بیزلره حیات درسینی وئریب، اؤیره ده ن بیرینجی معلم - فریدون قاراچورلو

س. سیداوالی 

خبری اوخودوغومدان، بوغازیمی قه هه ر دویونله میش، الیم آیاغیم هئچ بیر ایشه گئتمیر.

آمما گوجومو‌ توپلامالییام و بیر نئچه سطیر ده اولسا، او بؤیوک انسان و بؤیوک معلم ده ن یازمالییام.

منیم‌ حیاتیمی بوسبوتون دئییشه ن او حیات دولو، متواضع، گولر اوز، عدالت سئوه ر، اینانجلاری اوستونده آیاق دیرییه ن، دویوشکن، اوخوموش و بیلگین‌ انسان دان یازمالیییام.

 حیاتیمدا هئچ بیر انسان، منیم گله جگ ده نئجه یاشاماق ایسته دیییمه، کیمه دوست، کیمه دوشمان دئمه ییمه، پول- پارا، کاریرر و اجتماعی منزلته قارشی مناسبتیمه، خالقیما و آنا دیلیمه قارشی داشیدیغیم مسئولیت و سوروملولوغوما، فریدون قاراچورلو قدر تاثیر و ایز بوراخماییبدی.

اونو تانیدیغیمدا اون بئش یاشیم واریدی، ایندی ایسه یئتمیش بیر یاشیمدا، فریدون قاراچورلو، منه وئردییی درس لریله بؤیوک تورک شاعیری ناظیم‌ حکمت ین دئدییی کیمی، هله ده گونده لیک حیاتیمدا "حاضیر و ناظیر" دی.

بونو هر کس ده ن چوخ، منیم حیات یولداشیم و ان‌ یاخین یولداشلاریم بیلیرلر.

یاخشی معلم بعضا بئله آدامین حیاتیندا والدین ینده ن داها چوخ رول اویناییر.

منیم ادبیات معلمیم فریدون قاراچورلو اونلاردان بیریدی.

 حاشیه ده دئمه لیییم‌ کی، هر ایکی رژیم ده، "تهران" ین آذربایجانا گؤنده ردییی مامورلار، مدیرلر، شهردارلار، استاندارلار، دانشگاه رئیس لری، شهربانی و سازمان‌ امنیت رئیس لری، قوشون، سپاه فرمانده لری و امام جمعه لری چوخ آز استثنالار ایله، ان قالین قافا مرتجع لر، غدارلار، اوغرولار، ضد تورک و ضد آذربایجان عنصرلرده ن عیبارت اولموشلار. زمانیندا بونلارین بیر چوخو فارس اولدوقلاری حالدا، سونرالار آذربایجان اصلیت ینه صاحب اولانلاری دا، داها مرتجع، داها گئری قالمیش، غدار و قان‌ تؤکه‌ن تیپ لرده ن عیبارت اولوبلار.

بونلاردان بیری ده انقلاب دان سونرا، تبریزین امام‌ جمعه سی میرزا مسلم‌ ملکوتی اولموشدور.

 تبریز ده اوخودوغوم مدرسه، "دانشگاه نجات" آدی ایله مشهور اولان "دبیرستان نجات"، تبریزین آدلیم مدرسه لری اولان فردوسی یا منصور مدرسه لری کیمی علمی بیر کیفیته‌ مالیک دئییلیدی، آمما او زمانلار فریدون قاراچورلو کیمی بیر معلمین سایه سینده ان سیاسی مدرسه لرده ن بیری ساییلیردی.

"دانشگاه نجات" ین بناسی، نخجوانی لر قارداشلارینین آدیله مشهور اولان ملی کیتابخانا، بیر مریض خانا، تبریزین‌ بالاباغی تئاتر سالونو و ارک قالاسینین بیر قسمی ایله بیرلیکده، یوخاریدا آدینی چکدیییم ایسلامی رژیمین آذربایجان دا ایش باشینا‌ گتیردییی بیر خیل مرتجع لرده ن بیری اولان، میرزا مسلم‌ ملکوتی نین امری ایله اوچورولدوقدان سونرا، "مصلی مئیدانینا" چئوریلدی.

 هئچ‌ اولا بیلیر کی، آذربایجانلی اولاسان، ایره لیجی اولاسان، انسانلیق اوچون، یوخسوللار اوچون، آنا دیلی اوچون اوره یین چیرپینا، آمما فریدون قاراچورلونون آدی قولاِغینا دئیمه میش اولسون؟...

 فریدون قاراچورلو متعارف بیر معلم دئییل ایدی.

بیزلر اؤزموزو اونا او قدر یاخین حس ائدیردیک کی، بئله ان‌ خصوصی دردلریمیزی اونلا پایلاشیردیق.

شعره وورغونلوغومو بیلدییی اوچون، منده ن‌ بعضا همکلاسلاریم اوچون آذربایجانجا شعر اوخوماغی ایسته ردی.

