینله یه جکسن، سن هئچ بیر شئی دئمه، من سنی قاباغا سالاجاغام، سن قاباقدا گئدهجکسن، آنجاق هر زامان قولاغین منده اولسون"، "باش اوسته قاراجان"... بیر نئچه آی کئچدیکدن سونرا، بیر سحر تئزدن قارا قارقا دیمدیگی ایله یاواشجا آلا قارقانین باشینا ووراراق اونو یوخودان اویاتدی، "سوسس... سسین چیخماسین، بیر شئیلر ائیشیدیرم. قوشلار یاخیندا بیر یئره یغیشیب بیرلیکده اؤته جکلر، من ده یاواشجا بوردان بو بوداغلارین آراسیندان قاغیلدایا قاغیلدایا اونلارا قاریشاجاغام، آمما سن هله سس چیخاتما. دور من اؤزوموزه یئر آچیم، سونرا... آلا قارقا، یاری یوخولو ایکن قارا قارقانین بیئله بیر خبری هاردان آلدیغینا حیران اولدو، چکینه رک یاواشجا قیغیلدادی "هاردان بیلیرسن؟" قارا قارقا گئنه غضبلندی، "سن قاریشما، منیم بیلدیکلریمی سن یوز ایل سونرا دا بیله بیلمهزسن" آلا قارقا گئنه چاره نی یالتاقلیقدا گؤردو،" باش اوسته قارا جان..."
بیر نئچه گون سونرا قوشلاربؤیوک سوگود آغاجینین کؤلگه سینده ییغیشیب بیرلیکده اؤتمه گه باشلادیلار. قارا قارقا یاواش یاواش سوگود آغاجینین سیخ بوداغلاری آراسیندان سوزه سوزه ائشیگه چیخدی و اوزاقدان قوشلارین اؤتوشلرینی دینله مه گه باشلادی. قوشلاردان بیر پاراسی اونو گؤردولر. آنجاق اونون چاغیریلمامیش بیر قوناق کیمی اوزاقدان اوتوروب دینله مه سینه گؤز یومدولار. قارقا بو فرصتدن استفاده ائدیب یاواشجا بیر "قیغ" دئدی "من بوردان اوزاقدان سیزین اؤتوشلرینیزی دینله سم، سیزی اینجیتمیرم کی؟" دئیه یالتاقلاندی. قوشلار ادبسیزلیک اولماسین دئیه "اولسون، اوردان اوزاقدان اوتوروب دینله یه بیلرسن" دئدیلر. بیلدیرچین اعتراض اولاراق قیققیلداماغا باشلادی، قیقیق.. قیققیق... قیقیقیق... قارقانی من تانییرام... قارقانی من تانییرام... قوشلار یا بیلدیرچینین اعتراضینی ائشیتمه دیلر، یا دا اؤنمسه مه دیلر... آنجاق قارا قارقا بو اعتراضدان چوخ غضبلنمیشدی. گئجه لری ایلان ووران یاتسا دا او یاتابیلمیردی. اؤز اؤزونه دگئینیردی، "منه اعتراض ائدن ده اولور، منی یاخیندان تانییریمش بیرقانادی قیسسا قوش، من اونا گؤسته ررم...".نئچه گون سونرا تصادف اثری توربا بولبولونه راست گلدیگینده زهرینی اونا توکموشدو، "منه باخ، او بیلدیرچینه خبر وئر، اونو آختاریرام، توتسام دریسینی سویاجاغام...
قوش تاریخینین ایکینجی ایلینده، بیر سونراکی بیرلیکده اؤئتمه گونونده قارا قارقا آرتیق گیزلنمه ده ن، چکینمه دن، اوتانمادان آلا قارقانی دا یانیندا گئتیرمیشدی، و هامیدان دا داها اوجا سس ایله قاغیلداماغا چالیشیردی"اؤتن قوش من دگیل ایسم، مندن باشقا کیمدیر بوردا اؤته بیلن؟؟؟؟؟" ، "بیزه، دئملی منه و منیم آلا یولداشیما، بو توپلومون یوخاری باشیندان خاص بیر یئر آییرمانیزی ایسته ییرم...
