در ستایش رضا براهنی

اسماعیل خوئی

(گفتن از شعر، گفتن از شاعر)
 
  بهشت هست.

             بهشت از دمی برای تو آغاز خواهد شد

 که آهخندت،

            خاموش وار،

                        خواهد گفت:

اوستاد حبیب فرشباف بیر باخیشدا

رضا همراز

آذربایجانین چاغداش ادبیاتیندا حجب و حیا و متانتی ایله تانینان اوستاد حبیب فرشباف‌دان یازماق بیر او قدر ده راحات نظره گلمه‌سین. نییه کی بو کیمی انساندان یازان منجه اؤزو کیمی متانتلی و بیر کلمه‌ده ادب سیمکه‌سی اولمالی‌دیر. نه ایسه بو دؤنه ایش تام عکسینه اولوب، نئیله‌مک کی بو قانی ایستی انسانلا بیر نئچه دؤنه مصاحب اولدوغوموز سبب اولموشدور کی بیر چوخلاری کیمی بیزده حبیب معلمه وورغون اولوب اوندان یازماق هوسینه دوشدوک‌. بو سئوگیمیزی بیان ائتمه‌یه منجه بیر نئچه سطیر یازماق بیر او قدر ده یئرسیز اولا بیلمز.
گونش ایلی ۱۳۶۴ ینجی ایللردن ائله ادبیات هوسکارلاری ایله دوشوب – چیخیب اونلارین بیر سیرالاری ایله ده یاخیندان اولموشام. اصلا یادیما گلمیر کی بیر کیمسه بو گونه قدر اوستاد حبیب فرشبافین آدی گلنده اوندان چیرگین بیر سؤز یا خاطیره دیلینه گتیره. هامی‌لار ائله اوستادین آدی گلنده بیر تهر سلام – صلوات‌لا اونو یاد ائتمیشلر. مع‌الاسف من بو اوجسوز – بوجاقسیز وادی‌یه آیاق قویان ایلدن تقریباٌ بیر ایل اول، یعنی ۱۳۶۳ اونجو ایل اوستاد فرشباف تهرانا انتقال تاپمیشدیر.

حبیب ساهیر ؛ ۲۱ آذر ماتمچیسی

نیگار خیاوی

سیدجعفر پیشه‌وری رهبرلیگی ایله ۱۹۴۵-جی ایلده گونئی آذربایجاندا بیر ایل بویونجا قورولموش اولان میللی حکومت، ساهیرین بوتون خوش خاطره‌لری‌نین یاشاندیغی ایلدیر. میللی حکومتین قورولماسی آذربایجاندا مدنی گلیشمه‌لره سبب اولوب اونا میللی هاوا گتیریر. بو زامان معلم‌لیکله مشغول اولان ۴۳ یاشلی ساهیر ده آذربایجان تورکجه‌سی ایله شعر و حکایه‌لر یازماغا باشلامیشدی. ساهیر او قیسسا دؤنمی “قیسا بیر زاماندا باهار تک/ چیچک‌لنن گؤزل یوردوموز…” دئیه وصف ائدیر.

کولگه لر

دنیز ایشچی

کولگه لر قارانلیخ، کولگه لر ایشیخ
 

 گئجه لر اوزوندور، گئجه لر قارا

 

قارانلیخ سالدیران ، اوز ائوی ایشیخ

 

ایشیخ لار سالدیراخ، قارانلیخلارا

 

خواسته های جنبش 21 آذر همچنان پا برجاست

محمد حسین یحیایی

آذربایجان جایگاه ویژه ای در جنبش های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران دارد که آن را در فرصت ها و شرایط مختلف نشان داده است. جنگ های طولانی با روسیه تزاری در دوران فتحعلی شاه قاجار و فرزندش عباس میرزای ولیعهد که ساکن تبریز بود از یک سو اقتصاد آذربایجان را به ویرانی کشاند و از سوی دیگر زمینه ارتباط با کشور های اروپایی را فراهم کرد. تعدادی از دانشجویان آذربایجان در این دوره برای آموزش های فنی، نظامی و زبان روانه اروپا شدند. دستآورد این اعزام دانشجو در سال های بعد در دوران مشروطه خواهی، فعالیت های سیاسی و فرهنگی در کشور، بویژه در بین کارگران آذربایجانی در مناطق قفقاز خود را نشان داد. خشکسالی بسیار شدید در سال 1283 که به قحطی، گرسنگی و شیوع بیماری های واگیر که به تنش های اجتماعی انجامید، به مشروطه خواهی و رهایی از استبداد شتاب بیشتری داد و تبدیل به سنتی شد که همچنان در آذربایجان ادامه یافت.

