درباره فراخوان "صلح و جامعه دموکراتیک" عبدالله اوجالان (1)

علی قره جه لو 

فراخوان اوجالان که دور از انتظار هم نبود، سبب بحث ها  و عکس العمل های مختلف و  ضد و نقیضی گردید.  کدام  شرایط  و ضرورت هایی سبب صدور چنین فراخوانی گردید، مضمون، و هدف فراخوان اوجالان چیست، و پیامدهای آن چه خواهد بود.  و نهایتا چه درس هایی میتوان از سرنوشت پ ک ک گرفت؟  در این نوشته کوشش می کنیم تا به پرسش های فوق، که در تحلیل و درک فراخوان اوجالان ضروری هستند، پاسخ دهیم.

شرایط و ضرورت هایی که منجر به صدور فراخوان گردید؟

سه موضوع اساسی در فراخوان اوجلان وجود دارند:

-  پ ک ک باید، سلاح های خود را زمین بگذارد.

-  پ ک ک باید، خود را منحل کند.

-  پ ک ک باید، در دولت و جامعه ترکیه انتگره شود.

 "انتگره شدن در دولت و جامعه ترکیه"، جوهر و مضمون اصلی فراخوان را معین می کند.

اوجالان در این فراخوان، اعتراف می کند که: " پ ک ک کاری از پیش نمی برد، چرا که ، معنای وجودی اش از بین رفته است".  از این رو، "پ ک ک باید گنگره خود را برگزار و حزب را منحل کند."  اوجالان صریحا اعتراف می کند که:  " نیروهای هژمونیک جهان {بخوانبد امپریالیست های غرب - اسرائیل} 200 سال است که تلاش می کنند تا ما {ترک ها - کردها} را از هم جدا کنند.  ما نباید به این جدایی رضایت دهیم."

فراخوان اوجالان، که خطاب به همه سازمانهای پ ک ک {ترکیه، ایران، عراق، سوریه} صادر شده است، متکی به یک واقعیت است.  نیروهای مسلح ترکیه  -  علی رغم 4 دهه حمایت های همه جانبه غرب و اسرائیل -  پ ک ک را در قلمرو جمهوری ترکیه خنثی و پاکسازی کرده اند.  این واقعیت، نتیجه سالها مبارزه علیه طرح های  غرب امپریالیست و اسرائیل بوده که پ ک ک نقش نیروهای نیابتی آنها را داشته است.  این مبارزه، نشانه عزم و اراده ملت ترک در جهت حفظ وحدت و حاکمیت ملی و تمامیت ارضی میهن خود است.  فراخوان اوجالان، در واقع اعتراف به، و تائید این واقعیت است.

از طرف دیگر، "حقوق دموکراتیک خلق کرد"، بویژه بعد از سالهای 1990 تدریجا برآورده شده است.  برسمیت شناختن هویت کردی خلق کرد در ترکیه، اجازه تشکیل احزاب کردی، پرداخت صدها میلیون لیر از خزانه دولت به حزب کردی در چارچوب قانون احزاب ترکیه که در مجلس نمایندگی دارند.  اداره شهرداری ها و مجالس استانی بوسیله احزاب کردی که در انتخابات محلی پیروز شده اند.  احداث کانال های تلویزیونی 24 ساعته به زبان کردی، از جمله  کانال کردی تلویزیون سراسری  {ت آر تی} سرمایه گذاری های کلان دولتی در مناطق کرد نشین، در چارچوب توسعه متوازن مناطق مختلف ترکیه....  (1)

در واقع، به دلیل تغییرات و تحولات فوق،  یعنی از یک طرف، ریشه کن شدن فعالیت های مسلحانه پ ک ک و پاکسازی آن از قلمرو جمهوری ترکیه، و از طرف دیگر، تلاش دولت ترکیه برای برطرف کردن زمینه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مسئله کرد، دیگرمسئله ای به نام "مسئله کرد" باقی نمانده، و احزاب کردی با مشارکت در حیات سیاسی ترکیه می توانند بیشتر از پیش از حقوق و آزادی های قانونی خود بهره مند شوند.  به زبان دیگر، مسئله کرد، دیگر، مسئله مربوط به ترکیه نیست.  بلکه، بعد از این، به طرح ها و برنامه های آمریکا - اسرائیل  در منطقه گره خورده است.

