Məktub

قادر جعفری
مکتوب

QADİR CƏFƏRİ
MƏKTUB

"GOD İS N O W H E R E" qədər quşqu doğursa da həyat
Boş verəlim sayın oxucular
Bir
İki
Üç

آنا دیلینی نئجه اؤیرندیم

محمدعلی فرزانه

مندن دفعه‌لرله سوروشوبلار کی، گنجلیگیمده، تحصیل دؤورومده، یعنی رضاشاه رئژیمی زامانی جنوبی آذربایجاندان آنا دیلینده یازیب- ‏اوخوماق قاداغان ائدیلدیگیندن ایستر- ایسته‌مز فارس دیلینده تحصیل آلمیشام، بس نئجه اولدو کی، بونا باخمایاراق، آذربایجان دیلینده سلیس ‏دانیشیرام، بو دیلده اونلارلا اثر یازمیشام؟

MƏHƏMMƏDƏLİ FƏRZANƏ
ANA DİLİNİ NECƏ ÖYRƏNDİM

Məndən dəfələrlə soruşublar ki, gəncliyimdə, təhsil dövrümdə, yəni Rizaşah rejimi zamanı Cənubi ‎Azərbaycandan ana dilində yazıb- oxumaq qadağan edildiyindən istər- istəməz fars dilində təhsil almışam, ‎bəs necə oldu ki, buna baxmayaraq, Azərbaycan dilində səlis danışıram, bu dildə onlarla əsər yazmışam?

پاییزیدی سن گئدنده

دنیز ایشچی

هیچ بیلمه دین شاخدالیخدا نه لر چکدیم،
نه لر گؤردوم قار بوراندا آدالاردا،

DƏNİZ İŞÇİ

PAYIZ İDİ SƏN GEDƏNDƏ

تویوق آزاد اولاجاق!‏

کند اوشاغی

- بودو، گل اؤزون اوخو، اول صحیفه‌ده ایری خط ایله یازیلیبدیر: «چوخ احتیمالی واردی تئزلیکده تویوق- یومورتا بول- بول آزاد شکیلده ‏یاییلا.» الله قویسا ساوادین واردی، گالا، اوخو!‏

KƏND UŞAĞI
TOYUQ AZAD OLACAQ!‎

‎- Budu, gəl özün oxu, əvvəl səhifədə iri xət ilə yazılıbdır: “Çox ehtimalı vardı tezlikdə toyuq- yumurta bol- bol ‎azad şəkildə yayıla.” Allah qoysa savadın vardı, gala, oxu!

پاى بؤلوشمه - خاطیره

ابراهیم رفرف
(«ایلدیرم» شعر مجموعه‌سىیندن)‏

بوداقلاردان باشلانمیشدی یازلاریم، ‏
گل پایلاشاق بو حیاتین وارلیغینی: ‏
بوداق منیم، چیچکلنن یازلار سنین.‏

İBRAHİM RƏFRƏF
‎(“Ildırım” şeir məcmuəsindən)‎

Pay Bölüşmə - Xatirə

Budaqlardan başlanmışdı yazlarım,‎
Gəl paylaşaq bu həyatın varlığını:‎
Budaq mənim, çiçəklənən yazlar sənin.‎

حاجی میرزا حسن رشديه

ح. مجیدزاده (ساوالان)‏

رشدیه خالقین اؤز آنادیلینده اوخویوب- یازماغی بیر اساس کیمی قبول ائدیب و بو فیکیریندن تامام عؤمورنده دیفاع ائتمیشدیر.‏

H. MƏCİDZADƏ (Savalan)‎

HACI MİRZA HƏSƏN RÜŞDİYYƏ

Rüşdiyyə xalqın öz Anadilində oxuyub- yazmağı bir əsas kimi qəbul edib və bu fikirindən tamam ömürndə difa ‎etmişdir.

یارالی چینار - او گونون آرزوسویلا

حکیمه بلوری
(2000 - 1926)

منی واختسیز قوجالدیر ‏
وطنیمین حسرتی، ‏
چؤهره‌مدن اوچوب گئدیر ‏
گنجلیگین طراوتی.