دیلین جمعیت حیاتیندا روْلو

عادل بابایئو – کؤچورن: همت شهبازی

 جمعیت حیاتی‌نین ائله ‌بیر ساحه‌سی یوخدورکی، اورادا دیلد‌ن استفاده ائدیلمه‌سین. جمعیت اؤزونون مؤجودلوغو گلیشمه‌سی اوچون دیله بوْرجلودور. اگر دیل اولماسایدی، اینسانلار نه‌اینکی چاغداش اینکشاف مرحله‌سینه چاتا بیلمزدیلر، هابئله کوْللئکتیو (=اشتراکی، گروهی) شکیلده‌ده بیرلشه بیلمزدیلر. یعنی دیل ـ اونسیّت اولماسا، اینسانلار اؤزلری‌ نه ‌فرد، نه‌ جمعیت عضوو اولا بیلیردی. بشریتین اینکیشافیندا چوْخلو کشف‌لر اولموشدور. لاکین بوتون بشریتین کشف‌لری‌نین هئچ‌بیری اؤز اؤنمینه گؤره دیلله موقایسه ائدیله‌ بیلمز. اصلینده دیل و جمعیت قارشیلیقلی آسیلی‌لیق موناسیبتینده‌دیر.

بیر حکیمین گئنجلیک خاطره لریندن *

درویش اوغلو

 

کئچن ایل تهران اونیورسیته سینین حکیملیک بؤلومونو قورتاران جوان حکیملریمیزین اونیورسیته نی قورتاریب و حکیملیک عنوانینی قازاندیقلاری مناسبتی ایله کئچیردیلن شنلیک چوخ تنتنه لی و گؤزل دوزنلنمیش ایدی. اونیورسیته نین کانتینی او گون تازا حکیملریمیزی و اونلارین گتیردیکلری قوناقلاری یئمگه قوناق ائیله میشدی. کانتینی بزه میشدیلر و گیریش قاپیسینین قارشیسینداکی دووارین یانیندا تاختادان، نئچه پیلله ایله چیخیلاجاق بیر صحنه قوروب اوستونو گؤزل خالچالارایله دؤشه میشدیلر. بو ایل حکیملیک عنوانینی قازانان گنجلریمیزدن بیرینجی، ایکینجی و اوچونجو اولانلارا بیر دسته گول ایله بیر دفترین آراسیندا بیر چک حاضیرلانمیشدی.

آگاهی بر ماهیت خشونت به مناسبت ۲۵ نوامبر روز رفع خشونت علیه زنان

سویل سلیمانی

از بدو پیدایش حیات ، موجودات زنده برای بقای خود به طور غریزی از زور و قدرت خود استفاده کرده اند. نمود این قدرت در جهان هستی با اشکال مختلف وجود دارد. این امر در علم زیست شناسی با کلمه تنازع بقا تعریف شده است. قدرت و زور برای نمود و هویت یک موجود نقش مهمی ایفا می کند. در عالم وحش کاربرد قدرت که از آن در زبان عمومی با اسم قانون جنگل یاد می شود به طور منظم در داخل چرخه ای دیده می شود که به باز تولید حیات می انجامد. خشونت در این عالم اگر چه حاکم مطلق است، ولی منطقی ساده و قابل فهمی دارد که می توان در یک کلمه خلاصه کرد: حیات وحش. خشونت در اشکال مختلف خود جزئی از طبیعت چه در شکار، چه در تعیین حوزه نفوذ و قدرت است و ابزاری برای به دست آوردن جفت برای تولید مثل به حساب می آید. خشونت با اشکال مختلفی در طبیعت پدیدار می شود که هدف ذاتی و غریزی آن تنازع بقا می باشد.

