داریوش اقبالی! دریاچه ی ارومیه مادرمکان مردم آذربایجان…

فروغ اسدپور

داریوش اقبالی! دریاچه ی ارومیه مادرمکان مردم آذربایجان، خود این مردم و زبانشان یک و همان اند همه در معرض نابودی مطلق!

آخ این چه تنهایی است…

 چندی پیش، پس از درگذشت مادر داریوش اقبالی در خانه ی سالمندان در یکی از شهرهای آذربایجان، کلیپ کوتاهی از دیدار این خواننده ی مشهور و مادرش، به طرق مختلف در فضای مجازی دست به دست شد. من نمی‌توانم بدانم چرا این کلیپ دقیقا پس از مرگ مادر داریوش به فضای مجازی راه یافته و دلایل پس پشت آن چه می‌توانسته باشد.

پس آنگاه طبیعت هم با آذربایجان قهر کرد

شیوا فرهمند راد

چرا از نیمه‌ی دوم دهه‌ی ۱۳۲۰ به بعد در پایتخت ایران «پرتقال‌فروش» مترادف بود با «ترک»؟ چرا ‏هر چه دست‌فروش و گدا و عمله و حمال (که امروزه کول‌بر نامیده می‌شود) در پایتخت و دیگر ‏شهرهای ایران بود، همه از ترکان آذربایجان بودند؟ چه شد که افراد کارآمد آذربایجان در سراسر ایران ‏پخش شدند؟

راستی، فردای شکست جنبش ملی آذربایجان، پس از قتل و اعدام و غارت آذربایجانیان به دست ارتش شاهنشاهی و دولتیان، و کشتار ‏مردم به‌دست مخالفان فرقه دموکرات آذربایجان، و پناه بردن بیش از شش هزار نفر نیروی کار به ‏آن‌سوی ارس در آذر ۱۳۲۵، که تعداد آنان در سال‌های بعد افزایش یافت، وضع مردم آذربایجان ‏چگونه بود؟

نشست سران در تهران و پیآمد های آن

محمد حسین یحیایی 

روز سه شنبه 19 جولای ( 28 تیرماه 1401 ) سران سه کشور منطقه ولادمیر پوتین از فدراسیون
روسیه، رجب طیب اردوغان از جمهوری ترکیه و ابراهیم رئیسی از سوی جمهوری اسلامی ایران در تهران نشست های دوجانبه و سه جانبه برگزار کردند. گردهم آیی و نشست تهران به بهانه ادامه دیدار ها و گفتگو ها پیرامون روند « آستانه » برگزار شد که از سوی فدراسیون روسیه، ترکیه و ایران برای حل و فصل مسئله سوریه سال ها پیش تشکیل شده و تاکنون 18 نشست ( 11 نشست در سطح وزیران امور خارجه ، 7 نشست در سطح سران ) در مناطق و شهر های مختلف این سه کشور برگزار کرده است. در روند آستانه کشور های غربی و ایالات متحده آمریکا که در رخداد های سوریه دارد شرکت مستقیم دارد و نیروی نظامی در آن مستقر کرده مشارکت ندارد.

ولم کن! من به آنچه می توانست خوشایند تو باشد بیش از اندازه تن داده ام!

فروغ اسدپور 

«استراتژی پاسیفیستی» در زمینه ی محیط زیست بر گفتمان پسا-۱۳۹۰ آذربایجان مسلط شده و اکتیویسم و مقاومت جسورانه را در زمینه ی بحران های فزاینده ی اقلیمی و خاصه «احیای دریاچه» به انحاء مختلف نهی و حتی منع کرده است. بحث از هیچ نوع مقاومت جدی و سیاست دفاع تعرضی (حتی نوع حداقلی آن) در میان نبوده است. سخنگویان این «سیاست» عملاً تاکتیک مرگ تدریجی ولی محتوم دریاچه-آذربایجان را در پیش گرفته‌اند و هنوز هم با حرارت روی آن پای فشاری می‌کنند و معتقد هستند که هر تاکتیک و هر حرکتی که بخواهد مسئله ی دریاچه را «سیاسی-امنیتی»  کند همه را متضرر خواهد کرد و به نتیجه هم نخواهد رسید

صمد بهره‌نگی

احمد جمیل ۱۹۷۷- ۱۹۱۳  

وُلقادا اُ تایا، بو تایا باخدئم،

عکسیم سویا دوشدو -

سولاردا آخدئم…

آرازدا چیمنده سن لاپ اوشاق‌دئن…

آرازا اُخشامئر بو چایئن رنگی،

آه، صمد بهره‌نگی، صمد بهره‌نگی !