HÖKÜMƏ BİLLURİ (1926 - 2000)
Yaralı Çinar - O Günün Arzusuyla

Məni vaxtsız qocaldır ‎
Vətənimin həsrəti, ‎
Çöhrəmdən uçub gedir ‎
Gəncliyin təravəti.‎

دوران ملی‌گرایی: ادبیات آذربایجانی در دهه‌ی 1960‏

ملیحه س. تایرل

نویسندگان آذربایجانی [...] وضع اسفناک خود را در برابر حاکمیت شوروی با جنبش‌های افریقایی و ‏آسیایی، یکسان تلقی کردند. این واکنش جدید ادبی، انقلابی از آگاهی را برانگیخت: تشکیل ذهن ‏ملی‌گرایی آذربایجانی در تقابل با ذهنیت شوروی.‏

آذربایجان فولکلوروندا ائستئتیک فیکیرلر

صفر علی‌اکبرلی

چوخ قدیم تاریخه مالیک اولان فولکلور اؤز تشکولونون ایلک دؤورلرینده معنوی مدنیتین، ائله‌‌جه ‌ده اينجه‌صنعتین بوتون ساحه‌لرینین ‏باشلانغیجی‌دیر.‏

SƏFƏR ƏLƏKBƏRLİ
AZƏRBAYCAN FOLKLORUNDA ESTETİK FİKİRLƏR

Çox qədim tarixə malik olan folklor öz təşəkkülünün ilk dövrlərində mənəvi mədəniyyətin, eləcə də ‎incəsənətin bütün sahələrinin başlanğıcıdır.

Güllə

ایلقار مؤذن‌زاده
گولـله
[یازیچی‌نی اردیبهشتین 18 ده ایران ایسلام جمهوری‌سی‌نین امنیت مأمورلاری خیوو شهرینده توتوب اردبیل زیندانینا ‏آپارمیشلار.]‏

İLQAR MÜƏZZİNZADƏ
GÜLLƏ
‎(Yazıçını Mayın 8-də İran İslam Cümhurisinin təhlükəsizlik məmurları Xiyov şəhərində tutub ‎Ərdəbil zindanına aparmışlar.)‎

وسوسه‌ی سؤال، زن - شَمَن

دکتر رضا براهنی و یاشار کمال

رضا براهنی
سوار پرنده شدن     وَ
از ستاره فرود آمدن     وَ
در درخت فرو رفتن

RİZA BƏRAHENİ
İki şeir

وطنیمیزین آدی، دیلیمیزین آدیدیر

محمدعلی حسینی

مختلف ملّتلر طرفیندن و مختلف اؤلکه‌لرده دانیشیلان تورک دیللری ‏اؤز خصوصیّتلری اعتباری‌ایله منسوب اولدوغو اؤلکه و خلقین آدی ‏ایله آدلانمیشدیر. سؤز یوخ کی، بو آدلار هر زمان ثابت ‏قالمایاراق، بعضاً ده دگیشدیریلمیشدیر.

MƏHƏMMƏDƏLİ HÜSEYNİ
Vətinimizin Adı Dilimizin Adıdır

یازی‌نین متنی‌نی بورادان آلین.

داغلار - یادیما دوشدو

مدینه گولگون
‏(1992 – 1926)‏

جنوب قیزی بو گلینه، ‏
سیز بیر مجلیس قورون یئنه، ‏
گولگون ایستر دؤنه-دؤنه ‏
قوینونوزدا گزه، داغلار!‏

Mədinə Gülgün (1926 - 1992)
DAĞLAR - YADIMA DÜŞDÜ

Cənub qızı bu gəlinə, ‎
Siz bir məclis qurun yenə, ‎
Gülgün istər dönə-dönə ‎
Qoynunuzda gəzə, dağlar!‎

نه ائتمک؟

پروفئسور حميد نیطقی‏
‏(1999 – 1920)‏

دوشمنلریمیز، اوزون زامانلار بیزیم هؤویتیمیزی گؤستره‌ن ان کیچیک قرینه‌نی سیلمک، آرادان آپارماق و بو مومکون ‏دئییلسه تعبیر- تفسیر یولو ایله ان ضعیف روایته دایاناراق گون کیمی آیدین دلیللری هئچه سایماق و اونوتدورماق ‏ایسته‌دیلر.‏

Professor Həmid Nitqi (1920 – 1999)
NƏ ETMƏK?

Düşmənlərimiz, uzun zamanlar bizim höviyyətimizi göstərən ən kiçik qərinənəi silmək, aradan ‎aparmaq və bu mümkün deyilsə təbir- təfsir yolu ilə ən zəif rəvayətə dayanaraq gün kimi aydın ‎dəlilləri heçə saymaq və unutdurmaq istədilər.

آزاد

میرزه ایبراهیموف
‏(1993 – 1911)‏

آزاد منیم اوشاقليق و گنجلیک یولداشیم ایدی. بیر حيه‌طده‌ دوغولموش، بیر حيه‌طده‌ بؤیویوب مکتبه گئتمیشدیک. گنجلیگیمیزین ده بؤیوک ‏بیر قیسمینی بیر یئرده کئچیرمیشدیک.‏

Mirzə İbrahimov ‏(1993 – 1911)‏
AZAD

Azad mənim uşaqlıq və gənclik yoldaşım idi. Bir həyətdə doğulmuş, bir həyətdə böyüyüb məktəbə ‎getmişdik. Gəncliyimizin də böyük bir qismini bir yerdə keçirmişdik.