فرقه دمکرات آذربایجان ( پروژه آزادی ناتمام ) بخش سوم

محمد حسین یحیایی

قوام السلطنه دولت ائتلافی خود را با چینش هدفمند به سرعت تشکیل داد ( 3 بهمن ماه سال 1324 تا 5 دیماه 1326 ) و مجلس چهاردهم بعد ها به آن رای اعتماد داد، در پی آن تلگراف هایی به روسای دولت های متفق فرستاد و تمایل خود را به دیدار از مسکو و مذاکره با مقامات شوروی بیان داشت که مورد استقبال قرار گرفت، در نتیجه قوام با گروهی از همراهان خود با هواپیمای اختصاصی شوروی وارد مسکو شد. پیش از سفر سفارش های لازم را به مظفر فیروز حقوقدان و تحصیل کرده انگلستان که مدتی هم در وزارت امور خارجه خدمت کرده بود در رابطه با برقراری ارتباط با برخی از سران فرقه و یا حکومت ملی آذربایجان گوشزد کرد. احمد قوام بعنوان منشی « امین الدوله » در تبریز کار کرده و مورد توجه محمد علی میرزا که ولیعهد قرار گرفته بود در نتیجه با آذربایجان آشنایی داشت، پیشه وری سال ها پیش در روزنامه « آژیر » برای شناساندن قوام نوشته بود:

جميل حسنلى- ۲۱ آذر وقايعى (کيتاپ)

جميل حسنلى 

جنوبى آذربايجان دا  شوروى- آمريکا- انگليس قارشى دورماسى   ۱۳۲۰- ۱۳۲۵

کیتابی بوردا اخویون

 

جان میردال، وجدان روشنفکری سوئد

نوشته، عبدالله گورگون  * - ترجمه، علی قره جه لو

زندگی جان میردال یک داستان است.  در سال 2020 ، نود و سه سالگی خود را پشت سر گذاشته بود.  تا آخرین لحظه پشت میز خود می نوشت.  از سن هفده سالگی که در روزنامه سوئدی Värmlands Folkblad ابتدا به روزنامه نگاری و سپس ستون نویسی آغاز کرد، هفتاد و شش سال می گذشت.  داستان زندگی که مملو از مبارزه، نوشتن، خواندن، و تولید بود.  زندگی یی که بدون شکستن و سرخم کردن، نمادی برای انقلابیونی بود که مصممانه علیه امپریالیسم مقاومت کردند.  با تاسف که نتوانستیم باندازه کافی نوشته ها و آثار این متفکر بزرگ را به ترکی ترجمه کرده و بشناسانیم.  امیدواریم این نوشته هرچقدر هم کوچک، بتواند او را بخواننده بشناساند.  جان میردال را در سی اکتبر از دست دادیم. 

ایواز طاها جنابلارئنا، حؤرمت‌له

ممدعلی

بو یازئ ایواز طاها جنابئنا یازئلارکن، اُنو شخصی بیر مکتوب  دا سایماماق اُلار.

 بیر آی زاد بوندان قاباق سایتلاردا قُیولموش آذربایجان دیلینده سؤزلوک آدلئ کیتابا گؤره یازئلان بیر مقاله اوچون گؤنده‌ریلن تفسیر و یُرمالارئن ایچینده، ایواز طاها آدئندا بیر جنابئن دا نِچه سطرلیک سؤزو یازئلمئشدئ.

فرقه دمکرات آذربایجان ( پروژه آزادی ناتمام ) بخش دوم

محمد حسین یحیایی

با انتشار بیانیه 12 شهریور ( مراجعتنامه ) که سند راهبردی فرقه بود زمینه حکومت ملی آذربایجان فراهم آمد، پیشه وری در اولین شماره روزنامه « آذربایجان » نوشت: فرقه فعالیت خود را آغاز کرد، بیانیه 12 شهریور مورد با استقبال گرم و گسترده مردم روبرو شد، آنان با ابراز احساسات باز شدن راه بسوی سعادت و آزادی را حس کردند و در مقاله دیگری با عنوان « حرف آخر ما بر سر دو راهی » نوشت: ما با تمام توان خود برای حفظ دمکراسی و آزادی سوگند خورده ایم... آذربایجان توان اداره کردن خود را دارد... حکومت تهران باید بفهمد که بر سر دو راهی قرار گرفته و آذربایجان راه خود را انتخاب کرده است،به آزادی و دمکراسی و اصول آن وفادار خواهد ماند.جشن و شادی از این نوشتار و گفتار و امید به آینده در مردم آذربایجان که در بدترین شرایط اقتصادی به سر می بردند