"آوای تبعید" شماره 27 منتشر شد

اسد سیف 

«تبعیدی فقط آن کس نیست که از زادبوم خویش تارانده شده باشد. تبعیدی می‌تواند از زبان، فرهنگ و هویتِ خویش نیز تبعید گردد. آن‌کس که شعر، داستان، هنر، فکر و اندیشه‌اش در کشور خودی امکان چاپ و نشر نداشته باشد، نیز تبعیدی است. این نشریه می‌کوشد تا زبان تبعیدیان باشد. تبعید را نه به مرزهای جغرافیایی، و تعریف کلاسیک آن، بل‌که در انطباق با جهان معاصر می‌شناسد»

27-مین شماره «آوای تبعید» مجموعه‌ای است در ادبیات و فرهنگ. بخش ویژه این شماره از «آوای تبعید»؛ «در بیدارباش واژگان؛ شعر در برابر سانسور» در ایران امروز است که به کوشش علی صبوری تهیه شده است. این «ویژه‌نامه» خوانندگان را با بخشی از شعر که امکان نشر عمومی ندارد، آشنا می‌کند.

چشم انداز جنبش ها و اعتراض های خیابانی

محمد حسین یحیایی 

جمهوری اسلامی ایران از روز های نخست که قدرت سیاسی را در دست گرفت تلاش ورزیده تا خود را با ثبات نشان دهد و در روز های معینی با تشویق و یا تهدید مردم را به خیابان ها بریزد تا به اصطلاح پایگاه مردمی خود را به رخ مردم بکشد ولی این سیاست و این تلاش از مدت ها پیش رنگ باخته دیگر کارآیی خود را از دست داده است، دیگر سخن از انتخابات پر شور با شرکت گسترده مردم در کار نیست، هر روز که می گذرد از پایگاه مردمی رژیم کاسته می شود و سیاست ویرانگرش در سیاست خارجی ( انزوای کامل )، اقتصاد ( بن بست، سردرگم ) و مدیریت جامعه که بی کفایت ترین، نادان ترین و منزوی ترین افراد بر آن حاکم شدند را به نمایش می گذارد. این شرایط محصول بیش از چهار دهه حاکمیت ارتجاع، تاریک اندیشی و بی خردی گروهی است که برای ادامه حاکمیت خود همه اندیشه های مترقی، احزاب سیاسی و نهاد های صنفی را نابود کردند تا مردمی مطیع و تابع بوجود آورند و یا بپرورند،

رویایی که در هیئت های گوناگونی پدیدار می شود در اصل یک چیز است: حاکمیت مردمان – فروغ اسدپور

فروغ اسد پور

گروههایی از معترضان که به زبان ملی خود شعار می‌دهند (در ورزشگاه سهند تبریز شعار”آزادلیق، عدالت، میللی حوکومت”/آزادی عدالت حکومت ملی سر داده شد)، بر چیزی بیش از گرسنگی تأکید می‌کنند، بر حق حاکمیت ملی خود اصرار دارند و روشن است که قصد ندارند جمهوری اسلامی را سرنگون کنند تا در خلاء قدرت ناشی از نبود این رژیم، حق حاکمیت خود را به یک نظام استبدادی فاسد و دزدسالار نالایق و غیردمکراتیک طرفدار حاکمیت مونیستی یا تک ملیتی و تک زبانی دیگر (مثلاً سلطنت) بسپارند

جنبش کرامت

محمدرضا نیکفر 

خصلت اساسی حرکت‌های اعتراضی و خیزش‌ها در ایران چیست؟ تأکید بر وجود کدام نابهنجاری آینده را بهنجار می‌کند؟ مقاله، نابهنجاری را تبعیض و نابرابری می‌داند و انگیزه‌ی اساسی حرکت‌ها را در خواست برابری و ارج نهادن به کرامت انسان و شهروند می‌بیند.

