اوچ شعر

مدینه گولگون
سئچیلمیش اثرلریندن

MƏDİNƏ GÜLGÜN
Seçilmiş Əsərlərindən
Xəlil Qızı Rübabə, Azad Qız, Təbriz

خلیل قیزی روبابه، آزاد قیز، تبریز

خلیل قیزی روبابه ‏
بیر روبابه وار ایدی ‏
بو یئر اوزونده، ‏
خلیل قیزی روبابه. ‏
اوخویاندا ائله اوخویاردی کی، واللاه، ‏
یاندیراردی بیزی روبابه. ‏
بیر روبابه وار ایدی ‏
بو یئر اوزونده، ‏
حسرتی عؤمروندن اوزون اولدو حیاتدا. ‏
دردینی، نیسگیلینی ‏
یانا-یانا، دونا-دونا ‏
اوخودو موغاماتدا... ‏
اوخویاندا بوینوبوکوک بنؤوشه‌یه، ‏
باغرییانیق لاله‌یه اوخشایاردی روبابه. ‏
اوخویاندا آیریلیق دردینی، ‏
وطن حسرتینی ‏
تزه‌دن یاشایاردی روبابه... ‏
سسیندن وجده گلیب قوشلار ‏
قاپیلارا، پنجره‌لره قوناردیلار. ‏
سسیندن وجده گلیب گؤیده اولدوزلار ‏
صوبحه دک یاناردیلار... ‏
سسیندن آز قالا ‏
داشی دا، قایانی دا، دیله گتیریب ‏
دیندیرردی روبابه. ‏
نئچه قلبی کؤورلدر، ‏
نئچه قلبی سئویندیرردی روبابه. ‏
یادینا اردبیلده کئچن اوشاقلیق چاغلاری دوشردی. ‏
یادینا اردبیلین سرین سولاری، ‏
یاشیل باغلاری دوشردی. ‏
یادینا باغمئشه، اوچتیکان، ‏
تزه مئیدان دوشردی. ‏
یادینا اردبیلین بیر ایللیک ‏
سعادتی دوشردی. ‏
گؤزونده یاش گیله‌لنردی ‏
روبابه‌نین بو حالدان. ‏
اوخودوغو ماهنیلار آییراردی اونو ‏
بو آجی، شیرین خیالدان... ‏
بیر روبابه وار ایدی ‏
بو یئر اوزونده.
تبریزی یاخیندان گؤرمک ایدی ‏
ان بؤیوک ایستگی، دردی. ‏
بیرجه یول ‏
تبریزده اوخوماقچون ‏
جانینی دا قوربان وئرردی. ‏
یولوم دوشسه‌يدی، ‏
تبریزین گولوستان باغیندا ‏
گئجه‌نی گوندوزه قاتیب، ‏
یورولمادان اوخویاردیم، اوخویاردیم ‏
دئیر‌دی، روبابه. ‏
هامی آنالار کیمی، هامی گلینلر کیمی ‏
بو یئر اوزونه ده، ‏
تبریزه ده ‏
آزادلیق، شادلیق دیله‌یردی روبابه. ‏
نئچه آرزوسو گول آچدی، ‏
نئچه آرزوسو قؤنچه قالدى. ‏
یقین بو قؤنچه‌لر بیر گون ‏
لچک-لچک گوله‌جکدير اوزوموزه. ‏
یقین آزادلیق باهاری گله‌جکدير ‏
بیزیم ده تبریزیمیزه... ‏
اؤزو نیسگیللی گئتسه ده بو دونیادان، ‏
نغمه‌لری دینه‌جکدير ‏
باشدان-باشا ‏
او ساحيلده، ‏
بو ساحيلده، روبابه‌نین. ‏
او گون نئچه دوستون، تانیشین ‏
خاطيرینه گله‌جک روبابه. ‏
بنؤوشه گؤرکملی، ‏
فضولی لئیلاسی کیمی کؤورک روبابه. ‏
دئیه‌جکلر، ‏
بیر روبابه وار ایدی ‏
بو یئر اوزونده - ‏
خلیل قیزی روبابه. ‏
اوخویاندا ائله اوخویاردی کی، واللاه، یاندیراردی بیزی، روبابه... ‏
‏۱۹۸۴ ‏