مضمون و هدف فراخوان اوجالان چیست؟

اوجالان هدف خود در فراخوان را، "وحدت با دولت و جامعه ترکیه" اعلام می کند.  چنانکه با مخاطب قرار دادن پ ک ک، صریحا می خواهد:  "در دولت و جامعه ترکیه انتگره شوید".  همچنانکه می دانیم، در گفتمان پ ک ک "جمهوری ترکیه" دشمن تلقی می شود.  گرچه گاه گداری با کلماتی نظیر "برادری" ... روی آن سرپوش گذاشته می شود.  ولی اکنون، اوجالان در فراخوان خود خوستار "انتگره شدن در دولت و جامعه ترکیه" است.  یعنی نه خواستار کشور مستقل، نه فدرالیسم و خود مختاری . نه حتی خود گردانی فرهنگی است.

اوجالان می گوید:  "نتیجه اجتناب ناپذیر انحراف به ملی گرایی افراطی  پ ک  ک، ایجاد دولت جداگانه، فدراسیون، خود مختاری اداری، و راه حل های فرهنگی، دیگر نمی تواند جوابگوی جامعه شناختی جامعه تاریخی باشد."  یعنی اوجالان، انحراف ملی گرایی افراطی کرد را یکی از دلایل شکست پ ک ک می داند.  در حالی که ایجاد دولت - ملت جداگانه، و یا فدراسیون و خود مختاری، هدف اصلی تاسیس  پ ک ک بوده است.  به زبان دیگر، در این فراخوان، برنامه پ ک ک از منظر واقعیات تاریخی و اجتماعی محکوم شده و رد می شود.  از این رو، در فراخوان، زمین گذاشتن سلاح و انحلال پ ک ک، به دلایل تاریخی بدرستی  تثبیت می شود.

اوجالان صریحا اعتراف می کند که:  "حل مسئله انکار هویت، و تحولاتی که در زمینه آزادی ها ... رخ داده است، به بی معنی شدن پ ک ک منجر شده است.  بنابراین، پ ک ک عمر خود را به پایان رسانده و انحلال خود را ضروری نموده است."

اگر دقت شود، زمین گذاشتن سلاح و انحلال پ ک ک یک قرار داد نیست.  چرا که قرارداد فقط می تواند دوطرفه باشد، یعنی دارای دو طرف معامله است.  در حالی که، پ ک ک خود را بشکل یک طرفه تسلیم و در جهت انحلال خود قدم برداشته است. 

فراخوان اوجالان و "سیاست جدید کرد" {آچیلیم} حزب عدالت و توسعه {آ ک پ}

فرق بین شرایط امروز، یعنی شرایطی که منجر به فراخوان تسلیم اوجالان شد، با "سیاست جدید کرد" آ ک پ در سال 2010 از منظر درک مسئله کرد مهم است.  به این معنی که، فراخوان امروز اوجالان، تکرار "سیاست جدید کرد" {آچیلیم} سالهای 2010 نیست.  شرایط امروز، بر خلاف شرایط موجود در سال 2010 است.

در آن سال ها {2015 – 2010} سازمان مسلحی بنام  پ ک ک در ترکیه وجود داشت.  پ ک ک در بعضی از مناطق جنوب شرق ترکیه دارای نفوذ بود، و اتوریته نسبی داشت.  خراج جمع می کرد، باج گیری می کرد، آدم ربایی می کرد، مخالفین سیاسی کرد و غیر کرد چه در درون سازمان و چه خارج از آن را ترور می کرد.  در شهرهای بزرگ بمب گذاری می کرد، واسطه انتقال مواد مخدر از افغانستان و توزیع آن در اروپا بود ...  ولی امروز دیگر از آن نفوذ و اوتوریته خبری نیست، زیرا، در سراسر قلمرو جمهوری ترکیه نیروهای مسلح پ ک ک در هم شکسته شده و پاکسازی شده اند.   لذا، فراخوان تسلیم اوجالان مبتنی براین واقعیت است.  در سال 2010  پ ک ک به دنبال گرفتن امتیاز از دولت ترکیه بود.  نیروهای غرب پرست ترکیه، چه در حزب عدالت و توسعه {آ ک پ} و چه در حزب اپوزیسیون اصلی، حزب جمهوریخواه خلق {ج ح پ} تحت سیاست فشار و تطمیع { چماق وهویچ} آمریکا متمایل به دادن امتیاز بودند، یعنی به تجزیه ترکیه رضایت می دادند.  ولی، آنچه که این پروژه را با شکست روبرو کرد، مقاومت نیروهای ملی، بویژه ارتش ترکیه بود، که به چنین پروژه هایی اجازه حیات نداد.  نتیجه آن عزم و اراده ملی، امروز ثمره خود را می دهد، و اوجالان بشکل واقع بینانه ای آنرا بیان می کند:  "بعد از این، پ ک ک دیگر قادر به کاری نیست، باید سلاح ها را زمین گذاشته و خود را منحل کند." آری، کار پ ک ک در قلمرو جمهوری ترکیه به سرانجام خود رسیده و پ ک ک تسلیم شده است.

