اجتماعی مازوشیزم

درویش اوغلو

بو یازینی یازماغا مجبور اولدوغومون ندنینی و بو یازی یاییلدیقدان سونرا نه کیمی اولاسی (احتمالی) تهمتلره، ائتیکت وورلماغا (برچسب لره) و قینانماغا معروض قالاجاغیمی، یازینین سونوندا آچیقلایاجاغام.

بیر توپلوم بیرئیلردن (فردلردن) اولوشور. آنجاق بیر توپلومو بیر میلت شکلینه سالان فاکتور یالنیر اونون چوخ ساییدا بیرئیدن اولوشماسی دگیل، بو بیرئیلر آراسیندا اورتاق اولان بیر پارا فاکتورلارین وارلیغی دیر. دونیانین بیر جفرافی بؤلگه سینده یوز مین ایتالیالی ،یوزمین چک، یوزمین پرتقاللی، یوزمن لهستانلی، یوز مین افغان، یوز مین ترکیه لی، یوزمین چینلی و .....بیر یئره ییغیشیب، بیر آرادا یاشاسالار، بیر جامعه تشکیل وئردیکلرینین یانیندا، بیر ملت تشکیل وئرمیش اولمازلار.

بیر میلتی میلت ائدن او ملتی اولوشدوان بیرئلر آراسیندا اورتاق دگرلریر. بو دگرلر، اورتاقلاشا قاباغا آپاریلان اقتصاد، دیل، دین، کولتور، اینانج، تعلق دویغوسو و بیر سیرا آیری پسیکولوژیک اؤزللیکلردیر. بو فاکتورلارین بیر چوخونون اوستونده دانیشلیب، یازلیبدر. بو یازیدا من آنجاق سون فاکتورو، دئملی بیر میلتی، بیر توپلومو (توپلوم و میللت سؤزلرینی ائش آنلاملی ایشلدیرم) اولوشدوران بیرئی لر آراسیندا اولان پسیکولوژیک اؤزللیکلر اوستونده دایاناجاغام.

هر توپلومدا حاکم اولان بیر پارا سوسیال پسیکولوژیک اؤزللیکلر گؤزه دگر. بو اؤزللیکلری او توپلوما متعلق بیرئی لرین چوخونلوغوندا گؤرمک مومکوندور. آنجاق بو، بیر توپلومو اولوشدوران بیرئیلرین هامیسیندا و عینی اؤلچوده عینی اؤزللیکلرین اولماسی گرکدیگی دئمک دئگیلدیر. آلمان توپلومونون سوسیال پسیکولوژیک اؤزللیکلریندن بیری قانونچولوق و قایداچیلیقدیر. آلمانلیلارین بیر چوخوندا بو اؤزللیگی گؤرمک مومکوندور. خیاواندا یئریرکن، ترافیک ایشیغی قیرمیزی ایسه، هئچ بیر یاندان ماشین گلمه دیگینه قارشین قیرمیزی چیراقدا دوروب، چیراغین یاشیل اولماسینی گؤزلَینلری آلماندا یاشایانلار گوروبلر. آنجاق یوخاریدا دئدیگیم کیمی بو، آلمانلارین هامیسی و عینی اؤلچوده قایدا قانونچودورلار، دئمک دگیلدیر. خیر، آلمانلیلارین ایچینده ده اجتماعی نورملارا و قانون قایدایا اویمایانلار، اجتماعی نورملاری و قانون قایدانی پوزانلار دا واردیر.

ایتالیا توپلومونون سوسیال پسیکولوژیک اؤزللیکلریندن بیری، مزاحچیلیق، و طنز دیر. ایتالیالیلاردان بیر چوخو سؤزونو بو کولتوره اؤزگو بیر مزاح و طنز شکلینده آنلاتار.

