عصمت اؤزچلیک (28
ژوئیه 2019)-ترجمه ی: علی قره جه لو
تحولات بسیار سریع اند. صف بندی های
جهانی جدیدی پدید می آیند. جای دوستان و
دشمنان تغییر می کند. تغییر در مورد همه
صادق است. در مورد ترکیه، آمریکا، روسیه،
چین ... نیز صادق است. وضعیت آمریکا از
همه وخیم تر است. در دریای چین، کره،
خاورمیانه، اروپا، حتی همسایه اش آمریکای
جنوبی، کنترل را از دست داده است. در چهار
گوشه جهان زیر فشار است. آنهایی که تا
دیروز در کنارش بودند، امروز در مقابل اش هستند.
حساب آمریکا در باره ترکیه
در مورد ترکیه هم وضعیت چنین است.
آمریکا در سال 2002 چه تصورات و چه برنامه هایی در مورد ترکیه داشت! امروز همه آن محاسبات اش در هم ریخته است.
قرار بود از ترکیه علیه ایران، روسیه و چین استفاده کند، نتیجه برعکس شد. "روند آستانا" ادامه دارد. حتی کافی نبود، "سازمان همکاری شانگهای" در دستور کار ترکیه است. این واقعیت را "برژینسکی" در سال های 1980 پیش بینی کرده بود: "منافع ترکیه در آسیا است، ترکیه به سمت آسیا جهت گیری خواهد کرد". ولی رهبران بعدی آمریکا نتوانستند حقیقت را ببینند، و یا نخواستند ببینند. (1)
قرار بود از ترکیه علیه ایران، روسیه و چین استفاده کند، نتیجه برعکس شد. "روند آستانا" ادامه دارد. حتی کافی نبود، "سازمان همکاری شانگهای" در دستور کار ترکیه است. این واقعیت را "برژینسکی" در سال های 1980 پیش بینی کرده بود: "منافع ترکیه در آسیا است، ترکیه به سمت آسیا جهت گیری خواهد کرد". ولی رهبران بعدی آمریکا نتوانستند حقیقت را ببینند، و یا نخواستند ببینند. (1)
F-35 – S- 400
نمونه آخر، خرید S- 400 ها از روسیه است. آمریکا تصور می کرد که با تهدید، ترکیه را از
خرید منصرف خواهد کرد. به حرف های واسطه
های خود در ترکیه بسیار امید بسته بود، ولی نشد.
ترکیه مصمم بود. امروز هم
فروش F- 35 ها را به ترکیه
ممنوع کرد. به خیال خود ترکیه را تنبیه می
کند. اردوغان در گرد همآیی رهبران
ایالتی آ - ک - پ جواب داد، " اگر شما نفروشید، دست و پا بسته منتظر
نمی مانیم، به منابع دیگر مراجعه می کنیم".
بعضی ها تصور کردند که ترکیه بلوف می زند، به بحران اقتصادی سنگین در ترکیه
دل بسته بودند. ولی خرید S-400 ها این تصورات را نقش برآب کرد.
حالا نوبت شرق فرات، شرق مدیترانه و "قندیل" است. آمریکا از آنجایی که رویداد های آینده را پیش
بینی می کند، تلاش می کند تا هرچه می تواند عملی شدن آنرا به تاخیر اندازد. (2)
آنهایی که هنوز هم در سال 2002 مانده اند
آنچه که در روابط ترکیه با آمریکا روی داد همه را تحت تاثیر قرار داد. دوستان و دشمنان جای خود را تغییر می
دهند. بعضی ها در سال 2002 میخ کوب شده اند. در حالی که از زیر پل ها آب زیادی گذشت، حالا
دشمن خونین اند. آنچه که صف بندی ها را تعیین
می کند، مجبوریت های ترکیه است. ولی، هنوز
هم عده ای در سال 2002 مانده، و قادر نیستند تحولات را درک کنند، بدین دلیل، با
وزش هر بادی به سویی کشیده می شوند. قبلا
مخالف امپریالیسم آمریکا بودند، امروز درکنارش هستند. بعضی ها حتی نمی دانند در کجا ایستاده
اند.