آبدیده‌ی کوره‌ی انقلاب مشروطیت ایران

رحیم رئیس نیا

سخنرانی به مناسبت بزرگداشت ستارخان در تهران

ستارخانام حسن خان اوغلویام
بؤیوک انقلابین جوان اوغلویام
ساریلدیم سیلاحا جانیمدان کئچدیم
انقلاب جامی‌نین شربتین ایچدیم
یئدی-سکگیز ایگید یولداش‌دا تاپدیم
کهر آتی مینیب سنگره چاپدیم
اوردولار داغیدیب سنگرلر ییخدیم
تبریزی او باشدان بو باشا چیخدیم
این‌ها ابیاتی از سرودی است که در دوره مقاومت مسلحانه تبریز در سنگرها و در کوچه و بازار به گوش می‌رسید. سرودی که از ولادت یک قهرمان در عرصه یک انقلاب مردمی‌ خبر می‌داد و مبارزان جان برکف راه آزادی را شور می‌بخشید.

آلماندا سینوهه وار..؟

رقیه کبیری

گنج شاعیر، سایه مقدسی‌نین معصومیتینه سونولور.

کلیمانجارو اولاسان، یوخسا ائوئرست
دینجلمه‌ییوه بیر کؤلگه اولماسا
بیر اوْووج تورپاقدان آرتیق دئییلسن.
«آدیمی یازیم؟»
سحر دئییر: «ایشین قوتولوب؟»
سحر بیلمیر آدام مریضخانا تختینه دوشنده اؤزونه ایش آختارار. هر ایش اولور اولسون، ایللاه تخت‌ده یاتماق. مریضخانا ائویمیز کیمی دئییل. آللاها سؤز وئرمیشم قوی ائویمیزه دؤنوم، دونیانین لاپ چتین ایشلرینی گؤره‌جه‌یم.

سرایه‌های مفتون؛ صدیقترین آیینه‌ی صدا‌های انسانی- بخش دوم: تحلیل اشعار

حسن ریاضی

اشعار استاد مفتون در تمامی‌ آنتولوژی‌های معتبر که از سوی شعرشناسان و منتقدین برجسته تدوین شده جایگاه ویژ‌ه‌ای را به خود اختصاص داده، از جمله‌ی آنها می‌شود به “شعر نو از آغاز تا امروز” اثر محمد حقوقی، “روشنتر از خاموشی” اثر مرتضی کاخی، “هفتاد سال عاشقانه” اثرمحمد مختاری، “هزار و یک شعر” اثر محمدعلی سپانلو، “از پنجره‌های زندگانی” اثر محمد عظیمی‌، “عاشقانه‌ها” اثر علی بابا چاهی و همچنین در «ادبیات اوجاغی» اثر استاد یحیی شیدا چاپ شده. شعرها و نوشته‌های او در اکثر مجلات معتبر ادبی همچنان چاپ و منتشر می‌شود

هاشم ترلان خلقيميزين ملى و مبارز شاعرى حياتا گؤز يومموش

سورگونده گونئی آذربایجان (ایران) قلم انجومنی

آلديغيميز خبره گؤره، آذربايجانين ادبى اجتماعياتينا آغير بير ايتگى اوز وئرىيشدير. "هاشم ترلان" خلقيميزين ملى و مبارز شاعرى يكشنبه گونو آبان آيى نين ٢٥ نده، تهراندا حياتا گؤز يومموشدور. "هاشم ترلان" ٢١ آذر حركاتى نين يادگارى، ملى حكومتيميزين فدائى سى بير استعدادلى شاعر كيمى وطنده حاكم اولان ملى عدالت سيزليگه قارشى و بوتون دموكراتيك آماجلارا دوغرو، اؤز قلمى ايله حياتينين سونونا قدر مبارزه آپارميش و بو يولدا اليندن گلن هئچ بير ايشدن اسيرگه مه ميشدير. ملى شاعريميز، گئچن ايل، دى آيندا بئيين اينفاركتى سببيله خسته لنميش اوزون آيلار سوره ن خسته ليگدن سونرا ابديته قووشموشدور.