قارا قارقا آلا قارقانین قولاغینا فیسیلدادی: "گؤردون...؟ سن منه قولاق وئر، ایندی سوگود آغاجینین باش بوداغینا قون اورادان ذیلله مه گه باشلا. نه قدر ائده بیلیرسن چوخ ذیلله... بو بیزیم تاریخیمیز اولاجاق. اوبیری قوشلار بورایا ذیلله میرلر. بیر نئچه واقت سونرا " بورا اصلینده بیزیم آدامیزدیر دئیه حق قازاناجاغیق". "باخین بو آدادا بیزیم ذیلیمیزدن باشقا بیر ذیل یوخدور" دئیه جه ییک و ... بو آدادا ان ائسگی ذیل بیزیم ذیلیمیزدیر دئیه اثباتلایاجاغیق" .آلا قارقا سئویندیگندن اؤزونو ساخلایابیلمه دی و "او زامان بو آدانین باش قوشو بیز اولاجاغیق" دئدی. قارا قارقا ایسه گئنه غضبلندی، "آخماق بیز یوخ، من... من... من".
قناری ایسه بیر یاندان قارقالارین بو قدر اوزسوزلوگونه بیر یاندان دا اوبیری قوشلارین قیدسیزلیگینه دایانابیلمه میشدی و چوخدان اوچوب اورالاردان اوزاقلاشمیشدی.
آلا قارقا بیر چوخ یئرده و اؤزونه افتخار بیله رک سسینی بوغازینا ییغیب درینلریندن قارقار... قار قار... ائده رک "بوش یئره قارا قارقا ایله قوهوموملوق ائتمه میشم" دئییردی. قارا قارقانین ایسه آلا قارقایا ائیله ده چوخ سایغیسی یوخ ایدی، اونو اؤزوندن آشاغیدا و بیلگیسیز بیر قوش اولاراق دگرلندیرردی، هر زامان اونون اؤز یئرینی توتماغا چالیشدیغینی حس ائدرک اونا قارشی قیسقانچلیغینین یانیندا اونو آلچاقلاماغدان و یئری گلدیگینده اونا "سن چوخ قاغیلداما، سن هئچ بیر شئی بیلمزسن، بیر شئی لر اؤیرنمیشسنسه ده آنجاق منیم سایمده اولوب، یوخسا سن ایکی ائشگین آرپاسینی بئیله بؤله بیلمز ایدین" دئیر و اونون اؤزوندن یوخاری قالخماسنین قاباغینا چیخاردی. بوتون بونلارین یاینیندا بیر ده قارا قارقا ایله آلا قارقانین آرالاریندا، یالنیز آیری قوشلارا گؤرستمک اوچون بئیله اولسا دا، بیر صمیمت وار ایدی. بیر بیرلرینی "قارا جان"، "آلا جان" چاغیراردیلار.
"قوش" تاریخینین بیرینجی ایلینده بیر گوز(پائیز) سحری آلا قارقا یوخودان اویانیب گؤزلرینی اوغوشدوردوقدان سونرا قارا قارقانی اوجا چینار آغاجینین قوزئییه ساری گؤگرمیش ان اوجا قولونون زیروه سینده اوتوردوغونو، آنجاق چوخ پکر و حوصله سیز اولدوغونو گؤرونجه اونون یانینا یاخینلاشیب اونون اوتوردوغو قولون آشاغیسینداکی قولا قونوب و "سحرین خیر اولسون قاراجان" دئیه قاغیلدادی. قارا ایسه هئچ بو دونیادا دگیل کیمی ایدی. آلانین سسینی ائشیتمهمیش کیمی ایدی. بلکه ده اونا "درین فیکیرلرده یم، منیم فیکریمی پوزما" دئیه افاده لنمک ایسده ییردی. آنجاق آلا داها اوجا بیر سس ایله قاغیلدایینجا قارا سول گؤزونون یانی ایله باخاراق آجی بیر قاغیلتی دا "اوتور، سحری تئزدن فیکریمی پوزما" دئیه باغیردی و اوزاق اوفوقلارا گؤز تیکرک دالغیینلیغیندا درینلشدی. آلا قارقا داها دا ماراقلاناراق "یوخسا قارا مندن گیزلین بیر شئی لر تاپیب" دئیه دوشونرک قارا قارقانین اتوردوغو قولون استونه آتلاندی. آنجاق هر زامان اونون قیزلیجه لرینی کشف ائتمک ایسته دیگینده قارشیلاشدیغی کیمی، بو یول دا اونون دیمدیک ووروشو ایله قارشیلاشدی. قارا قارقا وار گوجو ایله آلا قارقانین باشیندان بیر دیمدیک ووراراق اونون اوستونه قاغیلدادی "یوزلرجه یول سنه دئمیشم منین اوتوردوغوم بوداغا قونما، سن هر زامان مندن بیر بوداغ آشاغیدا اوتورمالیسان، باش قارقا منم......" آلا قارقا بیر آشاغیداکی بوداغین استونه آتلاییب، یالواریرجاسینا سوروشدو "آخی بیلمیرم سحری تئزدن سنه نه اولوب، نئیه پکرسن" قارا قارقا درین بیر آه چکیب، باشینی توولادی و اوزون اوزون قار قار چکرک آنلاتدی، "بوردان دوروب باخیرام، قوزیئ دئنیزده، بیر آدادا قوشلار ییغیلیب، بیر ییغینجاق قورورلار، بیرلیکده اؤتمک و بیربیرلریندن جه جه وورماق اؤیرنمک ایسته ییرلر، بلکه ده سونرالاری بیرلیکده اوچاجاق و بیرلیکده سبته ییغاجاقلار...".