"نیچه"، به آنهایی که قادر
به دیدن حقیقت نیستند، چنین هشدار داده بود:
" مارهایی که پوست نمی اندازند، محکوم به مرگ اند". سپس اضافه می کند: " این وضعیت در مورد آنهایی که اذهان خود
را تغییر نمی دهند نیز صادق است".
وضعیت مشابهی است. امید مان این
است که این کوری طولانی نشود.
توضیحات مترجم:
1) سال 2002، سال روی کار آمدن حزب
عدالت و توسعه در ترکیه است. در انتخابات
سال 2002 آمریکا با تمام قدرت از حزب جدیدالتاسیس آ - ک - پ حمایت کرد، تا بتواند
با دست آ - ک - پ طرح های منطقه ای خود را اجرا کند. ولی مجبوریت های ترکیه و ساختارهای سیاسی - اجتماعی
آن، تحقق آن طرح ها را با شکست روبرو کرد، تا جایی که حکومت آ - ک - پ نیز قدم به
قدم مجبور شد تا خود را با ضرورت ها و واقعیت های موجود سیاسی - اجتماعی ترکیه تطبیق
دهد.
2) کوههای "قندیل" در شمال عراق و نزدیک مرز ایران، پایگاه اصلی پ
- ک - ک است. بدنبال عملیات
"سپرفرات" ، "شاخه زیتون" و قطع کریدور آمریکا - اسرائیل در
شمال سوریه، نیروهای مسلح ترکیه عملیاتی تحت نام "پنجه" (Pençe) در شمال عراق آغاز کردند، بدنبال این عملیات ارتباط گذرگاه های بین
قندیل با ترکیه نیز قطع شده است. از این
رو، نیروهای پ - ک - ک، آغاز به فرار به شرق رود فرات در شمال سوریه که تحت حاکمیت
آمریکاست، کرده اند.
"عقل دولت" عمل می کند
عصمت اؤزچلیک (29
ژوئیه 2019)
ترجمه ی: علی قره جه لو
ترکیه در معرض یک تهدید جدی است، پشت تهدید آمریکا قرار دارد. هر روز که می گذرد این واقعیت آشکارتر می
شود. در این میان تحولات مهمی نیز روی می
دهند. "عقل حزب عدالت و توسعه"
چاره ای برای درد نشد، لذا، "عقل دولت" (Devlet
Aklı) رو می آید. تلاش می شود
تا مشکلات با "عقل دولت" حل شود.
حزب عدالت و توسعه نیز مجبور است از آن تبعیت کند. چاره ی دیگری هم ندارد. در آن زمینه هایی که "عقل دولت" عمل
می کند، کارها سامان می یابند. بعنوان
مثال:
ترور پ - ک - ک
حزب عدالت و توسعه (آ - ک - پ)
"سیاست جدید در مسئله کرد" (آچیلیم – Açılım) را آغاز
کرد. صاحب امتیاز آن سیاست، آمریکا
بود. روند در مرز "هابور" آغاز
شد. نتیجه اش این شد که پ - ک - ک حداقل پنج برابر بزرگتر شد. بعدا "عقل دولت" به این روند دست
گذاشت. "سیاست جدید" پایان یافت
و پ - ک - ک، در "جنگ خندق"، در جنوب شرق ترکیه، در خندق هایی که کنده
بود دفن شد. (1)
"سازمان ترور فتح الله گولن" (FETÖ)
سازمان ترور فتح الله گولن شریک حکومت بود.
حساس ترین نهاد های دولت به آنها سپرده شده بود، از جمله، شهربانی، قوه قضایی، نیروهای مسلح ترکیه (TSK). فتح الله گولن قدم به قدم حوزه نفوذ خود را
گسترش داد. بعد از سال 2010 عقل دولت آغاز
به مداخله کرد. ولی فتح الله گولن عجله
داشت و خواستار تمام قدرت سیاسی بود. کار
را تا کودتای 15 ژوئن 2016 پیش برد، ولی "عقل دولت" غالب شد. با سرکوب کودتا، سازمان ترور فتح الله گولن
ضربه سنگینی خورد.
