تحرکات جدید در منطقه و تلاش های نظامی ترکیه

محمد حسین یحیایی

تنش در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا تاریخ دیرینه ای دارد که در چند دهه گذشته، بویژه با افزایش درآمد های نفتی، رشد اقتصادی و جمعیتی منطقه ابعاد وسیعتری بخود گرفت. جنگ ویرانگر ایران و عراق که از سوی دو دیوانه ( یکی سودای صدور انقلاب و دیگری سودای کشور گشایی و ناسیونالیسم عربی داشت ) آغاز و ادامه یافت از یک سو زمینه ساز پیدایش گروه های افراطی و مذهبی شد و از سوی دیگر زمینه های ویرانگر جنگ و نابودی را آنچنان فراهم کرد که گویا پایانی برای آن متصور نیست، در این میان گروه های تروریستی هم با استفاده از شرایط موجود، حمایت های برون منطقه ای و محرومیت های تاریخی قومی و ملی در کشور های منطقه خود، به سازماندهی سیاسی و نظامی پرداختند تا خواسته  های قومی و ملی خود را جایگزین مبارزه همگانی با استعمار و ارتجاع  رو به گسترش منطقه کنند،

«ایشیق درگیسی‌»نین اوچونجو نومره‌سی «مهاجرت» موضوعسوندا یاییلدی

ایشیق سایتی 

«ایشیق»؛ آذربایجان تورکجه‌سینده ایکی آیلیق درگی‌نین اوچونجو نومره‌سی «مهاجرت» موضوعسوندا ۱۲۸ صحیفه‌ده یاییلدی. درگی‌نین اوچونجو نومره‌سی روشن نوروزی‌نین آذربایجان ادبیات خادمی‌و شاعری «استاد آقازاده علیایی»نین حاقیندا یازدیغی «مدنیت اوجاغی» باشلیقلی یادداشت‌لا باشلانیر و آشاغیداکی یازی‌لارلا داواملانیر:

ü مهاجرت و آذربایجان کیملیگی / همت شهبازی
ü «قیرخ مئتیر» محله‌سی‌نین ساکن‌لری ایله دانیشیق / باقر خوش‌منش
ü نه گمی‌لردن خبر وار، نه ده گمیچی‌لردن / حسین واحدی
ü سیاسی مرزلرین آغری‌لاری / ارسطو مجرد
ü منی «من» ائدن / نیگار نوروزی

هزار بار نه!‏ ‏(چند نامه از دیمیتری شوستاکوویچ)‏

برگردان : سیوا فرهمند راد

شوستاکوویچ با فرزندانش گالیا و ماکسیم، و دوستش ایساک گلیکمان، اوایل دهه ۱۹۵۰

دیمیتری شوستاکوویچ برخی از بزرگ‌ترین آثار موسیقی سده‌ی بیستم را در دشوارترین شرایط آن ‏سده آفرید. اما او مردی بود که اندیشه‌اش را به‌ندرت با کلمات می‌نوشت و هنوز جدل بر سر آن که ‏او درباره‌ی رژیم استالین چه می‌اندیشید، ادامه دارد. یکی از کسانی که بیشترین نامه‌نگاری را با ‏شوستاکوویچ داشت دوست او ایساک گلیکمان ‏Isaak Glikman‏ بود که در طول بیش از چهار دهه ‏صدها نامه از او دریافت کرد.

اقتصاد ایران گرفتار در دست انداز ولایت

محمد حسین یحیایی

در روز های پایانی سال 2018 به سر می بریم، سالی پر تلاطم و اضطراب در دنیا و ادامه جنگ و ویرانی در خاورمیانه، که در شرایط کنونی پایانی بر آن متصور نیست و بحران سیاسی و اقتصادی در آن هر روز ابعاد وسیعتری به خود می گیرد. به نظر می رسد که در سال پیش رو شاهد رخداد های بیشتری در منطقه خواهیم بود و ایران هم با پیشبرد این سیاست و بحران اقتصادی شدید که سال ها است در آن گرفتار شده است به درون این گرداب و بحران سقوط خواهد کرد. زیرا رژیم با ساختار کنونی خود به یک معضل اساسی تبدیل شده،  مانع از رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی و بهره گیری از منابع موجود( نیروی انسانی، منابع طبیعی، امکانات مالی) در گستره کشور شده است

