استقبال از تنها ارکستر فلارمونیک آذربایجان

مهرداد خوشکار مقدم

به گزارش خبرآنلاین، برگزاری کنسرت فلارمونیک تبریز طی روزهای 15 و 16 بهمن جاری و استقبال گسترده از آن بهانه ای شد تا پای صحبت های “یاشار شادپور” رهبر این کنسرت بنشینیم.

وی متولد 1357 تبریز بوده و با 37 سال سن جوانترین رهبر ارکستر کلاسیک کشور محسوب می شود.

گرچه ارکسترهای کلاسیک پیش از این نیز در تبریز راه اندازی و به دلایل مشابه، منحل شده اند اما وی توانسته با جلب حمایت بخش خصوصی، از سال 93 ارکستر فلارمونیک تبریز را تشکیل داده و هر شش ماه یکبار به اجرای برنامه بپردازد.

حاصل گفتگوی خبرآنلاین با رهبر ارکستر فلارمونیک تبریز را می خوانید:

ارکستر سمفونیک تا ارکستر فلارمونیک؛ تفاوت در منبع حمایت های مالی

نخستین موضوع قابل توجه، تفاوت در ماهیت ارکسترهای فلارمونیک نسبت به دیگر گروه های موسیقی کلاسیک است.

یاشار شادپور، رهبر ارکستر فلارمونیک تبریز در این خصوص می گوید:  ریشه ی تفاوت به منبع حمایت های مالی از این دو ارکستر باز می گردد.

وی با بیان اینکه ارکسترهای موسیقی کلاسیک به دلیل تنوع ساز، حجم کار و تعداد اعضای گروه دارای هزینه های گزافی هستند، می افزاید: برخی از ارکسترهای کلاسیک از منابع دولتی استفاده کرده و برخی هم از سوی نهادهای مردمی حمایت می شوند.

شادپور با بیان اینکه حمایت های مردمی ضامن تداوم بقای ارکسترهای کلاسیک است خاطرنشان می کند: ارکسترهای فلارمونیک در جهان از سوی نهادهای مردمی حمایت مالی شده و تفاوت اصلی آنها با ارکسترهای سمفونیک در همین است.

به گفته وی، مردم تبریز از دیرباز به موسیقی کلاسیک علاقمند بوده و تاریخچه آشنایی آنها با موسیقی در سبک جهانی به دوران مشروطه باز می گردد.

شادپور با اشاره به اینکه کنسرت گذشته ی آنها 24 ساعت مانده به اجرا موفق به دریافت مجوز گردید ادامه می دهد: در آن روزها با توجه به اینکه فرصت تبلیغات نداشتیم اما سالن در روزهای اجرا پر از علاقمندان به موسیقی بود و این نشانگر آن است که ظرفیت های موسیقی کلاسیک در تبریز بسیار بالا است.

انحلال؛ سرنوشت یکسان ارکسترهای کلاسیک

سرنوشت ارکسترهای موسیقی کلاسیک در ایران کم و بیش مشابه هم بوده بطوریکه طی سالیان گذشته ارکسترهای کلاسیک مختلفی تشکیل و بعد از مدتی منحل شده اند.

این مشکل گریبانگیر ارکسترهای کلاسیک تبریز هم بوده بطوریکه طی دهه گذشته، دو ارکستر سمفونیک در این شهر تشکیل و بدلیل عدم حمایت های مالی منحل گردیده است.

یاشار شادپور با بیان اینکه ارکسترهای کلاسیک بارها در ایران تشکیل و بعد از مدتی منحل می شوند عقیده دارد: فعالیت گروه های موسیقی کلاسیک همواره با مشکلات بسیاری مواجه بوده و به همین دلیل پس از مدتی امکان فعالیت نمی یابند.

وی در تشریح این مشکلات می گوید: مهمترین مشکل در این میان، نبود منابع مالی است اما باید کمبود زیرساخت های مناسب و نیز نبود اراده ی حمایت از گروه های موسیقی کلاسیک را هم در کنار عوامل مالی قرار دهیم.

امکان ارائه موسیقی محلی با برند جهانی

رهبر ارکستر فلارمونیک تبریز ضمن رد برخی نگاه های تزئینی و فانتزی نسبت به ارکسترهای کلاسیک می گوید: ارکستر فلارمونیک ارائه کننده موسیقی محلی به زبان جهانی است.

یاشار شادپور می افزاید: برخلاف تصور عموم که ارکسترهای کلاسیک را تنها محلی برای ارائه آثار بزرگ غربی شناخته اند، این مجموعه می تواند موسیقی محلی را با قاب جهانی ارائه کند.

وی با بیان اینکه ارائه قطعات کلاسیک از موسیقی دانان بزرگ غربی بعنوان بخشی از میراث جهانی از ملزومات ارکسترهای کلاسیک است یادآور می شود: ارکسترهای کلاسیک به لحاظ سازبندی و کیفیت ایفای موسیقی می توانند قطعات محلی را به برندهای جهانی بدل سازند.