پیامدهای فراخوان اوجالان چه خواهد بود؟

 آنچه مسلم است، بخش بزرگی از  پ ک ک به فراخوان پاسخ مثبت خواهد داد.  زیرا، در داخل، فعالیت مسلحانه پ ک ک به شکست انجامیده و زمین گیر شده است.  امروز، فعالیت های آن در خارج از مرزهای ترکیه و عمدتا در شمال عراق و بویژه در شمال شرق سوریه متمرکز شده است، جائی که پایگاههای آمریکا در آنجا مستقر هستند.  ولی در این جا باید، آن نیروهایی که مخالف زمین گذاشتن سلاح پ ک ک هستند را نیز به حساب آورد.  این نیروها آمریکا - اسرائیل و قسما فرانسه هستند، یعنی صاحبان اصلی  پ ک ک.

فراموش نباید کرد که آمریکا صریحا از پ ک ک و شاخه سوری  آن {پ ی د -  ی پ ج} بعنوان " پیاده نظام ما در منطقه" نام می برد.  {باراک اوباما – هیلاری کلینتون} در حقیقت هم، پ ک ک و تمامی شاخه های آن در منطقه، واحد های نظامی - محلی آمریکا هستند که توسط آمریکا آموزش دیده، تجهیز شده و تامین مالی می شوند، و از جنبه سیاسی - دیپلماتیک - تبلیغاتی نیز، زیر چتر حمایتی همه جانبه آمریکا و متحدین اش قرار دارند.  آنها نیروهایی هستند که در راستای سیاست های استراتژیک آمریکا به خدمت گرفته شده اند. (2)

در این رابطه، سوال اساسی این است:  آیا آمریکا - اسرائیل به زمین گذاشتن سلاح پ ک ک در سوریه رضایت می دهند؟  این مسئله مربوط به جبهه بندی آمریکا – اسرائیل در سوریه در مقابل ترکیه مربوط می شود.  چنانکه، بدنبال انتشار فراخوان اوجالان، سردمداران  "پ ی د" در سوریه درعکس العمل به فراخوان اظهار داشتند:  "ما پ ک ک نیستیم و مخاطب فراخوان اوجالان نمی باشیم". (3)

فراخوان اوجالان حداقل بدون توجه به پیامدهای آن سبب درهم شکستن روحیه سازمان های پ ک ک در کشورهای همسایه شده است.  مسلما فرق است بین آنهایی که سلاح های خود را زمین میگذارند و آنهایی که مقاومت کرده و در ادامه مبارزه مسلحانه اصرار می ورزند. آنهایی که مقاومت کنند، خنثی و پاکسازی خواهند شد، و این شامل شمال عراق، شمال شرق سوریه و هر جغرافیای دیگری می شود . 