 اردیبهشت ۱۴۰۱: با گران شدن نان و اقلام اساسی دیگر، و مشخص شدن دوباره‌ی کنترل‌ناپذیری تورم، نارضایتی مردم دوباره جلوه‌ی آشکاری یافت، به ویژه در مناطق محروم‌تر. خاطره‌ی خیزش آبان ۱۳۹۸ تکرار شد که خود نسخه‌ی تازه‌ای از خیزش دی ۱۳۹۶ بود.

بحران اوکرائین را چگونه باید خواند؟

علی قره جه لو 

 در این نوشته به یکی از جنبه های پرمناقشه بحران اوکرائین پرداخته می شود که به نظر می رسد از گره های اصلی درک و یا عدم درک درست از بحران اوکرائین است.  آیا "اقدام پیشگیرانه" روسیه در بهم زدن طرح های ناتو، نقض حاکمیت اوکرائین است؟  بعبارت دیگر، روسیه چه باید می کرد، تا به نقض حاکمیت اوکرائین که رسانه های جریان اصلی غرب یک زبان آنرا "حمله تحریک نشده"  (Unprovoked Attack) می نامند، متهم نمی شد.  آیا اقدام پیشگیرانه روسیه، به سبب "دیوانگی پوتین"، و یا تمایلات توسعه طلبانه روسیه برای احیای امپراتوری تزاری است، یا بالعکس، عکس العملی دفاعی و ناگزیر در مقابل توسعه مداوم ناتو به شرق؟   به جنبه های دیگر بحران اوکرائین در نوشته های آینده خواهیم پرداخت.

بلوای نان تکرار می شود

محمد حسین یحیایی 

نان در تاریخ و فرهنگ غذایی ایران جایگاه ویژه ای دارد، قوت و غذای تهیدستان جامعه اغلب نان است و توده های مردم آن را مقدس می شمارند و گاهی به آن قسم می خورند در نتیجه نان با سیاست در هم آمیخته، هنگام خشکسالی و کمبود آن تنش های سیاسی و اجتماعی بسیار مهمی در کشور رخ داده است.

قحطی و گرسنگی هر چند تاریخ دیرینه ای در ایران دارد ولی بارز ترین آنها به دوران ناصری بر می گردد که شاید برای نخستین بار زنان وارد صحنه سیاسی کشور شدند و در مسیر راه « ناصرالدین شاه » قرار گرفتند که از شکار بر می گشت. بیش از 6 هزار زن در آنروز با مالیدن گل به سر و صورت خود ( اول ماه مه 1861 ) تا کاخ شاه پیش رفتند و مانع از عبور شاه شدند، تلاش فراشان و محافظان شاه برای پراکنده کردن آنان به جایی نرسید تا جائیکه زنان خشمگین و گرسنه شاهزاده ناصرالدین را که وزیر جنگ هم بود از اسب پائین کشیدند و کتک زدند.

اسد سیف 

«تبعیدی فقط آن کس نیست که از زادبوم خویش تارانده شده باشد. تبعیدی می‌تواند از زبان، فرهنگ و هویتِ خویش نیز تبعید گردد. آن‌کس که شعر، داستان، هنر، فکر و اندیشه‌اش در کشور خودی امکان چاپ و نشر نداشته باشد، نیز تبعیدی است. این نشریه می‌کوشد تا زبان تبعیدیان باشد. تبعید را نه به مرزهای جغرافیایی، و تعریف کلاسیک آن، بل‌که در انطباق با جهان معاصر می‌شناسد»

26-مین شماره «آوای تبعید» مجموعه‌ای است در ادبیات و فرهنگ. نخستین بخش آن به داستان اختصای دارد که در آن داستان‌هایی از رضا بهزادی، احمد خلفانی، نسرین رنجبر ایرانی، حسن زرهی، منظر عقدایی، عزت گوشه‌گیر و حسین نوش‌آذر آمده است. برگردان دو داستان از خوان کارلوس اونتی با برگردان کوشیار پارسی و یک داستان از اونوره بالزاک با برگردان بهروز عارفی این بخش را کامل می‌کند.