امریکا توپلومونون سوسیال پسیکولوژیک اؤزللیکلریندن بیری استیلاچیلیق دویغوسودور. امریکالیلارین بیر چوخو، دونیانین بوتونو اؤز مالی کیمی گؤرر. "بیزیم نفتیمیز عرب تورپاغینین آلتیندا نه گزیر" دئیه بیر مثل وار امریکالیلارین ایچینده.

بیر پارا توپلوملاردا، بو آرادا، فارس و گونئی آذربایجان توپلوموندا گؤزه ووران سوسیال پسیکولوژیک اؤزللیکلردن بیریسی مازوشیزم دیر.

مازوشیزم و سوسیال مازوشیزم نه دئمکدیر.

روح بیلیمینده (پسیکولوژی) ده بیرئسل (فردی) مازوشیزم انسان وارلیغیندا اولان و طبیعی شکلینده ایچدن ائشیگه ساری بیر آگرسینون ائشیگه ساری یول تاپابیلمه دیگیندن بیرئین اؤزونه دؤنوشو و اؤزونو،اؤز اینجیتمه، اسگیکلیک دویغوسو، دگرسیزلیک دویغوسو و بو دویغولاردان ایلری گلن، قوجلویه باش ایگمه، اؤزونو ساوونابیللمه، گوجلونو ایده آلیزه ائتمه و هدفسیز یالتاقلیک شکلینده بیر تئرپنیش (رفتار) شکلینده گؤرون بیر شخصیت اؤزللیگی دیر. دئملی بیر انسان اوشاقلیغیندان باشلایاراق، حدیندن آرتیق ایته لَیجی، رد ائدیجی، آلچاقلاییجی و اؤنمسمز بیر محیطده یاشارسا، ایستکلرینی اؤز گوجونون اِعمالی ایله اله گئتیرمک یولوندا اومودسوزلاشارسا، ایستکلرینی یالوارماقلا، مظلوملوق گؤستریسی ایله، اؤزونو حقیر گؤسترمکله، اؤزونو ایجیتمکله، گوجلویه یالتاقلیق ائتمک ایله اله گئتیرمه یولونو سئچه بیلر. بئله بیر یولو سئچمک ایله اؤز ایستکلرینه چاتابیلن بیر انسان، زامان ایله بو تئرپنیشی اؤزونه یاشام استراتژی سی ائده بیلر. اوزون زاماندا بو یاشام استراتژیسی او انسانین شخصیت اؤزللیگینه دؤنوشه بیلر و بئله جه "مازوشیست شخصیت" اورتایا گله بیلر. مازوشیزم، بیر شخصیت اؤزللیگی اولدوقدان سونرا آرتیق هر زامان و هر یئرده وار اولان بیر دیوغو و هر زاما و هر یئزده اؤزونو گؤسترن بیر تئرپَنیش شکلینه دؤنوشه بیلر. (بو نئچه سطیرده آنلاتیلان بو موضوع اوخویان اوچون آنلاشیلماز ایسه، بو موضوع نون یوزلرجه صفحه آچیقلانماسی و آنلاتیلماسی گرکن بیر موضوع اولدوغوندان دیر. بو موضوع نون آیدینجا آچیقلانماسی و آنلاتیلماسی بو قیسسا یازینین چرچوه سینه سیغماز)

بیرئیسل اولاراق گؤرونن بیر پسیکولوژیک اؤزللیک، اؤزونو توپلومسال اولاراق دا گؤستره بیلر. دئملی بیر توپلومو اولوشدوران بیرئیلرده اؤز اینانج، اؤز گوجونه دایانابیلمه اؤزللیگی، عصیان و حاکمه باش قالدیرماق ایله ایستکلرینه یئتیشمکدن اومودسوزلاشمیشلیق، حاکم بیر پسیکولوژیک اؤزللیک شکلینه گلمیش ایسه، بو اؤزللیک اؤزونو، استقلال دویغوسونون اسگیکلیگینده، باغلیلیق (وابسته گی) ائیلیمی، مظلوملوق دویغوسوندا، آیریلارینی اؤزونه حاکم ائتمک ایستگینده، اؤزونه یوخ، آیریلارینا دایانماق ایستگینده و اؤزونو یوخ، اؤزگه لری ایئده آلیزه ائمک ائیلیمینده (تمایل)، قضا و قدر قارشیسینا محکوملوق دیوغوسو و .... گؤستره بیلر. بئله بیر اؤزللک اؤزونو او توپلومون دیلینده، کولتورونده، مذهبینده، سیاستینده و یاشام فلسفه سینده گؤستره بیلر. و بئله جه او توپلومون بارز و حاکم سوسیال پسیکوژیک اؤزللیگی شکلینده گؤرونه بیلر.