XƏLİL QIZI RÜBABƏ ‎
Bir Rübabə var idi ‎
Bu yer üzündə, ‎
Xəlil qızı Rübabə. ‎
Oxuyanda elə oxuyardı ki, vallah, ‎
Yandırardı bizi Rübabə. ‎
Bir Rübabə var idi ‎
Bu yer üzündə, ‎
Həsrəti ömründən uzun oldu həyatda. ‎
Dərdini, nisgilini ‎
Yana-yana, dona-dona ‎
Oxudu muğamatda... ‎
Oxuyanda boynubükük bənövşəyə, ‎
Bağrıyanıq laləyə oxşayardı Rübabə. ‎
Oxuyanda ayrılıq dərdini, ‎
Vətənhəsrətini ‎
Təzədən yaşayardı Rübabə... ‎
Səsindən vəcdə gəlib quşlar ‎
Qapılara, pəncərələrə qonardılar. ‎
Səsindən vəcdə gəlib göydə ulduzlar ‎
Sübhədək yanardılar... ‎
Səsindən az qala ‎
Daşı da, qayanı da, dilə gətirib ‎
Dindirərdi Rübabə. ‎
Neçə qəlbi kövrəldər, ‎
Neçə qəlbi sevindirərdi Rübabə. ‎
Yadına Ərdəbildə keçən uşaqlıq çağları düşərdi. ‎
Yadına Ərdəbilin sərin suları, ‎
Yaşıl bağları düşərdi. ‎
Yadına Bağmeşə, üçtikan, ‎
Təzə meydan düşərdi. ‎
Yadına Ərdəbilin birillik ‎
Səadəti düşərdi. ‎
Gözündə yaş gilələnərdi ‎
Rübabənin bu haldan. ‎
Oxuduğu mahnılar ayırardı onu ‎
Bu acı, şirin xəyaldan... ‎
Bir Rübabə var idi ‎
Bu yer üzündə. ‎
Təbrizi yaxından görmək idi ‎
Ən böyük istəyi, dərdi. ‎
Bircə yol ‎
Təbrizdə oxumaqçün ‎
Canını da qurban verərdi. ‎
Yolum düşsəydi, ‎
Təbrizin Gülüstan bağında ‎
Gecəni gündüzə qatıb, ‎
Yorulmadan oxuyardım, oxuyardım ‎
Deyərədi, Rübabə. ‎
Hamı analar kimi, hamı gəlinlər kimi ‎
Bu yer üzünə də,‎
Təbrizə də
‎ Azadlıq, şadlıq diləyərdi Rübabə. ‎
Neçə arzusu gül açdı, ‎
Neçə arzusu qönçə qaldı. ‎
Yəqin bu qönçələr bir gün ‎
Ləçək-ləçək güləcəkdir üzümüzə. ‎
Yəqin azadlıq baharı gələcəkdir ‎
Bizim də Təbrizimizə... ‎
Özü nisgilli getsə də bu dünyadan, ‎
Nəğmələri dinəcəkdir ‎
Başdan-başa ‎
O sahildə, ‎
Bu sahildə, Rübabənin. ‎
O gün neçə dostun, tanışın ‎
Xatirinə gələcək Rübabə. ‎
Bənövşə görkəmli, ‎
Füzuli Leylası kimi kövrək Rübabə. ‎
Deyəcəklər; ‎
Bir Rübabə var idi ‎
Bu yer üzündə -‎
Xəlil qızı Rübabə. ‎
Oxuyanda elə oxuyardı ki, vallah, yandırardı bizi, Rübabə... ‎
‎1984 ‎

مدینه گولگون "شاعیرلر مجلسی" ایجلاسیندا

آزاد قیز ‏
فیرتینالار بوغوب منی، ‏
گوجلو سئللر آپارمادی. ‏
قارا کولک اسدیسه ده، ‏
بوداغیمدان قوپارمادی. ‏

تاریخ اؤزو بیر شاهیددیر، ‏
دردلی قلبیم نه چکیبدير. ‏
بو اينتيظار گؤزلریم هئی ‏
گیزلی-گیزلی یاش تؤکوبدور. ‏

عؤمرون آغیر مؤحنتینی ‏
اؤز چیگنیمده داشیمیشام، ‏
بولبول کیمی ایلک باهارین ‏
حسرتیله یاشامیشام... ‏

لاکین، منه دار آیاقدا ‏
وطن عشقی وئریب قووت، ‏
اومیدلرله دؤیوندوروب ‏
اورگيمی بو محبت. ‏

یاد اؤنونده اگیلمه‌ییب ‏
نه دیزلریم، نه ده باشیم، ‏
مرحمت‌چون هئچ بیر زامان ‏
آخماییبدير بو گؤز یاشیم. ‏

دؤزوب هر بیر چتینلیگه ‏
یاشامیشام قلبیمده سن ‏
ائی اومیدیم، سعادتیم، ‏
گله‌جگیم آنا وطن! ‏

آزاد قوشلار کیمی اوچوب ‏
ایسته‌میشم قاناد چالام، ‏
باهار دونو گئیه تبریز ‏
من ده باخام، ایلهام آلام. ‏

ایندی چاتدیم اؤز آرزوما، ‏
آه، نه بؤیوک سعادتدير. ‏
تبریز منیم دوغما یوردوم ‏
ائله بیل کی، بیر جننتدير. ‏

ایفتیخارلا دئییرم کی، ‏
آرتیق من ‌ده آزاد قیزام؛ ‏
نه اورکده نیسکیلیم وار، ‏
نه کؤمک‌سیز، نه یالقیزام. ‏

ایندی منه ایلهام وئرن ‏
بیر مقدس وطنیم وار. ‏
آزاد دیلیم، آزاد سؤزوم، ‏
گول-چیچکلی چمنیم وار. ‏

بیر نغمه‌کار بولبول کیمی ‏
آزاد اولدوم قفسدن من. ‏
اورگیمه شادلیق قونور ‏
آزاد ائلین شن سسیندن. ‏