به‌مناسبت اول ماه مه، روز جهانی کارگر

اریک هابسبام - ترجمه حسن مرتضوی 

مایکل ایگناتیف در مقاله‌ای درباره‌ی عید پاک در آبزرور در سال ۱۹۹۰ چنین نوشته که «جوامع سکولار هرگز در ارائه‌ی جایگزین برای مناسک مذهبی موفق نبوده‌اند.»[۱] او خاطرنشان کرد که انقلاب فرانسه «شاید رعایا را به شهروند تبدیل کرده باشد، ممکن است شعار آزادی، برابری و برادری را در نعل درگاه هر مدرسه حک کرده و صومعه‌ها را به تاراج برده باشد، اما جز چهاردهم ژوئیه [۱-۱] هرگز خدشه‌ای بر تقویم قدیم مسیحی نزد.» موضوع کنونی من شاید تنها صدمه‌ی انکارناپذیر جنبشی سکولار به تقویم مسیحی یا هر تقویم رسمی دیگری باشد، روزی تعطیل که نه در یک یا دو کشور، بلکه در سال ۱۹۹۰ رسماً در ۱۰۷ کشور برقرار شد.

مراسم خاکسپاری زنده یاد دکتر رضا براهنی

علی قره جه لو

رضا براهنی شاعر، نویسنده، منتقد، و متفکر نامدار معاصر، دیروز 9 آوریل در شهر ریچموند هیل در شمال تورنتو به خاک سپرده

شد.  پیکر براهنی در مشایعت صدها اتومبیل از "فیونرال هوم" به "آرامگاه الگین میلز" آورده شد.  علی رغم هوای نامساعد توام با باران و تگرگ، بیش از سیصد نفر از نزدیکان، و دوستداران استاد براهنی در مراسم تدفین شرکت کردند.  برنامه تدفین با معرفی، و مجری گری آقای علی علوی آغاز گردید.  مراسم با سخنرانی دکتر رضا مریدی نماینده مجلس  و وزیر حکومت  ایالتی  سابق ادامه یافت.  خانم ساناز صحتی همسر زنده یاد براهنی، شعری از مجموعه "خطاب به پروانه ها" را با اندوهی عمیق از فقدان همسرش به زیبایی قرائت کرد. 

رضا براهنی کانادا دا آنا توپراغا تاپشیریلدی

سورگونده گونئی آذربایجان (ایران) قلم انجمنی

اویان، آییل، یئری! از براهنی چه چیزی را در یاد نگه داریم؟

فروغ اسدپور 

فعالیت غرورانگیز مردم و رهبران فرقه، کنش تاریخی و متحول گر آنان، به نظام آموزشی جدیدی می‌انجامد که آزادی بیان و نوشتار به زبان مادری را به کودکان هم نسل براهنی هدیه می کند. براهنی از آزادی زبان مادری بهره می‌برد روزنامه دیواری به زبان ترکی می‌نویسد. متلاشی کردن فرقه و حاکمیت آن همزمان می‌شود با کیفر دیدن رضای ده دوازده ساله: قورت دادن زبان بومی و ملی اش، و ایجاد گسستی عمیق در مسیر زندگی شخصی و قومی او. با بازگشت به گذشته و بیان مکرر خاطره اش براهنی در صدد غلبه بر آن شکاف و گسست تاریخی است.

چالش های اقتصادی رژیم...

محمد حسین یحیایی 

چند روزی است که سال پر تلاطم، پر التهاب و پرتنش 1400 که آخرین سال قرن 14 خورشیدی بود به پایان رسید و سال 1401 با قرن جدیدی آغاز شد. قرن گذشته با کودتای رضا شاه همراه با دوستان اش آغاز شد و سال های نخست آن با سختی های فراوان گذشت ولی بعد ها تحولات و دگرگونی های ژرفی در ساختار اقتصادی و اجتماعی کشور رخ داد، برخی نهاد های مردمی، آموزشی و فرهنگی نوینی شکل گرفت، ولی استبداد حاکم مانع از شکوفایی آنها شد، جنگ دوم و جایگزینی محمد رضا به جای پدر برای مدت کوتاهی دست بلند استبداد را اندکی کوتاه تر کرد و جنبش های ملی و منطقه ای وارد میدان در کشور سیاست شدند تا زمینه ساز دمکراسی در میهن شوند ولی این بار دست استبداد از آستین کودتاگران بیرون آمد که از سوی نیرو های خارجی ( ایالات متحده آمریکا و بریتانیای کبیر ) حمایت مالی و فکری می شدند.

