اورک

عکس: یوسوف کارش
Şəkil: Yusuf Karş

یاسوناری کاواباتا ‏
یاپونیالی نوبئل موکافاتچی‌سی، 1968

Yasunari Kavabata
Yaponiyalı Nobel mükafatçısı, 1968

قادین سئومه‌دیگینه گؤره اونو آتیب گئتمیش اریندن مکتوب آلدی. مکتوب اونون گئدیشیندن ایکی ایل سونرا، اوزاق ‏دیاردان گلمیشدی.‏

او یازیردی:‏

‏"اوشاغی توپلا اویناماغا قویما. اونون ضربه‌لری گلیب منه چاتیر و اورگیمه دگیر".‏

او دا دوققوزیاشلی قیزیندان رئزین توپو آلیب گیزلتدی.‏

ارین‌ن یئنه مکوب گلدی. چوخ اوزاق بیر دیاردان گؤندرمیشدی‎.‎

‏"قوی قیز، - او یازیردی، - دری باشماق گئیینیب مکتبه گئتمه‌سین. آیاقلاری‌نین تاپپیلتی‌سی گلیب منه چاتیر، منه ائله گلیر ‏کی، اورگیمی تاپدالاییرلار"...‏

او، دری آیاققابی‌لار اوزینه قیزینا ضعیف کئچه‌دن حاضیرلانمیش یومشاق سندللر وئردی. قیز چوخ آغلادی و آخیردا ‏مکتبه گئتمگین داشینی آتدی.‏

ایکینجی مکتوبون آردینجا بیر آی کئچندن سونرا اری بیرینی ده گؤندردی. خطی کله-کؤتور ایدی، اینامسیز قوجا‌لارا ‏خاص یازیلمیشدی.‏

او یازیردی:‏

‏"قیزی چینی کاسادا یئمگه قویما. او، قابین جینگیلتی‌سی گلیب منه چاتیر و اورگیمی پارچالاییر"...‏

و او، اوچ یاشداکی اوشاقلار کیمی قیزینی تاختا جوبوقلارلا یئدیزدیرمگه باشلادی. قیزی‌نین اوچ یاشی اولدوغو واختلار ‏یادینا دوشدو: اری ده شاد، اؤزوندن راضی حالدا هله اونلارلا بیرلیکده یاشاییردی.‏

بیر دفعه قیزی اونا بیر سؤز دئمه‌دن دولابا یاخینلاشدی و اؤز کاساسینی گؤتوردو...‏

آنا تئز- تلسیک قیزین‌ان چینی کاسانی دارتیب آلدی و باغا توللادی. کاسا داش دؤشنمیش جیغیرا دگیب چیلیکلندی. اونا ‏ائله گلدی کی، سانکی اری‌نین اورگی پارچا-پارچا اولدو. بلکه دوغرودان دا ایندی اونون قلبی سیندی. ناهار ماساسینا ال ‏آتدی و او دا باغا طرف اوچدو. باخ، بو اولدو سس! او، کاغیذدان دوزلدیلمیش، آچیلیب-اؤرتولن آراکسمه‌یه طرف آتیلدی، ‏دلی کیمی یومروقلارییلا اونو دؤیجلمگه باشلادی و بدنی‌نین آغیرلیغیندان اونو جیرا‌راق دؤشمه‌یه ییخیلدی.‏

آ-نا! - قیز هؤنکوره‌رک اونا طرف قاچدی.‏

آ-نا... آ-نا...‏

او، آیاغا قالخدی و قیزین یاناغینا شیلله‌له‌دی.‏

‎- ‎بو سسی ائشیدیرسن، ائشیدیرسن، یاراماز قیز؟!‏

و یئنه اری مکتوب گؤندردی. کاغیذ لاپ اوزاقدان - یئنی بیر دیاردان عونوانلانمیشدی.‏

اری یازیردی:‏

‏"سیز بوندان سونرا هئچ بیر سس چیخارتمامالیسینیز. سیز قاپی و پنجره‌لری نه آچما‌لی نه ده باغلامالیسینیز، سیز ‏ساعاتی قورمامالیسینیز کی، اونون عقربلری‌نین تاققیلتی‌سی ائشیدیلمه‌سین. سیز نفس آلمامالیسینیز"...‏