بو سس منه ایفتیخاردیر، ‏
هم حیاتدير، هم سعادت! ‏
یئنی دؤوران، آزاد قلم ‏
آرتیق منه اولدو قیسمت. ‏

ایندی منه یول گؤسترن ‏
حیات وئرن پارتییامدير. ‏
اوندا جنوب ائللرینین ‏
یئنیلمه‌‌ین گوجو واردیر! ‏
تبریز، ۱۹۴۵ ‏

AZAD QIZ ‎
Fırtınalar boğub məni, ‎
Güclü sellər aparmadı. ‎
Qara külək əsdisə də, ‎
Budağımdan qoparmadı. ‎

Tarix özü bir şahiddir, ‎
Dərdli qəlbim nə çəkibdir. ‎
Bu intizar gözlərim hey ‎
Gizli-gizli yaş tökübdür. ‎

Ömrün ağır möhnətini ‎
Öz çiynimdə daşımışam, ‎
Bülbül kimi ilk baharın ‎
Həsrətilə yaşamışam... ‎

Lakin, mənə dar ayaqda ‎
Vətəneşqi verib qüvvət, ‎
Ümidlərlə döyündürüb ‎
Ürəyimi bu məhəbbət. ‎

Yad önündə əyilməyib ‎
Nə dizlərim, nə də başım, ‎
Mərhəmətçün heç bir zaman ‎
Axmayıbdır bu göz yaşım. ‎

Dözüb hər bir çətinliyə ‎
Yaşamışam qəlbimdə sən ‎
Ey ümidim, səadətim, ‎
Gələcəyim Ana Vətən! ‎

Azad quşlar kimi uçub ‎
İstəmişəm qanad çalam, ‎
Bahar donu geyə Təbriz ‎
Məndə baxam, ilham alam. ‎

İndi çatdım öz arzuma, ‎
Ah, nə böyük səadətdir. ‎
Təbriz mənim doğma yurdum ‎
Elə bil ki, bir cənnətdir. ‎

İftixarla deyirəm ki, ‎
Artıq məndə azad qızam; ‎
Nə ürəkdə niskilim var, ‎
Nə köməksiz, nə yalqızam. ‎

İndi mənə ilham verən ‎
Bir müqəddəs vətənim var. ‎
Azad dilim, azad sözüm, ‎
Gül-çiçəkli çəmənim var. ‎

Bir nəğməkar bülbül kimi ‎
Azad oldum qəfəsdənmən. ‎
Ürəyiməşadlıq qonur ‎
Azad elin şən səsindən. ‎

Bu səs mənə iftixardır, ‎
Həm‏ ‏həyatdır, həm səadət! ‎
Yeni dövran, azad qələm ‎
Artıq mənə oldu qismət. ‎

İndi mənə yol göstərən ‎
Həyat verən partiyamdır. ‎
Onda cənub ellərinin ‎
Yenilməyən gücü vardır! ‎
Təbriz, 1945 ‎

تبریز ‏
بیر گون ده اومیدسیز یاشامادیم من، ‏
سنی گؤره‌جگم، ائی آنا تبریز! ‏
اؤز آنا یوردونون محبتیندن، ‏
نه دئییم دونیادا دویانا، تبریز؟!. ‏

کیم دئییر گؤروشوم سون گؤروش اولدو، ‏
عؤمرونون باهاری نه واخت‌سیز سولدو. ‏
قلبیم حسرتیندن بوشالدی، دولدو، ‏
آنجاق باش اگمدیم هیجرانا، تبریز! ‏

سنین هر داشیندا آیاق ایزیم وار، ‏
او مرد ووقاریندا یئنه گؤزوم وار. ‏
سینه‌مده چاغلایان عهدیم، سؤزوم وار، ‏
اورگیم دؤنوبدور عوممانا، تبریز! ‏

باهاردا باهارین عشقیله یاندین، ‏
اوزانان یوللارا خئیلی بویلاندین. ‏
سن چتین آیاقدا ائللری آندین، ‏
گلدی گئنیش قلبین طوغیانا، تبریز! ‏
‏۱۹۵۶ ‏

‏

فدائی لر گئیمینده

TƏBRiZ ‎
Bir gün də ümidsiz yaşamadım mən, ‎
Səni görəcəyəm, ey ana Təbriz! ‎
Öz ana yurdunun məhəbbətindən, ‎
Nə deyim dünyada doyana, Təbriz?!. ‎

Kim deyir görüşüm son görüş oldu, ‎
Ömrünün baharı nə vaxtsız soldu. ‎
Qəlbim həsrətindən boşaldı, doldu, ‎
Ancaq baş əymədim hicrana, Təbriz! ‎

Sənin hər daşında ayaq izim var, ‎
O mərd vüqarında yenə gözüm var. ‎
Sinəmdə çağlayan əhdim, sözüm var, ‎
Ürəyim dönübdür ümmana, Təbriz! ‎

Baharda baharın eşqilə yandın, ‎
Uzanan yollara xeyli boylandın. ‎
Sən çətin ayaqda elləri andın, ‎
Gəldi geniş qəlbin tüğyana, Təbriz! ‎
‎1956 ‎