فرقه دمکرات آذربایجان ( پروژه آزادی ناتمام ) بخش نخست

محمد حسین یحیایی

سرمای شدید و گاهی استخوان سوز در روز های پایانی پائیر که بیشتر خود را در بلندی های آذربایجان نشان می دهد یاد آور قیام بزرگ مردم در 21 آذر است که در آن آذربایجان یک پارچه به پا خواست تا مبارزه خود را برای آزادی و رهایی از ستم، غارت، ارتجاع و خائنین به میهن و مردم به پیش ببرد و مسیر پیشرفت و ترقی که از سوی استبداد و ارتجاع مسدود شده بود، صاف و هموار سازد، در این راستا فرقه دمکرات آذربایجان که خود را وارث جنبش های پیشین در آذربایجان می دانست از سوی روشنفکران، هنرمندان، نویسندگان، ملی گرایان ترک آذربایجان و... تشکیل شد، البته زمینه تشکیل فرقه دمکرات آذربایجان از سال ها پیش با مشروطه خواهی، جنبش خیابانی و تحرک های گوناگون اجتماعی آماده شده بود که با استبداد رضاخانی گرفتار سرکوب وقفه شده و با کناره گیری وی از قدرت باردیگر جان تازه ای گرفت، ولی این بار نیز با میراث داران همان استبداد که با تمرکز قدرت اقتصادی و سیاسی در مرکز و همکاری با ارتجاع داخلی و خارجی قدرتمند شده بود و خود را باز یافته بود روبرو شد. 

حقیقت بالاتر از هر تعداد رأی دهنده است

خادمان علم و مدنیت آذربایجانی

اعتراض خادمان علم و مدنیت آذربایجانی دارنده نشان لژیون دونور فرانسه

به موضع مغرضانه فرانسه

ما(خادمان علم و مدنیت آذربایجانی)، دارندگان نشان لژیون دونور فرانسه در سالهای مختلف، مفتخر به داشتن این نشان هستیم،- زیرا این نشان سمبُل کشوری است که این همه زیبایی به جهان اهدا کرده است- و داهیانی نویسنده و فیلسوف مانند رابله، مولیر، هوگو و ... داشته، که نمایندگان ادبیاتی هستند که در راه شرف و افتخار، برابری، صلح و عدالت و ایده‌های متعالی و مفاهیم عمده مبارزه کرده‌اند وما همیشه آنرا به خاطر داشته‌ایم.

مخصوصاً باید بگوئیم که احترام ما به این ارزشها تصادفی نبوده، بلکه اصول عدالت و برابری، احترام صلح و  افتخار و حفظ لیاقت در آذربایجان سنگ بنای طرز زندگی است.

جنگ قره باغ و ایده آل ارمنستان بزرگ

علی قره جه لو

"ایده آل ارمنی"، و تشکیل "ارمنستان بزرگ"، "از رود کر تا رود فرات"، و به زبان دیگر، "از دریای سیاه تا دریای سفید" (مدیترانه) توسط نظریه پردازان ارمنی در اواخر قرن نوزدهم پرداخته شد.  رهبران ارمنی، در هر دوره ای از تاریخ معاصر، تصورات و خیالپردازی های خود در این زمینه را پرورش داده و بسط  دادند، و با  تبلیغات و مغزشویی بی وقفه این ایده را به مردم ارمنی نیز تزریق نمودند.  نهایتا به این نتیجه "منطقی" رسیدند که هر جا یک ارمنی زندگی می کند و یا هر جا یک کلیسای ارمنی وجود دارد آنجا خاک ارمنستان است!  حتی به این هم قانع نشده بلکه با تکیه به افسانه های تاریخی خود ساخته، دایر بر وجود پادشاهان مقتدر ارمنی و حکمرانی بر سرزمین های تاریخی وسیع ارمنستان، به سیاست توسعه طلبی که هیچ زمانی، قصد توقف در هیچ زمان و مکانی را نمی شناخت، روی آوردند. 