ماراتون

روشن ایشیق

احمد‌ اسدالهی‌نین عزیز خاطیره‌سینه

… و هر یئر بوران،
و هر یئر دومان؛
و سن هله‌ده گؤزه‌لسن ای نازلی آفت! ای جان آلان! ای ملک!
ای اؤلوم الهه‌سی..! –
کی «یئنه سورمه چکیبسن ائولر ییخان گؤزونه»…،
کی ایل‌لر بویودور آختاریرسان منی-
ای نازلی آفت…! ای اؤلوم الهه‌سی…!
ای گوزه‌ل پری!-

سنسیزلیک

یالچین سهند

(۱)

سنسیز یاشاماقدان قورخوتما منی،
اؤلمه‌یی اؤیرنمیشم!
سن یاشامین نه‌ده‌نی
و من سن‌ده یاشایان
نه‌دن‌سیز بیری.
وارلیغی اویناتمیرام
عاغلیمی اویاتمیرام
سن‌سیزلییه فیکیرلشنده…

“صفرخان”ین خاطیرهسی بو ایلده عزیزلندی

ایشق سیته سی

هر ایل اولدوغو کیمی بوایل‌ده آبان آیی‌نین ۱۹ینجی گونو آذربایجان خالقی‌نین مبارز اوغلو صفر قهرمانیان (صفرخان)ین ایتگیسی‌نین اون‌ایکینجی ایل دؤنومو قید ائدیلمیشدیر. بو مراسیمده بیر گروه آذربایجان شاعر، یازیچی و مدنی- اجتماعی شخصیتلری اشتراک ائتمیش و  صفرخانین مزاری باشیندا اونون مقاومت سیمبولونا چئوریلن حیاتی و مبارزه‌سی باره‌ده دانیشیقلار آپارمیش، شعرلر اوخوموش و شرفلی خاطیره‌سینی عزیزله‌میشدیلر.

سورگونده گونئی آذربایجان (ایران) قلم انجومنی نین اوچونجو قورولتایی حقده بیلدیریش

سورگونده گونئی آذربایجان (ایران) قلم انجومنی

آذربایجان قلم انجومنی نین اوچونجو قورولتایی بازار گونو 26 اوکتوبیر دا، اینترنت واسیطه سی ایله، گئچیریلدی. قورولتایدا قلم انجومنی نین بیر ایللیک فعالیتی حقده قیسا بیر گوزارش وئریلدی. آردیندان بیر نئچه موضوع: قلم انجومنی نین آدی، یئنی عوضویت تقاضالاری بارده رای آلیندی. قورولتایین سونوندا سئچگیلرله بیرلیکتده بئش نفر دبیرلر هئیاتی اولاراق سئچیلدیلر.
یئنی سئچیلن دبیرلر هئیاتی بئیلر:

محمد علی حسینی،
حسین انور حقیقی،
احد واحدی،
سیف الدین حاتملویی و
علی قره جه لو دان عبارت دیلر

اطلاعیه انجمن قلم آذربایجان جنوبی (ایران) در تبعید

انجمن قلم آذربایجان جنوبی (ایران) در تبعید

سومین مجمع عمومی انجمن قلم آذربایجان جنوبی(ایران) در تبعید، روز یکشنبه 26 اکتبر از طریق اینترنت برگزار گردید. در سومین مجمع عمومی انجمن قلم بعد از خوش آمد گوئی به اعضاء و شرکت کنندگان، خلاصه کوتاهی از فعالیت های یکساله انجمن قلم توسط دبیر انجمن ارائه گردید. سپس در مورد چند موضوع از جمله نام انجمن، درخواست های عضویت رای گیری شد. سومین مجمع انجمن قلم با برگزاری انتخابات و انتخاب هیئت دبیران جدید به کار خود پایان داد.
هیئت دبیران جدید انجمن قلم عبارتنداز آقایان:
محمد علی حسینی،
حسین انور حقیقی،
احد واحدی،
سیف الدین حاتملویی و
علی قره جه لو

در امریکای لاتین تعداد زنان در پست های بالای حکومتی بیشتر از اروپاست

مصاحبه ی رئیس جمهور شیلی با مجله ی اشپیگل: مترجم س. حاتملوی

اعدام خانم ریحانه جباری و اسید پاشیهای گسترده علیه زنان در خیابانهای شهرهای اصفهان و مشهد بار دیگر افکار عمومی جهان را به وضعیت اسفناک زنان کشور جلب نمود.

ریحانه جباری که برای جلوگیری از تجاوز جنسی و طی یک دفاع مشروع باعث قتل یکی از ماموران وزارت اطلاعات و امنیت شده بود، بعد از سالها زندان و شکنجه ی جسمی و روحی -به گفته ی عمویش- با توطئه ی مشترک وزارت اطلاعات و امنیت و قوه ی قضائیه به شکل مظلومانه ای اعدام شد.