آلا قارقا ماراقدان چاتلاییردی، قارا قارقانین اوتوردوغو بوداغا چیخیب اونون کیمی اوزاقدان گؤرونن آدادا قوشلارین یغیلدیغینی گؤرمک ایسته ییردی. آنجاق قارا قارقانین اجازه سی اولمادان یئریندن تئرپنه بیلمیردی. بوندان دا اؤتری بئیله اجازه سیز حرکتلری خاطیرینه هر یول قارا قارقانین دیمدیک ووروشو ایله باشیندا بیر یارا بیراخیلدیغینی و یاراسی توخدادیقدان سونرا یاراینین یئرینه آرتیق لئلک چیخمادیغی اوچون باشی بوتون لئلکسیز قالدیغینی دا یاخچی بیلیردی. بئیله جه قازاندیغی تجربه ده چوخ محمکلشمیشدی و قارا قارقانین اوتوردوغو بوداغا آتلانماقدان چوخ قورخوردو. بوتون بونلارا قارشی ایستگیندن آسیلی اولمادان بیر قار قار قار چیخدی ایچیندن "ایسته ییرسن گئدیم یوولارینی داغیدیم" دئیه قاغیلدادی. قارا قارقا ایسه یوخاریدان باخاراق "سن اوتور یئرینده، من دئیه نه قولاق آس، بیر آز زامان لازیمدیر، واقتیندا من سنه نه ائده جگینی دئیه جگم" دئیه قاغیلدادی و گئنه اوزاق اوفوقا گؤز تیکرک اؤز ایچینده قیغیلداماغا داوام ائتدی، "منسیز... هن...؟، منه مصلحتلشمه میش یغینجاق قوروبلار... هن...؟ بونلار منیم کیم اولدوغومو هله بیلمیرلر... من قوشلارین قوشو، قارقالارین ان قاراسی،.....منیم آتام دونیانین ان قارا قارقاسی ایدی، اونون اوستونه قارا قارقا گئلیب گئتمه میشدی. بوتون دونیا قوشلارینین باشی منم... ایندی ایکی اوچ قانادی قیسسا قوش منه خبر وئرمهمیش یغینجاق قوروبلار هن؟ اونلارا گؤستره رم، اونلارین، ییغینجاغینی پوزارام، آنجاق بیر آز زامان لازیمدیر، بیر آز صبیرلی اولمالییام...