شبسترلری معجزین ارتجاع و گئریلیگه قارشی شعرلری نزدینده، میرزا علی اکبر صابرین "خان دوستو آماندی قویما گلدی" شعرینین دیکلمه سی اونلاردان بیریدی.

او زمان دان بو گونه‌ کیمی بو شعرین هامیسی هله ده ازبریمده و یادداشتیمدادی.

قاراچورلونون درس کیتابلاریندان بیزه درس وئرمه یی یادیما‌ گلمیر.

کیتاب اوخوماغی بیزه اؤیره ده ن فریدون، درس کیتابلاری یئرینه مثلا نظامی نین‌ خمسه سینده ن لیلی مجنون دان‌ بیزه درس وئریردی.

فرانسالی یازیچی آلفونس دوده نین "دییرمانیمدان مکتوبلار" کیتابینی و یا آذربایجانلی یازیچی "حسین‌ مهدی نین" اودلو قیلینج ناغیلینی ادبیات درس لرینده بیزلره اوخودوغو خاطیریمدادی. 

آنا دیلیمیزین ده یه رینی و گؤزه لییینی بیزه اؤیره ده ن او اولدو.

یازماغی و اؤزموزو یازیلی افاده ائتمه یی، او بیزه اؤیره تدی.

یازماغی سئودیییم‌ اوچون، بیر چوخ مدرسه شاگردلرینین عکسینه، بیر دفعه بئله اونون‌ درس لرینده انشا یازماماغیمی خاطیرلامیرام.

تورکیه قورتولوش ساواشی نین لیدر و قهرمانی مصطفی کمال آتاتورک حقینده یازدیغیم انشانی بئیه ندیکده ن سونرا، "آتا" لقب ینی منه وئره ن‌ او اولدو.

اوزون زمانلار یازیلاریمی "آتا" آدی ایله یازدیغیم، او بؤیوک‌ معلم‌ و انسانین یادگاری ایدی.

آدلاری و خاطیره لری هر زمان یاشار صمد، بهروز و نابدل ایله یاخین دوستلوغو اولدوغو اوچون، محمد رضا‌پهلوی نین ساواکی طرفینده ن‌ توتولوب، آغیر اشکنجه لرده ن سونرا، تهران دا  بیر ایل حبس ده یاتمالی اولدو.

حبس ده ن‌ چیخدیقدان سونرا، معلم اولاراق ایشله مه سینه‌ مانع اولدوقلاری اوچون، آذربایجانیمیزین بیر چوخ بیلگین و ساوادلی انسانلاری کیمی، پایتخت تهرانا کؤچمه لی اولدو و بئله لیکله اونون‌ کیمی بیر معلمین بیزه حیات درسی وئرمه سینده ن‌ محروم‌ اولدوق.

توتالیم‌ کی شاه رژیمی نین باسقی لاری نتیجه سینده، بیزلرینده درس اوخوماغیمیز چوخ دوام ائتمه دی و فریدون کیمی بیزلرین ده یولوموز مدرسه کریدورلاری یئرینه، ساواک ین تمشیت اوطاقلارینی بیربیرینه باغلایان کریدورلادان کئچمه لی اولدو.

 فریدون قاراچورلو شاه رژیمی نین قیلینجی نین هر ایکی طرفی کسدییی قارانلیق و قورخولو ایللر و گئجه لرده، آذربایجانیمیزدا پارلایان بیر اولدوز ایدی.

ملی حکومت ین مغلوبیت ینده ن سونرا محمد رضا شاهین تبریزی اشغال ائتمک‌ اوچون تهران دان گؤنده ردییی تانک لاری، هر ایگیرمی بیر آذر ایلدؤنومونده، اوزده "روز نجات آذربایجان" اولاراق، اصلینده آذربایجانلیلارا، تبریزلیلره و قتلعاملاردان جان قورتاریب، ساغ قالان فدائی لر و فرقه طرفدارلارینا او قانلی گونلری و ملی حکومتین طرفدارلارینا قارشی توتدوقلاری دیوانی خاطیرلاتماق اوچون خیاوانلارا گتیردییی ایللرده، فریدون بیزلره "باشقا جور ده یاشاماق اولار" درسلرینی وئرمکده ایدی.

او گونلرده محمد رضا شاهین رژیمی واسیطه سیله آذربایجان و خصوصیله تبریزده حکم سوره ن ترور، باسقی و تضییق آتمسفرینی، یالنیز او ایللرده آذربایجان دا یاشایانلار بیله بیلیرلر.

هر بیر اجتماعی و سیاسی فعالیت ده ن‌ محروم‌ اولان‌ و یاشاماق اوچون بیر انگیزه و مفهوم آختاران او داریسقال قفس ده، آذربایجانلی جوان و گنج اوچون فریدون قارچورلو بیر ایشیق پنجره سی ساییلیردی.

آدی هر زمان یاشار مجید آغا ایراوانی (شمس کیتاب ائوی)، فریدون قاراچورلونون توصیه سی ایله، اوخوماق اوچون بیزلره پول سوز کیتاب وئریردی.