"بیانیۀ آتش بس" و قاراباغ

م. ائینالی

10 نوامبر 2020 روسای جمهور آذربایجان ، ارمنستان و روسیه بیانیۀ مشترکی در مورد توقَف کامل درگیریها در قراباغ و مناطق اشغالی اطراف آن امضاء کردند. بر اساس سند 9 ماده ای امضاء شده عملیات نظامی در جبهه ها متوقف شده و طرفین درگیر در مواضع کنترل فعلی خود باقی خواهند ماند. از سوی دیگر ارمنستان در این بیانیه مکلف شد تا تمامی مناطقی را که قبلاً (خارج از منطقۀ قراباغ) به اشغال خود در آورده بود بصورت مرحله ای به آذربایجان مسترد دارد. در کنار آن توافق شده است که ارمنستان از طریق دالان لاچین با قراباغ تماس مستقیم داشته و متقابلاً آذربایجان نیز از طریق ایجاد یک گذرگاه باریک به جمهوری خودمختار نخجوان متَصل شود.

آزادی آزاد بودن

نوشته: هانا آرنت - ترجمه : حسین انورحقیقی

آکتوئل بودن موضوع امروز من مايه نگرانى ام است. در این میان انقلابات به اتفاقاتی روزمره تبدیل شده­اند، زیرا پس از پایان امپریالیسم بسیاری از خلق ها به پا خواسته­اند تا در میان "قدرت های دنیا جایگاه مستقل و شایسته خودرا بدست آورند که قوانین طبیعی و الهی سزاوار شان" دانسته­اند. همچنانکه که صدور ایده دولت ملی به دورترین نقاط عالم، نتیجه دوام یابنده توسعه طلبی امپریالیستی می­باشد، پایان امپریالیسم زیر فشار دولت ملی هم به آنجا کشیده است که ایده انقلاب به سراسر کره زمین گسترش یابد.

اقتصاد بحران زده ایران در کشاکش... ( خامنه ای در مقابل خامنه ای )َ

محمد حسین یحیایی

انقلابی که برای گسترش رفاه برای جامعه بویژه تهیدستان و زحمتکشان شکل گرفته بود بعد از پیروزی با خیانت روبرو شد، مردان نادان و نالایق با کنار زدن مردان انقلابی در مسند قدرت اقتصادی و سیاسی نشستند، با مصادره و بهانه جویی مدیران کاردان در حوزه اقتصاد را برکنار و با شعار تو خالی صدور انقلاب و تحمیل جنگ ویرانگر و ادامه لجوجانه آن به مدت 8 سال همه منابع اقتصادی کشور را نابود کردند، در نتیجه دهه اول انقلاب همراه با کشتار و جنایت که برای خمینی و شرکاء نعمت بود، زیرا در سایه آن توانست رقبا و تلاشگران آزادی خواه و آینده نگر را از صحنه دور کند و حاکمیت ارتجاعی و تاریک اندیش خود را برقرار سازد.. 

سرانجام جنگ قره باغ

علی قره جه لو

سرانجام، جنگ قره باغ بعد از 44 روز (10 نوامبر - 27 سپتامبر) با قرارداد آتش بس بین طرفین درگیری بپایان رسید.  بدنبال آتش بس، شهروندان جمهوری آذربایجان در همه شهرها و مناطق آذربایجان به میدان ها ریخته و پیروزی را جشن گرفتند.  مردم آذربایجان ایران نیز که در هر فرصتی از حمایت برادران خود در شمال دریغ نکرده بودند، در شادی آزادی سرزمین های آذربایجان شرکت کردند.   با اعلام آتش بس، در ارمنستان تظاهرات علیه حکومت پاشینیان نخست وزیر ارمنستان آغاز شد.  احزاب مخالف با صدور بیانیه ای مشترک، از قرار داد آتش بعنوان، "شرم آورترین صحنه تارخ مان دیروز نوشته شد" نام بردند.

برقراری آتش‌بس بین آذربایجان و ارمنستان به میانجی گری روسیه

رادیو همبستگی: بحث و گفتگو با حضور محمدرضا شالگونی و محمد آزادگر

مساله ملی و حق تعیین سرنوشت.در سرزمین های چند فرهنگی هویتی زبانی راه حل چیست؟

 

برای شنیدن اینجا را کلیک کنید.