آلا قارقا گئنه ماراقلاندی، قار قار قار... دئدی، یالوارریرجاسینا سوروشدو، "قارا جان، نه گؤرورسن، منه ده آنلاد، هانسی قوشلار وار اوردا؟" قارا قارقا یوخاریدان باخاراق "قوجا بیر طاووس وار، آمما قوجالیغینا قارشین چوخ رنگلی و ساغدیر، قویروغونو آچدیغیندا گونشین گؤزو قاماشیر." دئدی. آلا قارقا یالتاقلاناراق " اونون یئرینه بیز اوتورمالی ایدیک، بیز وارکن نئجه باشقا بیر قوش، قوش ییغینجاغینا باشچیلیق ائده بیلر...؟" دئدی ایسه ده قارا قارقا گئنه اونو باشیندان گوجلو بیر دیمدیک ووردو و باشینا چیغیردی، "بیز یوخ... من ...، بئش یوز یول دئمیشم سنه... من ... من ... من". آلا قارقا قانادینین اوجو ایله لئلکسیز باشینین یاراسینی اؤرته رک گئنه یالتاقلاندی، "باغیشلا قاراجان گئنه سهو اولدو. بیز یوخ من... من ... من...". قارا قارقا داها دا غضبلنرک بو یول ساغ آیاغینین دیرناقلارینی بیر یئره ییغیب، ائله جه آلا قارقانین باشینا بیر قاپاز ووراراق قاغیلدادی "آخماق، سن یوخ،... من... من... من". آلا قارقا سول قانادینین اوجو ایله باشینداکی ایکینجی یارانی اؤرته رک "چوخ باغیشلا، قاراجان، گئنه سهو اولدو. من یوخ، سن... سن... سن" دئیه یاواشجا قیغیلدادی. قارا قارقا گئنه اوفوقلارا گؤز تیکرک اؤز اؤزونه قیغییلداندی، "آهان، قناری ده اوردادیر... ساری بیر قناری..."
قوش تاریخینین گونلری، آیلاری اؤتوردو. قوش ییغیناغی گئت گئده داها دا رنگلنیردی، سیره، طوظی، بیلدیرچین، ساری کوئنک و نئچه نئچه رنگلی و گؤزل اؤتن قوشلار. قارا قارقا ایسه اؤزونو داها دا چوخ یالنیز و کیمسه سیز حس ائدیردی و یولداشلیق ائتدیگی بیر تک آلا قارقادان اورگی داریخیردی. بیر چوخ زامان گلیب قوشلار آداسینین دؤره سینده اوچوب، قار قار ائدیردی و اؤزونون نه قدر گؤزل سسی اولدوغونا فخر ساتیردی. قوشلاردان هئچ بیرینین اونون گلیب – گئتدیگینی و قاغیلتیسینی اؤنمسه مه دیگینی گؤرونجه قارا قارقا داها دا آجیقلانیردی و داها دا اوجا قاغیلداییردی. آنجاق گئنه ده اؤزونه بیر تای تاپابیلمیردی قوش آداسیندا.
قوش تاریخینین بیرینجی ایلینین یای آیلاریندا قارا قارقا آرتیق چوخ صبیرسیزلندی،"دئیه سن منی اؤنمسه ین یوخدور... ایندی من بونلارا گؤستره رم... دئیه قیغیلداندی اؤز ایچینده و قوش آداسینین قیراغیندا بیر سؤگود آغاجینین توم بوداغلارینین اورتاسیندا گیزلنهرک قوش لارین اؤتوشلرینه قولاق آسماغا باشلادی. هر قوش اؤزو بیلدیگی کیمی اؤتوردو، کیمسه کیمسه نین اؤتوشونه توخونموردو، آمما هر قوش اوبیری قوشلارین اؤتوشونو دینله ییر و لذت آپاریردی. قنارینین اؤتوشلرینین ایچینده بیردن بیر "ق" سسی چیخینجا قارا قارقا گیزلندیگی سؤگود آغاجینین بوتاقلارینین ایچیندن چیخیب قناریینین اوستونه یوگوردو. "منه باخ... "ق" دئمک ایله منی می قصد ائدیرسن؟" دئیه قاغیلدادی. قناری "جورت جورت جورت ... من سنی تانیمیرام، سنین بوردا یئرین یوخدور. چیخ گئت ایشیوه" دئدی. قارا قارقا داها دا اوجا قاغیلدادی ""ق" منیم آدیمین باشی دیر، سن بیلمیرسن من قارقایام...". قناری گئنه او ملایم سسی ایله "من نه ایله ییم سن قارقاسان، قارقا ایسن چیخ گئت آیری یئرده قاغیلدا..." دئدی. قارقا ایسه قنارینین آغزیندان