مانتوا

درویش اوغلو

بیر یازینی اوخوماغا باشالدیغیمزدا، گؤزوموزه توخونان ایلک سؤز یازینین باشلیغی، یاخود آدی دیر. یازینین آدی یاخود باشلیغی، ایلک باخیشدا ذهنیمیزده بیر تداعی یارادار و بو تداعی بیزی او یازینی اوخوماغا باشالماغا، یوخسا اوخوماغا دیگمز بیر یازی اولدوغو اینانجینی یاراداراق، اوخومادان کئچمگه سوق ائده بیلر. ماراقلیسی بوردادیر کی، باشلیغیندان هئچ بیر شئی آنالیابیلمدیگیمز بیر پارا یازیالردا، یازینین بوتونونون او باشلیغین ایضاحی اولدوغونو گؤرمک مومکوندور. رقیه کبیری نین "ماوایل" آدلی ناغیلینی ایلک گؤردوگومده، "ماوایل" سؤزونه دوداغیمی بوزوب، کئچمک ایسته میشدیم. آنجاق یازینی اوخوماغا باشالیینجا، آرا وئرمکسیزین سونونا قدر بیر نفسده اوخویوب، سونوندا آلنیمین تری ایله گؤزومون یاشی بیری بیرینه قاریشدیغیندا "ماوایل" سؤزونون نه دئمک ایسته دیگینی آنالمیشدیم.

تورکو دیل‌لرینده سسلی‌لرین یازئلئشئنا بیر باخئش

محمد علی

آدامدا، سس بُروسوندان آخان هاوانئن، دیله گتیرمه‌سی قارشئسئندا  انگل تؤره‌ده‌ن بیر زاد اُلمایاندا، بو دانئشئق سسی،یا فُنِِم، سسلی، یا (صائیت، صائت) آدلانار.

سس بُروسوندان آخان  هاوانئن، آغئزدان  چئخاندا،  دیلین،   داماغئن،  و دُداقلارئن دوروشونا گؤره ده‌ییشن دانئشئق سسی،یا فُنِم، سس‌سیز یا (صامیت، صامت) آدلانار.

یِر اوزونده دانئشئلان نِچه مین دیلین هره‌سینده بیر نِچه سسلی فُنِم وار کی، سایئ سس‌سیز فُنِم‌لرده‌ن آز اُلماقلا، بیربیرینده‌ن فرقلی دیر.

26 آذر جشن کتابسوزان و پرسش از روشنفکران

محمد حسین یحیایی

در چند روز گذشته جنبش وسیع و نوده ای مردم آذربایجان در 21 آذر 1324 مورد ارزیابی مجدد قرار گرفت. امسال مصادف با 73 مین سالگرد این جنبش بود و در شهر های مختلف ایران بویژه در آذربایجان جوانان با شور و علاقه به بازخوانی تاریخ پرداختند تا برخی از زوایای پنهان آن را آشکار سازند. در سال های گذشته بویژه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی برخی برای مطرح کردن خود و رسیدن به نان و نوایی به سند سازی دروغین پرداختند تا اصالت این جنبش مردمی را دچار خدشه کنند ( جمیل حسنلی، محمد امینی، عباس جوادی و دیگران ) و برخی دیگر به بخشی از جنبش پرداختند تا آن را در محدوده یک جنبش محلی با خواسته های محدود اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و گاهی روشنفکری محدود سازند.

حرکت 21 آذر در آذربایجان

گفتگو با دکتر بهزاد بهزادی - حقوقدان ، مدیر‌مسئول فصلنامه آذری - فصل نو – 1 دی  1384

پرسش- جناب آقاي بهزادي شما در زمان حکومت ملي آذربايجان مقيم تبريز بوده و از نزديک شاهد فعاليت‎هاي انجام شده بوديد، لطفا” در خصوص اقدامات فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي حکومت ملي آذربايجان برايمان صحبت کنيد.