مقاوله ی صلح مابین جمهوریهای آذربایجان و ارمنستان پیروزی تاریخی جمهوری آذربایجان محسوب می شود

س. حاتملوی

بعد از تصرف ظفرمندانه ی شهر تاریخی شوشا که پایتخت فرهنگی آذربایجان نامیده می شود، ارتش آذربایجان به دروازه های مرکز قره باغ یعنی شهر خان‌کندی (استپاناکرت) نزدیک شد.
با توجه به از هم‌ پاشیدن موآضع دفاعی ارتش ارمنستان که زیر فشار و ضربات سهمگین بی وقفه ی ارتش آذربایجان توان تجدید قوا و مستحکم‌ کردن‌ مواضعش را از دست داده و  احتمال محاصره ی نیروهایش در خان‌کندی را قطعی می دانست، پاشینیان به نمایندگی از طرف رژیم ارمنستان زیر پای مقاوله ی صلح را - که برای طرف ارمنی در حکم شرائط تسلیم است - امضا کرد.

جنگ قره باغ، جنگی عادلانه برای آزادی سرزمین های اشغالی

علی قره جه لو

با پیشروی ارتش آذربایجان در مسیر آزادی سرزمین های اشغالی خود، رئیس جمهور ارمنستان، پاشینیان، بار دیگر، طی نامه ای کتبی به پوتین، از روسیه کمک خواست.  وزارت خارجه روسیه، در جواب نامه پاشینیان و با اشاره به قرار داد دوستی و همکاری روسیه - ارمنستان (1997) اعلام کرد، "طبق قرار داد، روسیه زمانی به کمک ارمنستان خواهد شتافت که درگیری ها در خاک اصلی ارمنستان جریان داشته باشد.  ما، در رابطه با درگیری ها در قره باغ کوهستانی، طرفین را به آتش بس فوری دعوت می کنیم".

دولت ارمنستان، با نا امید شدن از کمک روسیه، در متوقف کردن پیشروی ارتش آذربایجان، از یک طرف، به تاکتیک بمبارن شهرها و مناطق غیرنظامی و مسکونی آذربایجان روی آورده است، 

آذربایجان دیلینده سؤزلوک

محمدآزادگر

محمدعلی تاج احمدی

بش جیلدیده_ ٤١٣٦ صفحه

یئغان- یازان: محمدعلی تاج احمدی 

بهزاد بهزادی «تورکوسؤزلوک ترتیباتی حاققیندا گؤستریشلر» آدلی مقاله سینده ( آذری فصلنامه شماره ٢٢ پاییز ١٣٩٣) یازیر: «١٣٦١نجی ایله قده‌رآذربایجان دیلینه گؤره لوغت کیتابئ ایراندا یوخوموزایدی…بیز آذربایجان دیلینه عاید سؤزلوک حسرتینده چتین لیک لرکئچیردیک.». بو حسرت کؤهنه حسرت دیر! 

 

پایان جنگ در قره باغ، تا وقت دیگر

محمد حسین یحیایی

جنگ میان جمهوری آذربایجان برای آزاد سازی سرزمین های خود با ارمنستان متجاوز که از اوائل دهه 90 میلادی
20 درصد از خاک آذربایجان را در کنترل خود داشت، ( با این تجاوز بیش از 800 هزار نفر در شرایط بسیار سخت و دشواری مجبور به ترک آن مناطق شده و در شهر های مختلف آذربایجان پراکنده شده بودند ) در 27 سپتامبر آغاز شده بود که در نیمه شب 10 نوامبر با صدور بیانیه ای به پایان رسید، این بیانیه یا قرارداد را الهام علی اوف رئیس جمهوری آذربایجان، نیکول پاشینیان رئیس جمهور ارمنستان و ولادمیر پوتین رئیس جمهوری فدراسیون روسیه امضاء کردند که به نظر می رسد از مدت ها پیش روی آن توافق کرده بودند

ارمنستان در این سال ها پایبند به هیچ اصولی نبود، به چهار قطعنامه سازمان ملل، پیشنهاد های گروه مینسک، نشست لیسبون و نهاد های دیگر که همگی خواهان تخلیه خاک آذربایجان بودند وقعی نمی نهاد و هیچ می پنداشت