آری، ترکیه در قلمرو خود به حیات پ ک ک پایان داد، ولی خارج از ترکیه در سوریه و عراق، بویژه در سوریه هنوز این وظیفه به سرانجام نرسیده است.  زیرا، آمریکا و اسرائیل شاخه پ ک ک در سوریه را زنده می خواهند.  آنها به این سادگی نمی خواهند پیاده نظام خود در سوریه را از دست بدهند.  آنها به هر تلاش و طرفندی چه در داخل و چه خارج از ترکیه دست خواهند زد تا مانع تحقق این روند گردند.  دلیل آن نیز روشن است:   استراتژی آمریکا در منطقه، در جهت تحکیم  و توسعه ارضی اسرائیل، به تاسیس پروژه اسرائیل دوم یعنی " کردستان بزرگ" گره خورده است.  بی جهت نیست که حکومت ترامپ و رسانه های اسرائیل مدام از تغییر جغرافیای خاورمیانه صحبت می کنند.  زیرا، آنها در این پروژه حساب ویژه ای برای  پیاده نظام خود "پ ی د" باز کرده اند.  (4)

وقتی آمریکا - اسرائیل تلاش بی وقفه ای در جهت تجزیه سوریه می کنند، و بدنبال تاسیس اقلیم کردی، شبیه اقلیم کردستان عراق در بخشی از خاک سوریه هستند، همچنانکه، در پی نابودی فلسطین و غصب سرزمین های باقی مانده آن هستتند، و آنرا علنا اعلام می کنند.  وقتی آمریکا، بیشترین توان نظامی خود را در خاورمیانه، بویژه در شرق مدیترانه { یونان – قبرس} متمرکز کرده است، تا هدف اصلی خود در جهت باز کردن "کریدور کرد" {کریدور داوود اسرائیل} به سمت دریای مدیترانه را عملی کند، تا بتواند منابع عظیم  انرژی شرق مدیترانه را تصاحب نماید، مسلما، تنها سیاست درستی که منافع تمام کشورهای منطقه را تامین می کند، تشکیل جبهه ی وسیعی از کشورهای منطقه و روسیه و چین ... است که مخالف تجزیه سوریه هستند.  اگر سوریه تجزیه شود، خطر تجزیه همه کشورهای منطقه از جمله ترکیه و ایران نیز محتمل است.  این معادله ای است که همه کشورهای منطقه با آن رو در رو هستند.

توضیحات:

{1}

میزان کمک مالی که "حزب دموکراتیک خلقها"  {DEM} در سال 2025 از خزانه دولت ترکیه دریافت کرده است:  498 میلیون لیر ترک است. 

منبع:

https://www.haberturk.com/2025te-partiler-ne-kadar-hazine-yardimi-alacak-3730674-ekonomi

 

{2}

 

میزان بودجه ای که وزارت دفاع آمریکا ({پنتاگون} در سال 2024  برای تعلیم ، تجهیز، لوجستیک، پرداخت حقوق .... پیشمرگه، کردهای عراق،  و "نیروهای دموکراتیک سوریه"، و  شاخه های پ ک ک در سوریه:  پ ی د - ی پ ج  { که از آنها بعنوان "متفقین قابل اعتماد آمریکا"  نام برده می شود}  تخصیص داده است:  528 میلیون دلار است.

منبع:

https://www.reddit.com/r/kurdistan/comments/1bfkarw/pentagon_requests_57792529_to_support_ministry_of/?rdt=42194

{3}

 

در عکس العمل به فراخوان اوجالان {27 فوریه} مصطفی کاراسو از رهبران اصلی پ ک ک اعلام نمود که سازمان پ ک ک از فراخوان اوجالان تبعیت خواهد کرد. {5مارس} کمیته اجرایی " اتحاد جوامع کردستان" {KCK} نیز اعلام کرد که تماما از فراخوان اوجالان حمایت می کند. {30 آوریل}  فراخوان اوجالان مورد حمایت وسیع مردم ترکیه از هر طبقه، مذهب و قومیتی قرار گرفت.  امید پایان یافتن ترور و خشونت را در دل ها زنده کرده و نوید یک ترکیه ی بدون ترور را مژده داد.

ولی در عین حال، همچنانکه انتظار می رفت، مخالفت با فراخوان اوجالان را چه در درون و چه خارج از ترکیه را نیز به همراه آورد، و عناصر وابسته به آمریکا و اسرائیل چه در درون پ ک ک و چه در حکومت، و اپوزیسیون ترکیه، و رسانه های وابسته آنها را نیز به حرکت در آورد.  ما در اینجا به دو نمونه آن اشاره کرده و تفصیل مخالفت ها و دلایل آن، همراه با درس هایی که از سرنوشت پ ک ک می توان گرفت را در نوشته ای جداگانه بیان خواهیم کرد.