 پاسخ- مايلم قبل از برشمردن فهرست‌وار اقدامات حكومت ملي آذربايجان، جمع‌بندي كه آبراهاميان در كتاب «ايران بين دو انقلاب» از اقدامات حكومت ملي آذربايجان كرده است، از صفحه 54 آن كتاب نقل كنم:

در حسرت آفتاب : یادی از دکتر رضا براهنی در آستانه هشتادوسومین زادروزش

علیرضا اصغرزاده

«من نیز کتابهای خوبی نوشته ام، این طور نیست؟» این سوال را نیچه رنجور و فرتوت از دیدارکنندگانی که برایش کتاب هدیه می آورده اند، می پرسیده است؛ نیچه‌ای که درد جانکاه "فراموشی" گریبانش را گرفته و عاجزش کرده بود. سنگینی عجز و درد و اندوه ناشی از بیماری فراموشی، به ‌ویژه برای دوستان و عزیزان بیمار، صدچندان می شود وقتی که "قربانی،" نویسنده و متفکری به بزرگی و ابهّت نیچه و براهنی باشد. برای نویسندگان پُرتوانی چون نیچه و براهنی، چه دردی می‌تواند عذاب دهنده تر و طاقت فرساتر از نَنوشتن باشد؟ «آه، اگر من نتوانم بنویسم خواهم مرد. ترجیح می دهم قلم به دست پانزده سال در زندان بمانم.» (1)

فدرالیستی است یا ایلیاتی؟

احمد رحیمی

به نظر میرسد آقای محمد امینی که اکنون دیگر در جلد  مدعی العموم ناسیونالیزم تمامیت خواه ایرانی ظاهر میشود، در ادامه ایفای نقش، ادعانامه نوبتی و جدید خویش را، این بار برعلیه آقای مهندس حسن شریعتمداری صادر و متنشر کرده است.

شأن نزول این ادعانامه ظاهراً مقاله‌ای از آقای مهندس مزبور است که پیشنهادات وی را در مورد تقسیمات کشوری برای تمرکز زدایی و اداره آسانتر و معقول‌تر سرزمین منعکس میکند.

فریدون ابراهیمی چهره ای ماندگار در تاریخ آذربایجان

محمد حسین یحیایی

فریدون ابراهیمی یکی از چهره های برجسته و پیشگام در تاریخ سیاسی و مبارزات مردمی آذربایجان برای دستیابی به آزادی است که با گذشت زمان عملکرد و باور به آزادی و حق تعیین سرنوشت ایشان همراه با دادگری و عدالت محوری نمایان تر می شود و از سوی پژوهشگران مورد ارزیابی مجدد قرار می گیرد. سال های طولانی حاکمیت استبداد و ارتجاع مانع از آن شده بود تا حقیقت و واقعیت جنبش آزادی خواهانه مردم آذربایجان در 21 آذر و حکومت ملی « فرقه دمکرات آذربایجان » و شخصیت های شرکت کننده در آن که پیآمد خیزش مردمی در منطقه بود روشن شود. بدون شک یکی از شخصیت های مهم و برجسته جنبش آذربایجان، فریدون ابراهیمی جوانی پر شور، باورمند به آزادی با قلمی توانا و گزنده بود که آرامش استبداد را بر هم می زد و خشم ارتجاع داخلی و حامیان خارجی آنان را بر می انگیخت.

چاغیریش

درویش اوغلو

بو شعر مهدی اخوان ثالثین "چاووشی" آدلی شعریندن آذربایجان تورکجه سینه چئوریلمیش و بیر پارا بؤلوملری بیراخیلمیش، بیر پارا بؤلوملری دگیشدیریلمیش، بیر پارا یئرلرده ایسه "چاووشی" شعرینده اولمایان بؤلوملر آرتیریلمیش بیر قوشقودور.

یولا آددیم قویان، افسانه لرده یول دؤگنلر تک

یول اوسته ییغدیغی چنته چیگینلرده

سیخیبدیر پنجه سینده خیزران دگنک

دئگینکن کن، سکوت ایچره