در فقدان رضا براهنی

انجمن قلم آذربایجان جنوبی (ایران) در تبعید 

رضا براهنی، شاعر، نویسنده، متفکر برجسته و بنیانگذار نقد ادبی در ایران از میان مان رفت

 براهنی، در هر زمینه کار ادبی که بدان پرداخت، راه دیگر و مسیری نو گشود.  هم بر شعر و ادبیات کهن ایران و هم برجریانات ادبی کلاسیک و مدرن غرب تسلط داشت.  این ویژگی خاص او، وسعت دیدگاهها و افق ادبی او را چنان گشوده بود که او را ازهم قطاران معاصر خود متمایز، و غبطه آنان را برمی انگیخت.   نقد تند و بی پروایش سبب دشمنی ها می شد.  او می گفت، نقد ادبی در ایران "دشمن ساز" است.  چرا که جامعه ی ایران عقب مانده است و تاب نقد و انتقاد را بر نمی کشد.  از این رو، هر نقدی در این حوزه دشمنی و کینه توزی علیه او را  بر می افروخت.  او معتقد بود که  دشمنی ها با او در جامعه ادبی ایران ریشه در حسادت دارد، ترک بودن و آذربایجانی بودن هم مزید برعلت.

در معرفی رمان «رازهای سرزمین من» نوشته رضا براهنی

محمد آزادگر 

«کسی که تفکر دارد برانگیخته است. در هر زمان، متفکر واقعی برانگیخته است. برانگیختگی او ریشه در لبۀ تیغی دارد که متفکر مدام بر روی آن حرکت می‌کند. دیده‌اید که بعضی از آدم‌های سر از پا نشناس، وقتی که بیعدالتی می‌بینند، اگر نتوانند کاری بکنند، یقۀ خود را پاره می‌کنند. جهان و عصر ما مبتنی بر جهل، مبتنی بر بیعدالتی است، و متفکر در برابر بیعدالتی یقۀ خود را پاره می‌کند. خود را بر روی آن لبۀ تیغ قرار می‌دهد و مشتاق شقه شدن، یعنی تفکر پیدا کردن می‌ماند ...» (طلا در مس ص 1914 ـ تهران 1371)

رضا براهنی در تمام آثارش و از جمله در «رازهای سرزمین من» می‌خواهد خواننده تفکر پیدا کند، برانگیخته شود!

شتاب کردم‌که آفتاب بیاید....... نیامد

رضا براهنی 

تبريز جادوئى - این نوشته کوتاه بمناسبت مرگ رضا براهنی وگرامی داشت مردی که می خواست آفتاب بیاید ،دوباره باز نشر می شود.

م.آزادگر  

سال تحصيلى ۴۴-۴۵ بود. محصل کلاس هشتم دبيرستان سعدى تبريز بودم. معلم زبان انگليسى مان، عظيم پور بود. وى در ضمن معلم «املا فارسى» ما نيز بود. عظيم پور در آدينه مهد آزادى که صمد بهرنگى و رفقايش درمى آوردند، چيزهائى مينوشت و ترجمه هائى ميکرد. تا آنجا که يادم است، مقاله «آشنائى من با کتاب» ماکسيم گورکى را در آدينه، وى ترجمه ميکرد.

          عظيم پور در ساعات «املا فارسى» که هفته اى يک ساعت داشتيم، برخلاف معلمان ديگر اين درس که معمولا از گلستان سعدى و کليله دمنه و يا از کتاب فارسى ديکته ميگفتند، از جنگهاى ادبى و مقدمه کتابها قطعه هايى را جدا ميکرد و ديکته ميگفت. قطعاتى از زندگى لافونتن، گاندى، تاگور، ابراهام لينکلن تا مقدمه فارسى «سازيمين سؤزو» و پاييز تبريز.