ترکیب اتنو – دموگرافیک و تحولات اجتماعی و اقتصادی آذربایجان 1905 - 1828

م. ائینالی

 توضیحی کوتاه در بارۀ متن و ترجمۀ این نوشته

نوشته ای را که در پیشرو دارید حدود 22 سال پیش به رشتۀ تحریر در آمده و در یکی از دانشگاههای اروپائی بعنوان یک مادۀ درسی ارائه شده بود.محتوای این نوشته مربوط به بررسی یک واقعۀ تاریخی در منطقۀ ماست که گذشت زمان نه تنها از اهمیت و ضرورت تحقیق  پیرامون آن نکاسته بلکه دقت و تمرکز در ابعاد چند جانبۀ آن را بیشتر از پیش ساخته است. تبعات این واقعه، در تاریخ بیش از 180 سال اخیر ، از یک طرف مدام در حال باز تولید و ایفای نقش در فضای سیاسی و روابط اجتماعی کشورها و ملتهای منطقه بوده و از طرف دیگر هم اکنون بعنوان منبع و منشاء بحران در صحنۀ بین المللی نیز تبلور یافته است. با حرکت از این واقعیت ، و درک اهمیت آن ، بر آن شدم تا با مروری کوتاه متن نوشتۀ فوق را به زبان فارسی ترجمه و در اختیار علاقمندان ایرانی قرار دهم.

جنگ قره باغ و کرشمه های جمهوری اسلامی

محمد حسین یحیایی

بیش از یک ماه است جنگ بین جمهوری آذربایجان برای آزاد سازی مناطق اشغالی قره باغ و ارمنستان می گذرد ( جنگ از 27 سپتامبر آغاز شده ) تلاش فدراسیون روسیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا در ژنو برای برقراری آتش بس بجایی نرسیده و اندک مدتی بعد از توافق بهم خورده و بار دیگر کشت و کشتار ادامه یافته است، در این مدت مقامات جمهوری آذربایجان و در راس آنان الهام علی اف بار ها در مقابل دوربین نشسته، با خبرنگار های داخلی و خارجی سخن گفته و هر بار هم تکرار کرده که تا خروج همه نیرو های ارمنستان از خاک آذربایجان جنگ ادامه خواهد یافت.

جنگ قره باغ، و اپوزیسیون جمهوری اسلامی

علی قره جه لو

مسئله ترک - ارمنی دارای ریشه های تاریخی طولانی است که با تسلط روسیه تزاری در اوایل قرن نوزدهم بر قفقاز جنوبی ابعاد دیگری یافت.  اگر ریشه های تاریخی این مسئله را از منظر تشکیل دولت ارمنستان در قفقاز جنوبی توسط روسیه تزاری  و در رابطه با شرایط امروز تعیین نمائیم عبارت از این خواهد بود که، موجودیت و نقش ارمنستان برای روسیه، مانند موجودیت و نقش اسرائیل برای غرب است.  دلایل اشغال قره باغ،  و تداوم اشغال تا به امروز نیز چیزی نیست جز، پرداخت تاوان جمهوری آذربایجان برای مستقل زیستن ازحیطه نفوذ روسیه.  (1)  

سیاست یک با‌م و دو هوای بخشی از ایرانیها، حمایت شرمگینانه از اشغال قره باغ است!...

س. حاتملوی

همانگونه که این روزها مد شده است، هر کسی که روزی روزگاری در عالم سیاست دستی از دور و نزدیک بر آتش داشته، حتما می خواهد در رابطه با قره باغ و مناسبات آذربایجان و ارمنستان مطلبی هر چند کوتاه نوشته و‌ اظهار نظری نماید. 
از این جمع مذکور، اخیرا مطلب کوتاهی در باره ی قره باغ از آقای "مرتضی نگاهی" خواندم، که مرا به نوشتن این مطلب واداشت.
از نوشته های آقای مرتضی نگاهی - که‌ کتاب "یاشاسین آشکارلیق" او حدیث سفرش به جمهوری آذربایجان در بحبوحه ی فروپاشی اتحاد شوروی می باشد - می توان فهمید که او هنوز مسائل مربوط به جمهوری آذربایجان و قره باغ را تعقیب می کند. 