فیسبوک دوستوم (ابراهیم ساوالان) معدود آذربایجانلیلاردان بیریدی* کی، فریدون قاراچورلونون هله حیات دا اولدوغو ایللرده، اونون مشکین شهری نین اجتماعی و سیاسی حیاتیندا بوراخدیغی ایزلرده ن یازمیشدی.

وفات خبری ایله، گینه فریدون قارچورلونون شاگردلرینین شاگردی اولدوغونو خاطیرلادیب، فارسجا یازدی:

 " ... بیزیم مشکین (شهر) بیر آز آبیری و استقامت گوجونو، او معلم لره مدیون دی و نه موتلو بیزلره کی، او یاخشی معلم لرده ن بیر نئچه سینین یولو بیزیم شهره دوشدو و اونلارین شاگردلری ده معلم لرینه لایق انسانلار اولدولار.

مثال اوچون رضا براهنی نین کیچیک قارداشی رسول، بیر نئچه ایل مشکین شهره باغلی بارزیل کند ینده معلم‌ اولموشدور.

آنجاق اؤزلرینی اونا مدیون بیلن بیزیم‌ معلم لرین ایچینده، ان یوکسک لر و ذیروه لرده دوران معلم، فریدون قاراچورلو دی. ..."

دیگر فیسبوک‌ دوستلاریمدان (دوکتور علی اکبر زاده) آشاغیدا وئردیییم فریدون قاراچورلونون گنج لیک چاغلاریندان منه تانیش و چوخ دوغما اولان گؤزل بیر شکیلینی پایلاشیب، فارسجا یازمیشدی:

 "... ایللرده ن بری منیم‌ اوچون‌ فریدون قاراچورلو مهم بیریسی دی و هر زمان حیرت ائدیردیم کی، نه اوچون‌ اونون‌ حقینده بو قدر آز دانیشیلیر.

اونون نشانه لرینی گؤرمک اوچون، بیوگرافی لار کیتابلاریندا آختاریب، اوندان، بوندان سوروشدوم. ..."

 فسیبوک دا دوکتور جنابلارینا یازدیم:

"فریدون‌ حقده هله چوخ یازماق گره ک.

اونون‌ حقینده آز یازمیشدیلار؛ نه اولسون کی؟...

آذربایجانلی اولاسان، سول و ایره لیجی بیر انسان‌ اولاسان، حق دئییب و حق ین یانیندا دوراسان، مظلوم و ازیلمیش انسانلارین جبهه سینده اولاسان، آذربایجان دیلی و ادبیاتی نین وورغونو اولاسان، آزدا اولسا کیتاب و کیتاب اوخوماقدان باش چیخاراسان، شعر و شاعیرلیک قولاغینا دئیمیش اولسون و بیرده داغ و داغچیلیق اهلی اولاسان و فریدون قاراچورلونون آدینی ائشیتمه یه سن؟..."

 

بیر باشقا فیسبوک دوستوم، (ائلدار موغانلی) دا اورک سیزیلتی سیله فارسجا یازدی:

 

"او هر زمان یاشایاجاق،

داغلارین ذیروه لرینده،

عاشیقلارین سازلاریندا،

طبیعت ین قوینوندا،

توپلومون دردلرینی بیلنلرین اوره یینده،

دوستلارینین‌ اوره ک چیرپینتی لاریندا،

کیتابلارین هر بیر سطیرینده؛

فریدون- ون فیکیر و دوشونجه سی او قدر گئنیش ایدی کی،

ایزی و تاثیری ایللر بویو قالاجاقدی.

 

فریدون قاراچورلو ابدی اولدو!..."

 

گؤزلریم گینه ده یاشا دولدو.

گینه ده بوغازیمی قه هه ر دویونله دی.

 

سؤزلریمی ملی شاعیریمیز اسماعیل جمیلی نین اونون‌ حقینده یازدیغی نئچه آهنگین مصرع لریله قورتارماق ایسته ییره م:

 

"قارانلیقدا چراغ اولان

ائلینه یوردونا دایاغ اولان

اؤزگورلوک جارچیسی

فریدون بی، ائلین سئوگی ساراییندا قالاردیر."

 

آدی و خاطیره سی اون‌ ایللر بویو آذربایجانلیلارین یادداشتیندان سینیلمه ین، بیزلره و ملی- دموکراتیک مبارزه میزه قویوب گئتدییی امک لریله قالارجی اولان فریدون قاراچورلو یا آذربایجانیمیز چوخ بورجلودور.

 

*فریدون قاراچورلونون هله حیات دا اولان یاخین داغ و سفره دوستلاریندان، اونون حقینده یازماق گؤزله نیلیر.

منجه اونون‌ حقینده یازماق، اجتماعی، فرهنگی و ملی بیر وظیفه ساییلیر.

قایناق: تلگرام کانالی : اورادان - بورادان