چیخان هر "ق" نی اؤزونه صاحب چیخیر و داها دا غضبلنیر دی، "منه باخ! سینین بوغازینی ییرتارام ها... بو قدر "ق" دئیه اؤتمه" قناری بیر آز ساغینا سولونا باخدی. قوش آداسیندا اونون ایله فیکیر یولداشلیغی ائدن چوخ قوش وار ایدی، آنجاق هئج بیریسی یاخینا گلمه دیلر. بیر پاراسی دا قارا قارقا ایله اوز به اوز اولماماق اوچون اوچوب اوزاقلاشدیلار. قناری اؤزونون قارا قارقا قارشیسیندا یالنیز بیراخیلدیغینی گؤردو، آنجاق هئچ قورخوسو یوخ ایدی. سسینی داها دا اوجالتدی،"منه باخ قارقا... هر "ق" سنه خطاب دگیل، من "ق" دئییرایسم دئیرم. سنه ده هئچ مربوط اولان دگیل ایستر ایسم مین یول "ق"، "ق"، "ق" دئییرم. "ق" قجله دیر، "ق" قمری دیر، "ق" قیرقی دیر......سن کیمسن کی "ق" دئییلنده اؤزونو میدانا آتیرسان؟ بو دئیش توخوشا قوشلاردان بیر نئچه سی سوگود آغاجینین یانینا گلدیلر و اوزاقدان باخماغا باشلادیلار. قناری بیر اونلارا باخدی، بیر قارا قارقا یا. قوشلاردان بیر نئچه سی اؤز آرالاریندا جیک جیک جیک ائتمه گه باشلادیلار، "قناری حقلی دیر. هر "ق" قارا قارقا دئمک دگیلدیر" آنجاق هئج بیریسی قنارییه یان چیخماق اوچون قارا قارقایا کسین بیر قارشیلیق وئرمه دی. قارا قارقا ایسه اؤزونو میداندا تک اؤتن قوش گؤردو و قا نادلارینی چیرپا چیرپا قنارینین استونه یوگوروب دیمدیگی ایله اونون قانادینی یارالادی. آیری قوشلار دا بئیله گؤرونجه اوچوب گئتدیلر و یارالی قناری نی یالنیز بیراخدیلار.
او گون قوش تاریخینده قارا بیر گون ایدی. قناری اؤزونون یولداشلاری طرفیندن قارقا قارشیسیندا یالنیز بیراخیلدیغینی گؤرونجه یولداشلاریندان سینیخدی، اوندان سونرا آرتیق قاباقکیلار کیمی شوق ایله اؤتموردو. قارا قارقا ایسه اؤزونه آیاق یئری تاپمیش کیمی گئدیب آلا قارقانی دا گئتیردی. آلا قارقا ایله قارا قارقا سؤگود آغاجینین سیخ بوداغلاری آراسیندا گیزلندیلر و اؤز آرالاریندا صحبتله شه صحبتله شه قوش آداسیندا اولوب کئچنلری گؤزدن کئچیریر و اؤزلرینی اورتایا آتماق اوچون فرصت آختاریردیلار. "گؤردون آلا، من سنه دئئیردیم ته لسمه، من بیر یول تاپارام..."، "بله، قاراجان من سنین چوخ آغیللی اولدوغووا ایمان گئتیرمیشم. سن هر باجادان گیره بیلرسن" ،"دئمک کی هر زامان منی دینله یه جکسن، سن هئچ بیر شئی دئمه، من سنی قاباغا سالاجاغام، سن قاباقدا گئدهجکسن، آنجاق هر زامان قولاغین منده اولسون"، "باش اوسته قاراجان"... بیر نئچه آی کئچدیکدن سونرا، بیر سحر تئزدن قارا قارقا دیمدیگی ایله یاواشجا آلا قارقانین باشینا ووراراق اونو یوخودان اویاتدی، "سوسس... سسین چیخماسین، بیر شئیلر ائیشیدیرم. قوشلار یاخیندا بیر یئره یغیشیب بیرلیکده اؤته جکلر، من ده یاواشجا بوردان بو بوداغلارین آراسیندان قاغیلدایا قاغیلدایا اونلارا قاریشاجاغام، آمما سن هله سس چیخاتما. دور من اؤزوموزه یئر آچیم، سونرا... آلا قارقا، یاری یوخولو ایکن قارا قارقانین بیئله بیر خبری هاردان آلدیغینا حیران اولدو، چکینه رک یاواشجا قیغیلدادی "هاردان بیلیرسن؟" قارا قارقا گئنه غضبلندی، "سن قاریشما، منیم بیلدیکلریمی سن یوز ایل سونرا دا بیله بیلمهزسن" آلا قارقا گئنه چاره نی یالتاقلیقدا گؤردو،" باش اوسته قارا جان..."
