Rasizm Təlxəkliyinin Zirvəsi

Elşən Böyükvənd

Rasizm gözlüyü böyük və kiçik yazar tanımır. Dostoyevskinin Türklər və Tatarlara baxdığı açıdan, Ezra Pound Amerikalılar və Böyük Britaniyalılara baxırdı. Panslavist Dostoyevski öz romanında Tatar soyundan olan şəxsiyyəti böyük və qorxunc bir Böyüyə bənzədirdi. Karamazov Qardaşları əsərində isə Türklərin etdikləri cinayətlərdən söz açarkən onları ürək bulandırıcı şəkil də təsvir etmişdi. Ezra Pound, daha aydın və açıq forma da Rasizmlə uğraşırdı. Onun fikrincə, Böyük Britaniyalıların dişlərini vurub sındırmaq lazımdır. Amerika isə ayaqdan başa çılğınların dəlixanasıdır,

deyirdi. Benito Mussolinin öndərliyini öyüb və sevən Pound, Hitleri şəhid, Jandark və qutsal adlandırmışdı. Stalini isə, dünyanın ən düşüncəli siyasətçisi hesab edirdi. Martin Heidegger kimi ünlü və böyük filosof da Rasizm ovsunundan qaça bilmədi. Öz ustadınıYəhudi olduğuna görə universitetdən dışlandırıb Alman Nazist hərəkatı vəpartiyasını öyüb savunaraq, demokratiyanın əsas tənqidçilərindən biri olduğunu ömrünün sonuna qədər qoruyub saxladı.

Çağdaş Fars ədəbiyyatı isə Rasizm döşündən süd əmən şair və yazarlarla aşıb daşır. Sadiq Hidayətin Ərəblərə və Türklərə bəslədiyi nifrət və istehzanın güclü qoxusunu Mehdi Əxəvan Salis, Siyavuş Kəsrayi, Ə.Nuşin, Nadir Nadirpur, Müctəba Minəvi, M.Bahar, Sadiq Çubək, Bozorg Ələvi və onlarca yazar, araşdırmaçı və şair də görürük. Siyasi-ictimai və fikri sahələr də çalışan İran rasistlərinin listini tutmaq istəsək, iri həcmli bir kitab yazmalıyıq, məncə.

İran rasistlərindən bir örnəyi verməyi yetərli sanıram. Fransada Siyasət Fəlsəfəsi üzrə akademik təhsilatını bitirən Prof. S. Cavad Təbatəbayinin Mehrnamə dərgisinə verdiyi son müsahibəsində  Azərbaycan Türkcəsi dilində yazılan bütün ədəbi və fikri mirası 8 ay için də Pan Türklərə öyrədib bitirmək olar demişdir. Prof. Təbatəbayinin fikrincə, Quzey Azərbaycan akademiyalarındakı ustadların savadı, İran kəndlilərindən belə, aşağıdır. Avropanın ünlü filosofları ilə yaxın münasibət də olan və Güney Azərbaycanın Təbriz şəhərində doğulan düşünərin əsas tezi, Türklər, Monqollar və Ərəblərin gəlişindən sonar İran coğrafiyası içində düşünməkdən imtina eməyin mərhələlərini açıqlamaqdır.

Rasizmi başqaların da axtarıb tənqid edərkən, bu xəstəliyin öz yazarlarımız içinə sızmasını da diqqətlə izləməliyik. Güney, Quzey Azərbaycan və Fars dilli yazarların Rasizmlə olan münasibətləri və düşüncələri haqda daha geniş və dəqiq araşdırma aparmağı sonraya saxlayıram.

Xəyal dünyası çox təhlükəli və qımız dadlı bir yerdir. Şairi yüksəldə ya da xulyalara sala bilər. Xəyalpərəst və Rasist Zəlimxan Yaqub bəy, “Qarabağı sazla alacağını”, “Əvvəl-axır dünya Türkün dünyası”, “Bugün-sabah dünya bizim olacaq”, kimi usdışı misralar və ifadələrlə Millətimizin düşüncə səhifəsinə heç bir şey qazandıra bilməyəcək. Yusif Akçura, Ziya Göyalp, Əbülfəz Elçibəy və Atatürk dünyanın bizə məxsus olacağına görə hər hansı bir yazı yazmayıbdılar. Turançılıq düşüncəsi belə, "Bugün-sabah dünya bizim olacaq" misrasını bağıracaq boğazı olmazkən, Qarabağımızı sazla alan şairimiz bu işi görməyə qalxır. Şeirin ən ürək bulandırıcı və Alman Nazistlərinin düşüncəsini yansıdan misralar isə belədir "Türkə səcdə, Türkə təzim olacaq”, “Bugün-sabah dünya bizim olacaq".

İLK ANDIMIZ, SON ANDIMIZ TURANDI

Zəlimxan YAQUB

Təntiməyin, tələsməyin, çaşmayın,
Yerli-yersiz həddinizi aşmayın,
Qazan gəlib qaynamamış daşmayın,
Yoldaşımız səbr, dözüm olacaq,
Bugün-sabah dünya bizim olacaq.

Vaxt Təbrizin, dünya Ərkin dünyası,
Yol Tanrının, haqqı dərkin dünyası,
Əvvəl-axır dünya Türkün dünyası,
Üç gün, beş gün gecim-tezim olacaq,
Bugün-sabah dünya bizim olacaq.

Şəhid verin, qurban verin, can verin,
Cansızlara şah damardan qan verin,
Gəmi kimi sahillərə yan verin,
Müjdəçilər düzüm-düzüm olacaq,
Bugün-sabah dünya bizim olacaq.

Düşmən məni düz düşünməz, çaş anlar,
Haqq sözümü qaya duyar, daş anlar,
Qayıdacaq Çin səddini aşanlar,
Tarixlərə təzə sözüm olacaq,
Bugün-sabah dünya bizim olacaq.

Keçidlərdə ocağımız səngidi,
Yoxuşlarda nəfəsimiz təngidi,
Tarix bir az haqq sözündə ləngidi,
Həqiqətlər çözüm-çözüm olacaq,
Bugün-sabah dünya bizim olacaq.

Yeni düzən, yeni mizan qurandı,
İlk andımız, son andımız Turandı,
Soraq verən peyğəmbərdi, Qurandı,
Nə yozulsa xeyrə yozum olacaq,
Bugün-sabah dünya bizim olacaq.

Qovuşacaq bölünənlər, bölgələr,
Nurlanacaq qaranlıqlar, kölgələr,
Diriləcək Oğuzxanlar, Bilgələr,
Türkə səcdə, Türkə təzim olacaq,
Bugün-sabah dünya bizim olacaq.