ایران در رقابت با ترکیه به باکو نزدیک می شود

محمد حسین یحیایی

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تنش در جنوب قفقاز بالا گرفت، راستگرایان ارمنستان که سال ها در آرزوی الحاق خودمختار قره باغ به خاک خود بودند فرصت را غنیمت شمرده با تبلیغات وسیع و گسترده ای به خاک آذربایجان حمله ور شدند، در اندک مدتی قره باغ و 7 ناحیه دیگر( 20 درصد ) را به تصرف در آوردند. آذربایجان در آشوب و بی ثباتی سیاسی به سر می برد و برخی از نیرو های ارتجاعی هم که سال ها در نهان به فکر حکومت اسلامی بودند وارد میدان سیاست شده با فرصت طلبی راه را برای ارتجاع هموار می کردند، جمهوری اسلامی ایران که همواره خواهان صدور انقلاب خود بود به فعالیت و همکاری با نیرو های ارتجاعی ادامه می داد، کمیته های امام در مناطق محروم برای کمک به نیازمندان افتتاح می شد و همزمان شکار جوانان بی بضاعت را ادامه می داد تا بتواند برخی از آنان را در حوزه های دینی آموزش دهد و با اهداف سیاسی به جمهوری آذربایجان بفرستد،

منازعه قره باغ: یک زخم باز تاریخی در میانه سیاست های ژئو پولیتیک جهانی و منطقه ای

محمد آزادگر- هدایت سلطان زاده

- 1همیشه در شرایط جنگ، پروپا گانداها و تبلیغات بر واقعیت ها سایه می اندازد و حقایق از افکار عمومی پنهان میماند. منازعه قره باغ نیز از این قاعده مستثنی نیست. قاعده جنگ روانی، متهم کردن طرف مقابل است. در این پروپاگاندای رسانه ای، آذربایجانی ها در طرف ضعیف تری قرار دارند. دیاسپرای ارمنی در کشورهای غربی بدلیل جمعیت مهاجر پر رنگ و جا افتاده در کشورهای مهم اروپائی و روسیه و آمریکا از فرصت های تبلیغاتی وسیعتری برخوردارند و در بسیاری از کشورهای غربی، مثل آمریکا و فرانسه و یونان، دیاسپورای پرصداتر ارمنی به تظاهرات علیه جمهوری آذربایجان برخاستند که معنائی جز حمایت از اشغال سرزمین های آذربایجان و بی خانمانی یک میلیون انسان رانده شده از خانه و زندگی خود نداشت.

نگاه مختصری به تاریخ مناقشه ی ارمنستان و آذربایجان در قره‌باغ کوهستانی

پروفسور دکتر یوهانس راو* - ترجمه ی: س. حاتملوی

نویسنده کتاب را به قربانیان بی گناه جنگ قره باغ کوهستانی تقدیم‌ کرده است.

بخش هائی از متن‌ کتاب:

"از قرن چهار قبل از میلاد تا قرن هشتم بعد از میلاد حدود ۱۲۰۰ سال، قره باغ بخشی از  آلبانیای قفقاز بود.‌ بعد از اضمحلال کشور مستقل آلبانیا، قره باغ به عنوان بخشی از موجودیت جغرافیائی و سیاسی آذربایجان بود که از قرون ده تا دوازده میلادی، به ترتیب سلسله های ساجدیان، سالاریان و شدادیان در آنجا حاکم بودند." 

داغلئق قره‌باغ چگونه ابداًع شد

احمد رحیمی

توضیح

نوشته زیر در اصل، چند سال پیش، به خواهش یک نشریه جمهوریخواه تهیه شده بود که، در فاصله لازم برای تحریر آن و اتمام نوشته، مصادف با تعطیل دائمی نشریه مزبور شد و در نتیجه بهمان صورت نیز باقی ماند.

سالها گذشت و برخی مسائل میرفت تا به فراموشی سفارشی سپرده شود، که مانند ظهور ناگهانی ویروس اِپیدمیک جاری، یکمرتبه داستان قره‌باغ از آتش بازیهای گاهگاهی به یک رویارویی جدی‌تر تبدیل شد و خواب خوش برخی را در بلندیهای آن دیار بر هم زد.