خالق دیلی و محاوره ده:

بیر آلمانلیدان "کئفین نئجه دیر؟" دئیه سوروشولدوغوندا، "یاخچیام، یاخچی دگیلم، پیس دئگیلم، اؤزون نه جورسن؟" کیمی بیر جواب وئرر

بیر ایتالیالیدان "کئفین نئجه دیر؟" دئیه سوروشولدوغوندا، او دا آلمانلینین دئدیکلریندن بیریسینی دئیر، یاخود ایتالیا توپلومونا خاص بیر مزاح ایله، "مطبینیز هاردادیر؟" دئیه سوروشابیلر.

بیر گوزئی آذربایجانلی دان "کئفین نئجه دیر؟" دئیه سوروشولدوغوندا، او دا گئنه یوخاریدا ساییلان جوابلاردان بیریسینی وئرر.

بیر فارس ویا گونئی آذربایجانلیدان "کئفین نئجه دیر؟" دئیه سوروشولدوغوندا، "نوکرم، کیچیگم، خاک پاتم، مخلصم، زیر سایه شما..." و.... بو سایاقدان سؤزلر دئیر. دئملی بیر یاندان اؤزونو تحقیر ائدرکن، اؤزونون دگرسیز، گوجسوز، خسته حال، یالواریش دولوسو، گؤستررکن، اوبیر یاندان دا سوروشانا یالتاقلیق بیلدیرن، اونو اوجالارا قاوزایان، دئملی ایده آلیزه ائدن دئیملر.

شعر و ادبیاتدا:

مژده ای دل که مسیحا نفسی می آید

که ز انفاس خوشش بوی کسی می آید.

.....................................

یار دارد سر آزردن حافظ یاران

شاهبازی به شکار مگسی می آید.

بنشسته ام من بر درت تا بوک برجوشد وفا

باشد که بگشائی دری گویی که برخیز اندرآ

.............................................

ای بر درت خیل و حشم بیرون خرام ای محتشم

زیرا که سرمست و خوشم زان چشم مست دلربا

(جلال الدین رومی)

اولدوز سایاراق گؤزلمیشم هر گئجه یاری

گج گلمه ده دیر یار یئنه اولموش گئجه یاری

................................................

یاتمیش هامی بیر اللاه اویاقدیر داها بیر من

مندن آشاغی کیمسه یوخ اوندان دا یوخاری

محمد حسین شهریار

 دئگیلسن چوْخدان، ائی گردون، جاهان سئیرینده یوْلداشیم،

نوْلا خم اوْلسا قددین، سندن آرتیقدیر منیم یاشیم.

ترازویی-عیاری-مؤهنتم بازاری-عشق ایچره،

گؤزوم هر دم دوْلوب، مین داشه هر سات دگر باشیم.

سیریشکیم آل، باغریم پاره، بیر کۇهی-بلایم کیم،

همیشه لالوو لعل ایله رنگیندیر ایچیم، داشیم.

منه مانند بیر دیوانه صۇرت باغلاماز، گۇیا،

قلم سێندیردی تصویریم چکندن سوْنرا نقاشیم.

فۆضولی، خازینی-گنجی-وفایم، اوْل سببدندیر،

گۆهرلر تؤکدو ایسراف ایله بۇ چشمی-گۆهرپاشیم.