 

-  سؤقصد به جان "سری ثریا اؤندر"  Sırrı süreyya Önder:

 

سری ثریا اؤندر، نماینده حزب دموکراتیک خلق ها {DEM} از استامبول، قائم مقام مجلس بزرگ ملی تر کیه، عضو هیئت تماس با اوجالان، و سخنگوی این هیئت بود.  او چند ساعت قبل از دچار شدن به بیماری که نهایتا به  فوت او منجر گردید،  به دیدار رهبر حزب میهن  "دوغو پرینچک" در دفتر مرکزی آن در استامبول رفته و گزارش مفصلی درباره فراخوان و نظرات اوجالان را به رهبر حزب میهن ارائه می دهد.

ثریا اؤندر از قول اوجالان به پرینچک می گوید:  "آمریکا و اسرائیل می توانند شما {یعنی ثریا اؤندر و پروین بولدان - از رهبران دیگر  "حزب دم" و عضو هیئت تماس} به قتل برسانند.  شما در هدف آنها قرار دارید."  در ضمن، ثریا اؤندر با عکس ها و اسنادی که ارائه می دهد، به دوغو پرینچک می گوید که از حادثه بمب گذاری در اتومبیل اش با هوشیاری راننده اش جان سالم بدر برده، و پلیس امنیتی استامبول تحقیقات وسیعی را برای پیدا کردن عاملین آغاز کرده است.

چرا، زیرا روند ترک سلاح، انحلال و ادغام پ ک ک در دولت و جامعه ترکیه، علیه منافع آمریکا و اسرائیل و حامیان غربی آن است، و طرح های آنها در منطقه  را نقش برآب می کند.  فراخوان اوجالان فقط زمین گذاشتن سلاح نیست {سلاح های آمریکا - اسرائیل} بلکه ادغام در دولت و جامعه ترکیه یک قدم مهم در مسیر تکمیل انقلاب دموکراتیک ملی ترکیه نیز محسوب می شود.  در عین حال، ترک سلاح پ ک ک ماهیت صف بندی در ترکیه و منطقه را نیز تعیین می کند.  آنهایی که مخالف ترک سلاح پ ک ک هستند، بطور موازی طرفدار تجزیه سوریه بر مبنای مذهب و قومیت اند، که در راستای منافع استراتزیک آمریکا - اسرائیل قرار دارد.

 

-  اجلاس قامیشلی:  "کنفرانس اتحاد و موضع مشترک"

 

آمریکا درعکس العمل به فراخوان اوجالان، اجلاس قامیشلی را در شمال سوریه سرهم بندی کرد و اسمش را هم "دیالوگ کرد - کرد"، گذاشت.  خود نیز فعالانه در اجلاس شرکت کرد.  در اجلاس قامیشلی "شورای ملی کردهای سوریه" {ENKS} که متمایل به بارزانی است.  "حزب اتحاد دموکراتیک" {پ ی د} و "واحدهای دفاع از مردم" {ی پ ج}.  "نیروهای دموکراتیک سوریه" {س د ف} شرکت کردند.  بافیل طالبانی، مسعود بارزانی، از کنفرانس اعلام حمایت کردند.  همچناکه آمریکا، اسرائیل و فرانسه نیز اعلام حمایت کردند.

اعلامیه مشترکی که در پایان کنفرنس منتشر شد، بر روی سیستم عدم تمرکز و سیستم فدراتیو سوریه تاکید می کند.  این طرح آمریکا و اسرائیل است که سنگ های اش از هم اکنون کنار هم چیده می شود.  همان روندی که در عراق  روی داد.  درواقع، در کنفرانس، فراخوان اوجالان پشت گوش انداخته شده و به هیچ شمرده شد!  توطئه ای علیه فراخوان و مقابله با زمین گذاشتن سلاح پ ک ک و یکی شدن با دولت و جامعه ترکیه و سوریه.  حکومت سوریه در عکس العمل به کنفرانس روی وحدت و حاکمیت ملی سوریه تاکید و آنرا خط قرمز سوریه اعلام کرد.  

 

متن اصلی فراخوان اوجالان:

 

//medyascope.tv/2025/02/27/tum-gruplar-silah-biraksin-pkk-kendini-feshetsin-iste-abdullah-ocalanin- cagrisinin-tam-metni/