سوریه
حزب عدالت و توسعه در مورد سوریه اشتباهات بزرگی کرد. در "چاه استراتژیک" داود اوغلو
افتاد. کار تا جایی پیش رفت که هواپیمای جنگی روسیه سرنگون شد. ولی بتدریج "عقل دولت" وارد ماجرا
شد. "روند آستانا" آغاز
شد. راه تماس با دولت سوریه باز شد. اگرچه هنوز هم مشکلاتی در این زمینه وجود دارد،
ولی سمت و سو معین شد. (2)
شرق فرات
رهبر پ - ک - ک/ پ - ی- د (PKK/PYD) در ترکیه مورد پذیرایی قرار گرفت. نام اش "صالح مسلم" بود. با مهم ترین مقامات ترکیه ملاقات کرد. در عین العرب (کوبانی) ترکیه از پ- ک - / پ - ی
- د حمایت کامل کرد . با این عمل، قانون
اساسی ترکیه علنا زیر پا گذاشته شد. خاک
ترکیه بر روی پیشمرگه باز شد. نیت آمریکا
معلوم بود، مدل شمال عراق برای سوریه نیز در دستور کار بود. "عقل دولت" به این روند "ایست"
داد. کریدور آمریکا - اسرائیل با عملیات
"سپر فرات" و "شاخه زیتون" قطع شد. و اکنون، شرق فرات در دستور کار است.
قوه قضایی
بحث و جدل در خصوص قوه قضایی بسیار بزرگ است.
فتح الله گولن از قوه قضایی بطورعمده پاکسازی شد، ولی مشکلات هنوز پایان نیافته اند. صاحبان کار و سرمایه گذاران ... نگران
اند. مردم زیر فشارند. عقل دولت وارد صحنه شد، "اصلاح قوه
قضایی" (Yargı
Reformu) در دستور کار است. در این زمینه، "اتحادیه کانون های وکلای
ترکیه" (TBB)
وظیفه مهمی بعهده گرفته است.
شرق مدیترانه
سردسته اسرائیل است، پشت اش آمریکا قرار دارد. با مصر، یونان، و قبرس (جنوبی) همکاری
کرد. وقتی شرق مدیترانه غارت می شد، ترکیه
نظاره می کرد. "عقل دولت"
مداخله کرد. فرماندهانی که در "توطئه
بالیوز" بزندان افتاده بودند، برسر
مسئولیت های خود بازگشتند، و در سیاست هایی که دنبال می شود موثرند، سهم شان، در
عزم دفاع ترکیه از منافع ملی خود در شرق مدیترانه، بالاست. کشتی های اکتشافی و حفاری ترکیه در شرق
مدیترانه حضور دارند. (3)
قبرس
در قبرس هم شاهد تحولات جدیدی هستیم، از جمله: تاسیس پایگاه دریایی، آغاز فعالیت فرودگاه
"گئچیت کاله" Geçit Kale ، و باز شدن "ماراش" (Maraş) برای
اسکان. همه آنها نشانه مداخله "عقل
دولت" است. (4)
اقتصاد
یکی از مهم ترین مسائل ترکیه بحران اقتصادی است. بحران اقتصادی از پیش بینی های انجام شده به
مراتب بزرگتر است. ولی هنوز "عقل
دولت" وارد ماجرا نشده است. شاید هم
نتوانست. ولی دیر یا زود نوبت آنجا هم
خواهد رسید. آنچه که باید انجام گیرد
معلوم است. "اتحاد ترکیه" Türkiye Ittifakı)
) عملی خواهد شد. به مردم
اطمینان داده خواهد شد، مردم اقناع خواهند شد.
همه فداکاری خواهند کرد، تولید حمایت خواهد شد، زیرا، چاره ای جز این متصور
نیست. (5)
توضیحات مترجم:
1) "هابور" Habur یکی از نقاط مرزی بین ترکیه و عراق است. در سال 2009
به درخواست عبدالله اوجالان برخی از اعضای پ - ک - ک که در عملیات نظامی
علیه ترکیه شرکت نکرده بودند، از مرز هابور وارد ترکیه شده و تسلیم شدند، و از این
طریق توانستند از " پشیمانی موثر"
(ماده 221 قانون جزای ترکیه) استفاده کنند. قبول این درخواست، یکی از خطاهای بیشمار حکومت آ
– ک - پ بود، زیرا هر قدر ظاهرا نیت خوب و انسانی هم پشت این اقدام بوده باشد، ولی
از آنجایی که پ - ک - ک یکی از ابزارهای آمریکا در پیشبرد طرح های منطقه ای آمریکا
است (مانند داعش و القاعده ... ) نهایتا به معنای تسلیم ترکیه به طرح ایجاد
کردستان بزرگ منتهی می شد. آغاز "جنگ
خندق" پ - ک - ک در جنوب شرق ترکیه طرح امریکا را با تمامی ابعاد آن به ثبوت
رساند، زیرا اختیار تصمیم گیری در مسائل عمده و تعیین کننده، نه در دست رهبران پ -
ک - ک، بلکه در دست آمریکا و در چارچوب سیاست های آن در منطقه قرار دارد.