محمد فضولی

بونلار آنجاق بیر – ایکی سئچیلمیش نمونه دیر. ادبیاتیمیز بئله دئیملر ایله دولودور. اصولاً منظوم ادبیاتیمیزین بؤیوک بؤلومو بئله دئیملردن اولوشور.

سوزو قیسسالتاجاق اولورسام: ایستر کئچمیشیمزده، ایستر بوگونوموزده سوسیال مازوشیزم بیزیم کولتوروموزن آیریلماز بیر پارچاسی اولموشدور. بو فنومنین تاریخی کؤکلرینی آختارماق بو قیسسا یازینین چرچوه سینه سیغماز و اؤزو اؤز باشینا بؤیوک بیر آراشدیرما گرکدیرن بیر ساحه دیر.

بو یازینی نئیه یازیرام؟

سون زامانلاردا  خارج ده یاشایان آذربایجان میللی فعاللاریمیزین بیر پاراسیندان ائشیتدیگیم یوروملار و  استراتژیک پلانلارمنی بئله بیر یازینی قلمه آلماغا مجبور ائتدی: بیر پارا "سیاسی" لریمیزدن "فدرال دؤلت قورماق ایسته ییریک، مستقل آذربایجان قورماق ایسته ییریک، بوتؤو آذربایجان قورماق ایسته ییریک، بؤیوک آذربایجان قورماق ایسته ییریک، بؤیوک تورک دونیاسی قورماق ایسته ییریک و ..... کمی سؤزلر ائشیتدیگیمده، چوخ وورقولادیغیم بیر اینانجیمی دیله گتیررم، "ان گوجلو سیلاحیمیز دیلیمیزدیر"، "دیلیمیزی اؤزوموز اؤیگرنملی ییک"، "دیلیمیزی بیلیمسللشدیریب، حقوقی، سیاسی، تکنیک، اقتصادیی ، فلسفی دیل سئویه سینه یئتیرملییک" بو اینانجیما قارشی آلدیغیم جوابلاردان بیر پاراسی بونلاردیر:

مدرسه میز یوخدور کی

دؤلتیمیز یوخدورکی

بو دوستلارمین بئله بیر سؤزونه ایللردن بری ذهنیمده دولانان بیر جوابیم وار:

ساباح سحر، خیالی بیر دونیادا، خیالی بیر "آذربایجان دؤلتی" قورلدو.

بو توپلومدا یوزده نئچه نفر آنادیلینده یازیب اوخوماق باشاریر؟ گؤنئی آذربایجاندا یاشایان گؤرکملی یازیچیلارمیزین بیر نئچه سی ایله بو باره ده یازیشدیم. "داش چاتلاسا، یوزده بیر" دئدیلر.

نفوسونون یوزده بیری آنا دیلینی یازیب اوخویابیلن بیر توپلومو نه جور اداره ائدجکسن؟

بو یوزده بیر یازیب اوخماق بیلنلرین، یازیب اوخوماق قابیلیتی  آنجاق "شعر" و "ناغیل" حدینده دیر. سنین خیالی گونئی آذربایجان دؤلتینده، مدرسه لرده  (دئملی ایلک مدرسه ده، اورتا سئویه ده و یوخاری سوئیه مدرسه لرده) درس وئرمک اوچون لازیم اولان کیتابلاری کیم یازاجاق، ویا آیری دیللردن چئویرجک؟ آنا دیلینی آنجاق شعر و ناغیل حدینده باشاران یوزده بیر می؟

اونیورسته لرینده درس وئریلمه سی گرکن کیتابلاری کیم یازاجاق، یوخسا آیری دیللردن چوئیرجک؟

مدرسه لرده درس وئرجک اولان (دئملی آنادیلیمیزی علمی شکیلده باشاران) نئچه نفر معلمین وار؟