حمله روسیه به اوکراین و نگرانی‌های امنیتی فقط برای بزرگ‌ترها؟

هدایت سلطانزاده 

۱-در آخر ژانویه و در آستانه تدارک تجاوز نظامی خطرناک پوتین به اوکراین، عده‌ای از ارشدترین ژنرال‌های بازنشسته روس، در بیانیه‌ای علنی بنام «خطاب به ریاست فدراسیون روسیه و شهروندان» نسبت به عواقب چنین حمله‌ای هشدار داده و نوشته بودند:

امروز بشریت دربرابر خطر وقوع جنگ قرار دارد، و جنگ بطور اجتناب‌ناپذیری به از بین رفتن زندگی‌ها، ویرانی، رنج توده‌های‌های وسیعی از مردم، به از بین رفتن زندگی عادی انسان‌ها و سیستم‌های حیاتی دولت‌ها و مردم می‌انجامد.

ینی ایلینیز مبارک اولسون

 

علل جنگ در اوکرائین

م. ائینالی 

حملۀ نظامی روسیه به اوکرائین هم اکنون در حال پشت سر گذاشتن سومین هفتۀ خود می باشد. جهان در کمال ناباوری شاهد اشغال یک کشور مستقل و لیکن نو پا از سوی یک قدرت بزرگ نظامی چون روسیه شده است. با نگاهی کوتاه به صحنۀ درگیریها و بررسی مطالبات دولتهای روسیه و اوکرائین درمی یابیم که دورنمای روشنی نمی توان از اتمام سریع بحران حداقل در شرایط کنونی انتظار داشت. در کنار واقعیتهای میدانی هم چنین ما شاهد جنگ دیگری در عرصه های اقتصادی، سیاسی و مهمتر از همه اطلاعاتی نیز می باشیم که اهداف اصلی آن فلج کردن سیستم اقتصادی روسیه، ایزوله کردن آن کشور از صحنۀ بین المللی و تلاش در جهت تسخیر وجدان افکار عمومی جهان در رابطه با حوادث اوکرائین می باشد.

جنگ فدراسیون روسیه با اوکراین و ابر های سیاه بر اقتصاد جهان

محمد حسین یحیایی

از مدت ها پیش سخن از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین بر زبان ها جاری بود و مردم نگران از آغاز جنگ دیگری در این منطقه پر آشوب بودند، هرچند هزاران سرباز روس در نزدیکی مرز اوکراین در حال آماده باش و منتظر فرمان حمله روز شماری می کردند، مقامات سیاسی فدراسیون روسیه حمله نظامی را توهم می نامیدند  و آن را انکار می کردند ولی در نهایت در ساعت های بامدادی روز 24 فوریه فرمان حمله صادر شد و نیرو های روسیه از چند محور وارد خاک اوکراین شدند و جنگ خونین آغاز شد، ولی پیشرفت و پیش روی نیرو های روس بسیار کند تر از حد تصور بود که برخی آن را تاکتیک نظامی روس ها و برخی دیگر مقاومت اوکراینی ها تفسیر می کنند و با ادامه آن در خاک اوکراین میلیون ها انسان در این فصل سرما از خانه و کاشانه خود مجبور به فرار شدند که بیش از یک و نیم میلیون از آنان به کشور های همسایه و اروپا پناهنده شدند.

تجاوز ارتش روسیه به اوکرائین و ادامه ی کشتار از هر دو طرف به نفع کیست؟...

س. حاتملوی

می دانم‌ که این نوشته ی من به مذاق بعضی از فعالین ملی آذربایجان خوش نخواهد آمد ولی چه باک. در چند روز اخیر حقیقتا جنگ طلبی بعضی از این فعالان‌ ملی مرا شوکه کرده است.  این دوستان تمامی فعالیت های مربوط به مبارزه ی ملی - دموکراتیک مان را تعطیل کرده و به عنوان کاسه ی داغ تر از آش صبح تا شب مشغول موضوعات مربوط به جنگ اوکرائین هستند. در حالیکه جنگ در کشور اوکرائین به عنوان مائده ای آسمانی به کمک‌ شوونیست های فارس آمد و در یک ضرب دستاوردهای "کمپین منو فارسی" را به باد داد و بخشی از فعالین ملی آذربایجانی نیز ندانسته به آنها‌ کمک‌ کردند.