دریا به اعتبار موج زیباست (درباره‌ی «جاکش‌ها»، دفتر شعرهای مینا اسدی)

شیوا فرهمند راد

درباره‌ی «جاکش‌ها»، دفتر شعرهای مینا اسدی

۱۴۶ صفحه، نشر مینا، استکهلم ۲۰۱۴

در دسامبر ۲۰۰۸ «کانون نویسندگان ایران در تبعید» به مناسبت دهمین سال جنایت بزرگ «قتل‌های زنجیره‌ای» مراسمی برگزار می‌کرد. شاید نزدیک دو سال بود که در سخنرانی‌ها و مراسم اعتراض و همبستگی و … که گروه‌های گوناگون در استکهلم برگزار می‌کنند شرکت نکرده‌بودم و به اعصابم که از شنیدن شعارهای توخالی و افکار فسیل‌شده هاشور می‌خورد، استراحت داده‌بودم. اما این جنایت آن‌قدر بزرگ است و تکان‌دهنده، که تصمیم گرفتم برای بزرگداشت یاد همه‌ی قربانیان جهل و نادانی و کوردلی در میهن‌مان دل به دریا بزنم و در این مراسم شرکت کنم

شانزدهمین شماره "آوای تبعید" منتشر شد

اسد سیف

«تبعیدی فقط آن کس نیست که از زادبوم خویش تارانده شده باشد. تبعیدی می‌تواند از زبان، فرهنگ و هویتِ خویش نیز تبعید گردد. آن‌کس که شعر، داستان، هنر، فکر و اندیشه‌اش در کشور خودی امکان چاپ و نشر نداشته باشد، نیز تبعیدی است. این نشریه می‌کوشد تا زبان تبعیدیان باشد. تبعید را نه به مرزهای جغرافیایی، و تعریف کلاسیک آن، بل‌که در انطباق با جهان معاصر می‌شناسد»

شانزدهمین شماره "آوای تبعید" آمیزه­ای­ست از شعر، داستان، نقاشی، نقد ادبیات و فرهنگ. بخش ویژه این شماره به تأثیر کرونا بر هنر و ادبیات اختصای دارد.

چرا جمهوری آذربایجان با آتش بس و ادامه ی مذاکرات موافقت کرد!...

س. حاتملوی

بعضی از فعالین ملی ما فکر می کنند که آزادی قره باغ کار چند هفته و یا چند ماه است.
کسانی که از علم نظام و جنگ کمی اطلاع داشته باشند، می دانند که آزادی قره باغ توسط ارتش آذربایجان کار یکی دو هفته نیست.
برای یک‌ حمله ی نظامی در این ابعاد احتیاج به ماهها (بعضا سالها) تدارک نظامی و لجستیک مادی و انسانی است.
ارتش آذربایجان با شروع جنگ، چند هدف استراتژیک را در نظر داشت که بعد از چند روز نبردهای سنگین به این اهداف نظامی رسیده است. تسخیر شهر ها قبل از اینکه اهمیت نظامی داشته باشد، اهمیت روانی دارد. ولی تسخیر بعضی ارتفاعات خیلی مهم تر از تسخیر شهر ها و قصبات است. پیشروی ارتش آذربایجان در منطقه ی کوهستانی قره باغ خیلی سخت‌ بود.

ستم ملي

رضا براهني

ستم ملي

توگوش ميدادي

اما مرا نميديدي

فروغ فرخزاد

امروز بيش از هر زمان ديگر اين حقيقت تاريخي براي مردماني كه در ايران زندگي ميكنند مثل روز روشن شده است كه راه پيمايي طولاني و اساسي مردم ايران به سوي دموكراسي از بزرگراه پرالتهابِ تلاش براي كسب حقوق مساوي براي همه مليت ها و اقوام مختلف ايراني ميگذرد.

آیا قاراباغ خاک اسلام است؟

قهرمان قنبری

 ژانویه سیاه ۱۹۹۰ نماد  روحیه استقلال، یگانگی و شهروندی در تاریخ مدرن جمهوری آذربایجان است. در این روز و خاطره این روز است که مفهوم “هم‌رای‌لی” بعنوان ترمی احساسی-سیاسی جای کلمه تاواریش روسی را گرفت. تاواریش‌هایی که با شعار عدالت در ۱۹۲۰ حکومت ملی را با توسل به ارتش سرخ ساقط کرده بودند اینبار بار دیگر وحشیانه برای استیلای سلطه خود خیابان‌های باکو را با خون شیفتگان استقلال رنگین کردند.   اما این روز تاثیر شگرفی بر نسل من هم گذاشت که هنوز کودک بودیم، و به اقتضای سن چندان از دنیای سیاست باخبر نبودیم.