اگر تبریز 2018 منتفع نشود، باخته ایم!

این رهبر ارکستر در ادامه سخناان خود با اشاره به انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال 2018 خاطرنشان می کند: اگر تبریز از این عنوان منتفع نشود، به طور حتم همه ی ما باخته ایم!

شادپور با اشاره به اینکه ارکستر فلارمونیک یک صفحه از شناسنامه ی فرهنگی هر شهر محسوب می شود عقیده دارد: این ارکستر می تواند به عنوان نمایشگاه موسیقی محلی با برند جهانی، یکی از جاذبه های گردشگری تبریز در آن سال باشد.

وی بر لزوم تولید قطعه ای با عنوان سمفونی تبریز برای ارائه در آن سال اظهار می دارد: نهادهای فرهنگی این شهر باید از همین امروز برای سفارش یک قطعه ی فاخر برای اجرا در روز موعود دست به کار شوند.

جای خالی تالار شهر/ تبریز از کمبود سالن رنج می برد

یاشار شادپور در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه آیا سالن های تبریز ظرفیت اجرای ارکسترهای کلاسیک را دارند یا نه، می گوید: ما هم اکنون برای تمرینات گروه خود با مشکل روبرو هستیم چه برسد به سالن های اجرای کنسرت!

وی با بیان اینکه تبریز هیچ سالن مناسب و استانداردی برای اجرای برنامه های فاخر هنر ندارد اضافه می کند: به عنوان مثال، ابعاد هیچ یک از سالن های موجود در تبریز برای گنجایش ارکستر فلارمونیک با 180 نوازنده متناسب نیست.

رهبر ارکستر فلارمونیک تبریز ضمن قدردانی از مدیرعامل نمایشگاه بین المللی تبریز برای در اختیار قرار دادن سالن محل تمرین به صورت مجانی خاطرنشان می کند: کهن شهر تبریز برای استقبال از برنامه های سال 2018 بطور حتم به یک سالن حداقل به وسعت 700 متر مربع که پهنای سن آن حداقل 30 متر باشد لازم دارد.

مشروطیت و آشنایی با موسیقی کلاسیک در تبریز

کلانشهر تبریز در طول تاریخ همواره شاهد اتفاقات عظیم و تاثیرگذاری در سطح ملی و فراملی همچون قیام مشروطیت بوده که این امر حاکی از عمق فرهنگی مردمان این خطه است.

پیشینه ی آشنایی با هنر کلاسیک و مدرن به ویژه در حوزه ی موسیقی در تبریز به دوران مشروطیت باز می گردد؛ آنجا که روشنفکران آن عصر در کنار تحصیل در اروپا، با خود هنر مدرن را به این شهر به ارمغان آوردند.

یاشار شادپور، رهبر ارکستر فلارمونیک تبریز با بیان مطلب فوق تصریح می کند: موسیقی بومی آذری به عنوان یک موسیقی غنی در طول تاریخ دستخوش تغییرات مثبت بوده و به استانداردهای جهانی رسیده است.

به گفته وی، از همین رو نیز موسیقی کلاسیک در خطه آذربایجان جا باز کرده و منجر به خلق آثار ارزشمندی چون اوپرای کور اوغلی، لیلی و مجنون و ... شده است.

شادپور با بیان اینکه دیدگاه موسیقی کلاسیک در تبریز از جایگاه مناسبی برخوردار است اظهار امیدواری می کند که حوزه فعالیت این ارکستر توسعه یابد.

وی ضمن تشریح روند رو به رشد فعالیت ارکستر فلارمونیک تبریز می گوید: اولین کنسرت ما در مهرماه 93 با حضور 43 نوازنده برگزار شد که 18 نفر از آنها بصورت مهمان از تهران آمده بودند اما در کنسرت اخیر تعداد نوازندگان به 85 نفر رسیده بود که تنها چهار نفر از تهران حضور داشتند.

یاشار شادپور با بیان اینکه ارکستر فلارمونیک تبریز بعد از تهران دومین گروه موسیقی کلاسیک کشور محسوب می شود یادآور می شود: برای تشکیل و حفظ این گروه تاکنون حدود 500 میلیون تومان هزینه شده که بخش عمده ی آن را بخش خصوصی تامین کرده است اما انتظار داریم برای حضور در عرصه های ملی و فراملی، نهادهای عمومی و دولتی نیز حمایت بیشتری به عمل آورند.

***

گفتنی است کنسرت ارکستر فیلارمونیک تبریز به رهبری یاشار شادپور طی روزهای 15 و 16 بهمن ماه جاری در تالار پتروشیمی تبریز برگزار شد.

اجرای دو اثر از موتزارت، سمفونی شماره 40 و کنسرتو برای کلارینت و ارکستر با ایفای بیانی مدرن از یک قطعه موسیقی فولکلوریک آذربایجانی، محتوای اصلی این کنسرت بود

iran-emrooz.net | Sun, 07.02.2016, 10:25