نئچه نفر آنا دیلیمیزده اونیورسیته لریمیزده درس وئره بیلجک انسان وار؟

حقوق دیلینی بیلن وارمی؟ دئملی آنادیلیمزده حقوق کیتابلارمیزی، قانونلاریمیزی، محکمه یازیشمالاریمیزی، اداره لر آراسی یازیشمالاری، بیلن وار می؟  اقتصاد و تجارت ساحه سینده کی یازیشمالاریمیزی کیم قاباغا آپاراجاق؟

بیلیم دونیاسینین هر بؤلومونون اؤزونه گؤره اؤزل دیلی، اؤزل ترمینولوژی سی وار. فیزیک ترمینولوژی سینی آنادیلمیزده یاراتدین می؟ شیمی ده؟ اقتصاددا؟ حقوق دا؟ اینفورماتیک ده، نجومدا؟ سوسیولوژی ده؟ طب ده؟ پسیکولوژی ده؟ ریاضیات دا؟ تکنیک ده؟ الکترونیک ده؟ و ...............؟ منیم بیلدیگیمه گؤره بئله انسانلاریمیز یوخدور. سون بیر ایل ایچینده بیلیم دونیاسنا یاخین اولان جوانلاریمزدان بیر نئچه سی "بیلیم سسی" آدیندا بیر اینترنت صفحه سی قویوبللار. بو جوانلارین گؤردوگو ایش بؤیوک تقدیره لایق دیر. آنادیلیمیزده یارادیلان بیلیمسل اثرلر ایندیه قدر آنجاق بوقدر دیر( اولابیلسین کی منیم بیلگیم آزدیر، بیلیم ساحه سینده آنادیلیمزده یازیلمیش، یوخسا آیری دیللردن چوئریلمیش بیر اثر وارسا منه ده گؤسترین)

بیر "سیاسی" یولداشدان ائشیتدیگیم جوابدان آیاغیم یئره یاپیشدی: گوزئی آذربایجاندا بونلارین هامیسی وار، ترکیه ده ده داها گلیشمیش شکیلده وار.

آغیلیمدان چوخ قولای و دئیلمه مه لی شئلر کئچدی. آنجاق دیله گتیره بیلمه دیم. دئملی بو یولداشین ذهنینده کی "گؤنئی آذربایجان" دؤلتینده بوتون بیلیم ساحه لری، اؤیگرتیم – ائیتیم، سیاست، حقوق، اقتصاد و تجارت، قیسساجاسی توپلومون بوتون شاه دامارلاری گوزئی آذربایجان و یا تورکیه طرفیندن اداره اولوناجاق. ذهنیمدن یوخاریدا یازدیغیم فیکیلر کئچمه گه باشلادی:

منجه بئله فیکیلرشن انساندا اؤز اینانج یوخدور. اؤزونه ایناناجاغی، اؤز آیاقلاری اوستونده دورماغا چالیشاجاغی یئرده، اؤزوندن داها قدرتلی بیلدیگی، اؤزوندن داها بؤیوک بیر قدرته دایانماق ایسته یر. بونون آدینا من سوسیال مازوشیزم دئیرم. بو بیر اجتماعی خسته لیک دیر.

بو یازینی اوخویان یولداشلاردان بیر پاراسی منه اولاسی (احتمالی) تهمتلر ووراجاقلار، برچسب لر یاپیشدیراجاقلار:

بابا، طرف مائویست دیر!

تورک دوشمانی دیر!

اصلینده ایرانچی دیر، سؤزونو بوروشدورب بئله دییر!

آذری لردن دیر.

حتماً آروادی فارس دیر!

و...............

هرکس نه دئسه، اونون ذهنینده من اویام. آنجاق اؤز دویغولاریما و اؤز بیلینجیمه مراجعه ائتدیگیمده، آیری بیر آدامین چئیگنه دیگی چؤرگی آغزیما قویابیلمرم. چؤرک یئمک ایسته سم، اؤزوم گرک چئگنه  یم.

بوتون دوستلارا، یولداشلارا، دیلداشلارا ساغلیق و باشاری دیلگی ایله

درویش اوغلو