حمله ی روسیه به یک‌ کشور مستقل محکوم است و هیچ گونه‌ توجیهی ندارد. حمله ی ارتش روسیه به اوکرائین‌ جنایتکارانه است و باید متوقف شود.  

میثاق ملی یا منشور گمراهی

محمد حسین یحیایی یازیچی نین آدی

مدتی است تلویزیون کانال یک به مدیریت « شهرام همایون » از خبرنگاران کهنه کار و تیزبین، برنامه ای را تحت عنوان « چه باید کرد » پیش می برد و در این برنامه از افراد گوناگون از داخل و خارج کشور دعوت می کند که دیدگاه های خود را در مدتی بسیار کوتاه بدون سانسور و محدودیت بر زبان آورند و در معرض قضاوت مردم قرار دهند. در این برنامه که به ابتکار و شناخت ایشان از جامعه کنونی ایران پیش می رود یک نو آوری هم در برنامه های تلویزیونی برون مرزی به چشم می خورد و آن مشارکت تعدادی از فعالین اجتماعی و سیاسی واحد های گوناگون ملی در ایران است که همراه با آموزه های سیاسی، تمرین مشارکت سیاسی، می تواند زمینه شناخت ایرانیان از یکدیگر را فراهم آورد، زیرا بدون شناخت و مشارکت همگانی در تعیین سرنوشت سیاسی و اجتماعی، برون رفت از چمبره استبداد از نوع سلطنتی و ولایتی متصور نیست، ولی در این میان افرادی هستند که تحت تاثیر ولایت و یا خدایگان، خود را قیم، راهنما، شاید هم منتخب و برتر از مردم می دانند که در آن سرزمین وسیع زندگی می کنند.

از رستاخیز شاهنشاهی تا حکومت فاجعه اسلامی

هدایت سلطانزاده 

حرف درویشان بدزدد مرد دون                 تا بخواند بر سلیمی زآن فسون           

کار مردان روشنی و گرمی است             کار دونان حیله و بی شرمی است

چون بسی ابليس آدم روی هست         پس بهر دستی نباید داد دست

قلعه ویران کرد و از کافر ستد               بعد از آن بر ساختش صد برج وسد

مولوی.مثنوی ، دفتر اول

لئو تولستوی در اشاره به وضع فلاکت‌بار مردم روسيه زمان خود نوشته بود: آه ای مام میهن، تو چه ثروتمند و چه فقیری. اکنون ایران به قرینه‌ای از نگاه تلخ تولستوی به جامعه روسیه آن‌روز با ابعادی غم‌انگیزتر تبدیل شده است. کشوری با منابع و ثروت‌های عظیم و غرق در فقری جانکاه، با حاکمیتی بی‌چشم‌انداز بقا که لاشخوار‌ وار برجان بی‌رمق مردم چنگ می‌اندازد و جامعه‌ای گرفتار در غرقابی بی‌خاکریز امید، ولی نگران از واهمه بدیلی بر این حکومت فاجعه!

زبان مادری در برابر زبان ملی، یا زبان مشترک ؟

احمد رحیمی 

هر زبانی خواه ملی باشد، یا مشترک، یا منفرد، طبعاً و قبلاً یک زبان مادری است  برای کسی که در آن زبان متولد شده‌ است، یعنی هیچ زبان غیرمادری وجود ندارد. چون هیچکس بی‌مادر متولد نمیشود و آن مادر هم خود، زبانی دارد. بنابر این زبان مادری، زبان مردمی است که بدان زبان با دنیا آشنا می‌شوند. این مردم، خود نیز در زمانهای دور در تاریخ ریشه در اقوامی داشته‌اند که بدان متکلم بوده‌اند و از طریق آنان به وراّث طبیعی و تاریخی‌شان رسیده که در زمان ما دیگر قوم و قبیله نام ندارند و ملت‌های امروزی را تمثیل میکنند. همه زبانهای موجود فعلی نیز بی استثناء، تاریخی دارند که بدون آن نمیتوانسته‌اند وجود داشته باشند.