اسید پاشیهای پی در پی در دو شهر کشور- بخصوص در شهر اصفهان- که با حمایت کل سیستم جمهوری اسلامی به صورت ترور گسترده ی حکومتی در آمده است، علیرغم اعتراض مردم هنوز هم ادامه دارد.

سرایه‌های مفتون؛ صدیقترین آیینه‌ی صدا‌های انسانی- بخش یکم: زندگی و آثار

حسن ریاضی

استاد یدالله مفتون امینی یکی از درخشانترین چهره‌های شعر معاصر ایران است. شاعری که بیش از شش دهه در  عرصه‌ی ادبیات ایران حضوری خلاق و بارآور داشته و امروز هم با  تجربه‌ای گران، امید پرفروغ، دید و بیانی نوین و شعر‌های تر و تازه‌اش، افق‌های جدیدی در چشم انداز سرایندگان این سرزمین فرا می‌گشاید.
یدالله امینی متخلص به «مفتون» که در جامعه‌ی ادبی ایران به مفتون امینی مشهور است، در سال ۱۳۰۵ در روستای«هولاسو» در ۵ کیلومتری شاهیندژ (سایین قالا) واقع در جنوب شرقی ارومیه؛ سه‌راه میاندوآب، در یک خانواده‌ی خرده مالک متولد شد. استاد در مصاحبه‌ها و گفتگو‌های خصوصی با دوستان خود گفته‌اند:

من گونشی سئویرم

مرضیه احمدی اسکوئی(دالغا)‏

اوشاقلیق عالمی‌ایدی، اوره‌ییم ایشیق ایدی ‏
کیچیک، تمیز دونیاما، اویون یاراشیق ایدی. ‏
یولداشلاریم، دؤوره‌مده، هامیسی شاد، کینه‌سیز ‏
بیر آن کوسو اولسایدی، گئنه باریشیق ایدی. ‏
قارانلیق، قورخولویدی، اما اوندان قاچمازدیق، ‏
گئجه‌لر ناغیللاردا شیرین، تمیز محبت ‏
بیزی باریشدیراردی. ‏

آذربایجان موغاملاری دؤردونجو بؤلوم : «راست موغامی (2)» فرهاد جعفری

فرهاد جعفری

دیلکش(Dilkeş) : دیلکش شور موغامینا منسوبدور. بو شؤعبه یه راست موغامیندا 19 –ینجی عصیرین موغام جدوللرینده و هم ده م 1925 – ینجی ایلده عوزئییر حاجی بیگلی نین رهبرلیگی آلتیندا کئچیریلن موسیقی چی لر توپلانتی سیندا قرارا آلینان موغام لار پروقرامیندا راست گلمیریک. سونرالار احمد باکیخانووون تدریس پروقرامیندا دا بو شؤعبه راست ترکیبینده گتیریلمه میشدیر. 20 –ینجی عصیرده دیلکش راست موغامیندا او جومله دن تارزن بهرام منصوروون ایفاسیندا مؤوجود اولموش اولسا دا ، یالنیز م 1984  ده پئداقوق ، سالیم آغایئو اونو تدریس پروقرامینا داخیل ائتدی.

بیزه نه! – ساتیریک شعر

ﺧﻴﺮاﻟﻠﻪ ﺣﻖ ﺑﻴﮕﻲ (ﺳﺎﭘﻼﻕ)

یاشاییش میللته زیندان اولور اولسون بیزه نه،

یوخسولون حالی پریشان اولور اولسون بیزه نه.

بیز کی اوز قصدیمیزی میللته اعلان ائله‌دیک

اونلارا وعده وئریب جنته مهمان ائله‌دیک

یوخسولون قیسمتینی حوری و غیلمان ائله‌دیک

ایندی بیر عده پشیمان اولور اولسون بیزه نه

میللتین حالی پریشان اولور اولسون بیزه نه

انقلاب ائتمه‌میشیک کار-کاسیبین قارنی دویا

شئنله‌نیب آج- یالواج بورکونو قیقاجی قویا

بیزه نه دخلی جانیم کیم سویولا، کیمسه سویا