بیر نئچه گون سونرا قوشلاربؤیوک سوگود آغاجینین کؤلگه سینده ییغیشیب بیرلیکده اؤتمه گه باشلادیلار. قارا قارقا یاواش یاواش سوگود آغاجینین سیخ بوداغلاری آراسیندان سوزه سوزه ائشیگه چیخدی و اوزاقدان قوشلارین اؤتوشلرینی دینله مه گه باشلادی. قوشلاردان بیر پاراسی اونو گؤردولر. آنجاق اونون چاغیریلمامیش بیر قوناق کیمی اوزاقدان اوتوروب دینله مه سینه گؤز یومدولار. قارقا بو فرصتدن استفاده ائدیب یاواشجا بیر "قیغ" دئدی "من بوردان اوزاقدان سیزین اؤتوشلرینیزی دینله سم، سیزی اینجیتمیرم کی؟" دئیه یالتاقلاندی. قوشلار ادبسیزلیک اولماسین دئیه "اولسون، اوردان اوزاقدان اوتوروب دینله یه بیلرسن" دئدیلر. بیلدیرچین اعتراض اولاراق قیققیلداماغا باشلادی، قیقیق.. قیققیق... قیقیقیق... قارقانی من تانییرام... قارقانی من تانییرام... قوشلار یا بیلدیرچینین اعتراضینی ائشیتمه دیلر، یا دا اؤنمسه مه دیلر... آنجاق قارا قارقا بو اعتراضدان چوخ غضبلنمیشدی. گئجه لری ایلان ووران یاتسا دا او یاتابیلمیردی. اؤز اؤزونه دگئینیردی، "منه اعتراض ائدن ده اولور، منی یاخیندان تانییریمش بیرقانادی قیسسا قوش، من اونا گؤسته ررم...".نئچه گون سونرا تصادف اثری توربا بولبولونه راست گلدیگینده زهرینی اونا توکموشدو، "منه باخ، او بیلدیرچینه خبر وئر، اونو آختاریرام، توتسام دریسینی سویاجاغام...
قوش تاریخینین ایکینجی ایلینده، بیر سونراکی بیرلیکده اؤئتمه گونونده قارا قارقا آرتیق گیزلنمه ده ن، چکینمه دن، اوتانمادان آلا قارقانی دا یانیندا گئتیرمیشدی، و هامیدان دا داها اوجا سس ایله قاغیلداماغا چالیشیردی"اؤتن قوش من دگیل ایسم، مندن باشقا کیمدیر بوردا اؤته بیلن؟؟؟؟؟" ، "بیزه، دئملی منه و منیم آلا یولداشیما، بو توپلومون یوخاری باشیندان خاص بیر یئر آییرمانیزی ایسته ییرم...
قارا قارقا آلا قارقانین قولاغینا فیسیلدادی: "گؤردون...؟ سن منه قولاق وئر، ایندی سوگود آغاجینین باش بوداغینا قون اورادان ذیلله مه گه باشلا. نه قدر ائده بیلیرسن چوخ ذیلله... بو بیزیم تاریخیمیز اولاجاق. اوبیری قوشلار بورایا ذیلله میرلر. بیر نئچه واقت سونرا " بورا اصلینده بیزیم آدامیزدیر دئیه حق قازاناجاغیق". "باخین بو آدادا بیزیم ذیلیمیزدن باشقا بیر ذیل یوخدور" دئیه جه ییک و ... بو آدادا ان ائسگی ذیل بیزیم ذیلیمیزدیر دئیه اثباتلایاجاغیق" .آلا قارقا سئویندیگندن اؤزونو ساخلایابیلمه دی و "او زامان بو آدانین باش قوشو بیز اولاجاغیق" دئدی. قارا قارقا ایسه گئنه غضبلندی، "آخماق بیز یوخ، من... من... من".
قناری ایسه بیر یاندان قارقالارین بو قدر اوزسوزلوگونه بیر یاندان دا اوبیری قوشلارین قیدسیزلیگینه دایانابیلمه میشدی و چوخدان اوچوب اورالاردان اوزاقلاشمیشدی.
No comments:
Post a Comment