باشگاه بارسلونای ایران

بهرنگ صمصامی* (برلین)  - ترجمه: س. حاتملوی

 چرا طرفداران تیم تراکتورسازی – که آنها آنرا محبوب ترین تیم آسیائی می دانند- معتقد هستند باشگاه آنها اجازه ندارد هیچوقت قهرمان لیگ برتر بشود

 لحظات کوتاه خوشبختی: روز 5 ماه می طرفداران تیم تراکتورسازی با یقین به پیروزی و قهرمان شدن تیم شان در لیگ برتر کشور، به وسط میدان هجوم می برند

به آرامی آغاز به مردن می کنی

پابلو نرودا

اگر سفر نکنی،

اگر کتابی نخوانی،

اگر به اصوات زندگی گوش ندهی،

اگر از خودت قدردانی نکنی.

 

به آرامی آغاز به مردن می کنی

بازخوانی بیانیه 12 شهریور

محمد حسین یحیایی

75سال از انتشار سند مهم و تاریخی بیانیه 12 شهریور 1324 که زیر بنای « فرقه دمکرات آذربایجان » را پایه گذاری و مردم آذربایجان را با هویت، آزادی و حقوق خود آشنا کرد می گذرد، این بیانیه ( مراجعتنامه، سند راهبردی و ... ) نخستین سند سیاسی و حقوقی است که کلمات آن با دقت و هوشیاری کامل انتخاب شده و به دو زبان فارسی و ترکی ( شهریورین اون ایکیسی ) همزمان منتشر شده است. ولی این سند ماندگار که باید مورد توجه همگان بویژه ( مناطق و ملیت های دیگر کشور ) فعالین اجتماعی و سیاسی آن روز جامعه قرار می گرفت و ارزیابی می شد با کارشکنی و تبلیغات گسترده استبداد و ارتجاع مورد استقبال قرار نگرفت و با مانع تراشی از انتشار آن در مناطق دیگر به فراموشی سپرده شد.

پیرامون درگیری مابین ارمنستان و آذربایجان (بخش دوم)

م. ائینالی

ترکیه و فرانسه

رابطۀ فرانسه بعنوان یک قدرت اروپائی دارای تاریخی طولانی در قفقاز می باشد. پیوند این کشور با قفقاز (آذربایجان و ایران) در رقابت با دولتهای بزرگ اروپا و روسیه، لیکن بیشتر، در تقابل با دولت عثمانی شکل گرفته است. در این مسیر یکی از ابزارهای مهم نفوذ فرانسه (همچون روسیه، انگلستان و آمریکا) فعالیتهای میسیونری و بکارگیری اقلیتهای دینی بر علیه دولت عثمانی بوده است. سیاست استراتژیک فرانسه در منطقه از سیاست عمومی و سنتی اروپا و آمریکا مبنی بر محصور کردن ترکیه در آناتولی و ممانعت از توسعۀ مرزهای روسیه به جنوب مجزا نبوده است.

پیرامون درگیری مابین ارمنستان و آذربایجان

م. ائینالی

(بخش اول)

در 12 جولای سال 2020 برخوردهای نظامی سختی ما بین آذربایجان و ارمنستان در منطقۀ مرزی "تووَز" در داخل مرزهای آذربایجان رخ داد. درگیریهای فوق جدَی ترین رویاروئی مرزی این دو کشور بعد از جنگ چهار روزۀ آپریل سال 2016 بود که تلفات آن حدود 50 نفر ذکر شده بود. همانگونه که در اکثر درگیریهای نظامی معمول است، این بار نیز طرفین درگیر بعد از اعلام آتش بس اتهامات متقابل در رابطه با نقض آن و متهم کردن یکدیگر به اقدامات تحریک آمیز را رد و بدل کردند. علاه بر آن هر دو کشور یکدیگر را متهم به گلوله باران مراکز جمعیتی کردند که  در این رابطه، و بنا بر گزارشات رسمی، تنها یک زن 76 سالۀ آذربایجانی در اثر بمباران به قتل رسید.