2) "چاه استراتژیک" اشاره استهزاء آمیز به کتاب "عمق
استراتژیک" احمد داود اوغلو وزیر خارجه سابق ترکیه است که معمار اشغال سوریه
و سرنگونی حکومت سوریه بود. داود اوغلو
قول داده بود که در عرض سه ماه نماز جمعه را در مسجد بنی امیه دمشق خواهد خواند! بعد از برکناری داود اوغلو، روزنامه نیویورک
تایمز نوشت، "آمریکا یکی از دوستان
نزدیک خود در حکومت ترکیه را از دست داد"!
3) "بالیوز" "ادعانامه بالیوز" (بالیوز به معنی
پتک است) در چارچوب "توطئه ارگنه کن"،
و اختصاصا علیه افسران و کادرهای نیروی دریایی ترکیه ترتیب داده شد. این توطئه که بدست، "دولت پنهان"
(ستون پنجم آمریکا در ترکیه) یعنی "سازمان ترور فتح الله گولن" و همکاری نزدیک افسران و مقامات جاسوسی آمریکا که در سفارت آمریکا و پایگاه هوایی اینجیرلیک
مستقر بودند سازماندهی شده بود،عملی شد. هدف اصلی اش تسویه نیروی دریایی از افسران میهن
دوست و طرفدار آتاتورک بود. در چارچوب این
توطئه در 21 سپتامبر 2012 دادستان "دادگاه با اختیارات ویژه" علیه 325 از
افسران نیروی دریایی ادعا نامه سرهم بندی شد که خواستار حبس ابد برای متهمین بود. امروز بعد از گذشت هفت سال، و نهایتا شکست و از
هم پاشیدن توطئه، آزادی متهمین، و دستگیری عاملین توطئه، آشکار شده است که هدف، از
بین بردن توان، قابلیت و ظرفیت عکس العمل نیروی دریایی ترکیه در صورت بروز بحران
در شرق مدیترانه بوده است. چرا که امروز
کشمکش برای بهره برداری از منابع نفت و گاز شرق مدیترانه در دستور کار ائتلاف
کشورهای شرق مدیترانه به رهبری اسرائیل آغاز شده و حمایت همه جانبه آمریکا را نیز
پشت سر دارد. خوانندگان می توانند برای
آگاهی بیشتر و همه جانبه تر در این زمینه، به لینک زیر مراجعه کنند.
4) "ماراش" (Maraş)
شهرساحلی و توریستی زیبایی است که زمانی با نام "لاس وگاس" مدیترانه
معروف شده بود. ماراش در خط مرزی سبز (منطقه حایل) بین دو بخش
ترک - یونان قبرس قرار گرفته است. این شهر
بعد از جنگ دوم قبرس در سال 1974 تحت کنترل ارتش ترکیه در آمد. طبق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، به علت
اختلاف در وضعیت حقوقی شهر، زندگی و اسکان در این شهر ممنوع شده است.
5) "اتحاد ترکیه" (Türkiye ittfakı) شعاری است که اردوغان بعد از شکست انتخابات
محلی در استامبول داد، شعاری واقع بینانه، چرا که دیگر،هیچ حزبی در ترکیه به
تنهایی قادر به اداره ترکیه نیست. ترکیه فقط
می تواند با شرکت و همکاری همه احزاب سیاسی ترکیه برای مشکلات بزرگ خود چاره
اندیشی کند. ، چاره دیگری نیز وجود ندارد.
این شعار هنوز به مرحله عمل نرسیده و تاکنون بعد از گذشت چندین ماه از
انتخابات هنوز هم در سطح شعار باقی مانده است.
* لینک اصل مقالات:
No comments:
Post a Comment