‎- ‎سیز ائتمه‌ملیسینیز... سیز ائتمه‌ملیسینیز، سیز ائتمه‌ملیسینیز...‏

باشقا سؤزله، آنا و قیز اؤلدو.‏
فقط، نه قدر غریبه اولسا دا، بالیشین اوستونده کئچینمیش آروادین اوزو ایله یاناشی، اونون اؤلموش اری‌نین اویویان ‏صیفتی ده گؤرونوردو...‏

چئویرنی: آیدین خان ابیلوف

Ürək

Yasunari Kavabata
Yaponiyalı Nobel mükafatçısı, 1968

Qadın sevmədiyinə görə onu atıb getmiş ərindən məktub aldı. Məktub onun gedişindən iki il ‎sonra, uzaq diyardan gəlmişdi. ‎

O yazırdı: ‎

‎"Uşağı topla oynamağa qoyma. Onun zərbələri gəlib mənə çatır və ürəyimə dəyir."‎

O da doqquzyaşlı qızından rezin topu alıb gizlətdi. ‎

Ərindən yenə məkub gəldi. Çox uzaq bir diyardan göndərmişdi.‎

‎"Qoy qız, - o yazırdı, - dəri başmaq geyinib məktəbə getməsin. Ayaqlarının tappıltısı gəlib mənə ‎çatır, mənə elə gəlir ki, ürəyimi tapdalayırlar..."‎

O, dəri ayaqqabılar əvəzinə qızına zəif keçədən hazırlanmış yumşaq səndəllər verdi.

Qız çox ‎ağladı və axırda məktəbə getməyin daşını atdı. ‎

İkinci məktubun ardınca bir ay keçəndən sonra əri birini də göndərdi. Xətti kələ-kötür idi, ‎inamsız qocalara xas yazılmışdı.‎

O yazırdı: ‎

‎"Qızı çini kasada yeməyə qoyma. O, qabın cingiltisi gəlib mənə çatır və ürəyimi parçalayır..."‎

Və o, üç yaşdakı uşaqlar kimi qızını taxta cubuqlarla yedizdirməyə başladı. Qızının üç yaşı ‎olduğu vaxtlar yadına düşdü: əri də şad, özündən razı halda hələ onlarla birlikdə yaşayırdı.‎

Bir dəfə qızı ona bir söz demədən dolaba yaxınlaşdı və öz kasasını götürdü...‎

Ana tez-tələsik qızından çini kasanı dartıb aldı və bağa tulladı. Kasa daş döşənmiş cığıra dəyib ‎çilikləndi. Ona elə gəldi ki, sanki ərinin ürəyi parça-parça oldu.

Bəlkə doğrudan da indi onun ‎qəlbi sındı. Nahar masasına əl atdı və o da bağa tərəf uçdu. Bax, bu oldu səs! O, kağızdan ‎düzəldilmiş, açılıb-örtülən arakəsməyə tərəf atıldı, dəli kimi yumruqlarıyla onu döyəcləməyə ‎başladı və bədəninin ağırlığından onu cıraraq döşəməyə yıxıldı.‎

A-na! - qız hönkürərək ona tərəf qaçdı.‎

A-na... A-na...‎

O, ayağa qalxdı və qızın yanağına şillələdi.‎

‎- Bu səsi eşidirsən, eşidirsən, yaramaz qız?!‎

Və yenə əri məktub göndərdi. Kağız lap uzaqdan - yeni bir diyardan ünvanlanmışdı. ‎

Əri yazırdı:‎

‎"Siz bundan sonra heç bir səs çıxartmamalısınız. Siz qapı və pəncərələri nə açmalı nə də ‎bağlamalısınız, siz saatı qurmamalısınız ki, onun əqrəblərinin taqqıltısı eşidilməsin. Siz nəfəs ‎almamalısınız"...‎

‎- Siz etməməlisiniz... siz etməməlisiniz, siz etməməlisiniz...‎

Başqa sözlə, ana və qız öldü.‎

Fəqət, nə qədər qəribə olsa da, balışın üstündə keçinmiş arvadın üzü ilə yanaşı, onun ölmüş ‎ərinin uyuyan sifəti də görünürdü... ‎

çevirəni: Aydın Xan (Əbilov)‎
www.artyazar.azeriblog.com