Jun 22, 2018

آغيل و قلبين ناغيلى

زؤهره عسگرووا

بير ديله‌يه من جالانديم،
گاه قازانديم، گاه تالانديم.
عؤمروم بويو هاچالانديم
عاغيل باشقا، اورک باشقا.
(بختيار واهابزاده)
واختى ايکن ناغيللارى ناغيل ائدن، اونو بيزه سئوديرن عاغيللى بابالاريميز، ننه‌لريميز اولوب. اگر "ناغيل" سؤزونون اوليندن بيرينجى حرفى گؤتورسک، عوضينده آغيل (عاغيل) قالير. ناغيل عاغلين، مردليگين، حقيقتين، مؤعجيزه لرين آچاريدير. اينسانلار عاغيللانا-عاغيللانا مودريکلرله ناغيللانيب، سيلاحلانيب.
کئچميش اولو اجدادلاريميز اؤز دونياسينى دگيشسه ده ناغيللاردا روحوموز، عاغليميز ياشايير، دونيا قوجالسا دا ناغيللار قوجالمير. عصرلر بويو نسيللر ناغيللارلا بؤيويوب. ناغيللار بلکه ده دينه حاضيرليق مرحله سى اولوب. ناغيللار دونيانين وفاسيزليغى حاقدا ايلک خبردارليغينى "بيرى واردى بيرى يوخ" ايله باشلايير. وار اولان آللاه- دير، هر شئى يوخ اولاندير. بو دونيادا نه قدر وار اولوب عؤمور سورسک ده هر شئى بير گون يوخدور. عاغيللى آداملارين دا حياتى بير ناغيلدير. اونا قولاق آسماقدان دويماق اولماز. حيکمت آچاريدير "بيرى واردى بيرى يوخ." واردا، يوخدا اؤزونو تانيديقجا حياتي، اينسانلارى دا ياخيندان تانى‌ييرسان. خئييرخاهليق وارليقدير، شر يوخلوقدور. "وار" وارليدير، "يوخ" يوخسولدور. ان وارلى آللاهدير، ابدى وارليدير. ان وارلى آدامالار اونون قارشيسيندا يوخسولدورلار. سجده يه لاييق يالنيز آللاهدير.
محبت ده ناغيلدير. عاغلين، قلبين، گؤزون ناغيلى. عاغيل ياخشى بيلير کى، اؤز توتدوغو مرتبه‌يه گؤره بدنده بيرينجيدير، زيروه‌ده دير. غلبه تاجى اونون باشينا قويولور. عاغيل ايلک اول اؤزونو تانى‌يير، سونرا حياتى. اونو باشقالارينا سئوديرن اؤز عاغليدير. دوستونو، دوشمنينى ده اؤزونده آختارير. اورکله عاغيل آراسيندا گؤزلر هر ايکيسى‌نين دونيايا آچيلان پنجره‌لريدير. عاغلين او پنجره‌دن گؤردوگو دونيا ايله اورگين گؤردوگو بير دگيل. گؤزلر يومولوب دينجلنده ده نه بئيين، نه ده اورک دينجلمير. روح ايسه سياح اولوب اؤز وطنينى گزير، و وصالينا قوووشور.
من ده حيات ناغيلى‌نين گنج قهرمانييام. هله بيلميرم دونيادا بيرى وار بيرى يوخ. نئچنجى ايل، هانسى فصيل، آيين نئچه‌سى ايدى بيلميرم. بيرجه اونو بيليرم کى، حياتيمدا دوغولموش محبت گونش کيمى گؤزلريمى ائله قايناشديردى کى، هر ايکيسى، آنجاق اونا عاشيق ايدى. ائله بيل يئر اوزونده ايکى نفر من و او واردى. اونون خيال‌لارييلا يئر- گؤى نور ايچينده ايدى. قلبيم اوشاق کيمى سئوينيردى. آخى، سئونلر دونيانين ان خئييرخاه آداملاريدير. محبت اوخلارى اورگيمى نيشان آلاندا عاغليمين درياسى چالخالاندى. او، ايچيمده‌کى تلاتومه دؤزمه‌ييب اؤزوندن گوجلو قوناغين کميليگينى بيلمک ايسته‌دى."او، کيمدير؟ نييه منيمله حسابلاشمير؟" عاغيل قونشولوقدا اؤزونه رقيب بير قوووه حيس ائديردى. عاغيل آرخايين ايدى کى، يومشاق، حليم اورگين هميشه اونا احتياجى وار. آما او قلب ائوينده قوناق اولاندا داريخار، صؤحبتلرى باش توتمازدى. اورک ايسه محبتله دولماق، جوشماق ايسته‌ييردى.
بو دفعه اورک اؤز محبتى‌نين گؤزويله دونيايا باخماق، اؤيونمک، اؤزونو تانيتماق، سئويلمک اوچون آزادليغى سئچميشدى. محبت قلبلرين قيرخ قاپيسينى اؤز آچارى ايله آچاراق، اونون ساراييندا تاخت- تاجيندا اوتورماغا عادت ائتميشدى. قوللار اسير کيمى محبتله قانداللانيب امره مونتظير ايدى. اورگيم عاغيلسيز آدديملارينى عاغيلدان گيزلتمک ايسته‌ييردى. هر گون هيجران کولکلرى باشيم اوستونده اسيردى. سؤزلريمى محبت عونوانيما ديمديگينده قوش کيمى حرف- حرف داشى‌ييردى. هئيهات قلبيمين سسينه جاواب گلميردى. اونون قلبينه اؤزگه‌نين محبتى حاکيم ايدى. بو حاکيم يانيندا موقصير کيمى عاغليمى کؤمگه چاغيريرديم. ائه، جفاکئش، سادلؤوح اورک، سنده عاغيل اولسايدى بو قدر يانيب ياخيلمازدين. عاغليم حاليما دؤزمه‌ييب منه يالواردى:" تؤک اتگيندن بو عذاب گتيرن داشلارى. بو داشلاردان خوشبخت ائو تيکيلمز. قلبينى بير گون قيراجاق بو سويوق رنگلى داشلار. جاوانسان، منى سونرا باشا دوشه‌جکسن." واختى ايکن عاغليم دئيه‌نى اورگيم ائشيتمه‌دى. قلبيم دئينه قولاقلاريم کار اولدو. قلبيم داش اولسايدى عاغليما احتياج اولمازدى. گؤزلريم گؤزله‌مگى باجارسا دا اورگيم دؤزومسوزدور.
گؤزلريم سياح کيمى اونو چوخ آختاردى. اونو منه دوغما ائدن گؤزلريمده تانيميردى اؤزونو. بو يادليق اونون گوناهى دگيلدى. سويوق عاغليم محبته "هه" دئين قلبيمين آتشيندن قورخور. عاغليم دئيير: "اونون يادليغى، اوزاقليغى سنين چکديگين عذابلارا ديرمى؟ جاوابسيز سئومک کؤنوللو اسيرليکدير. تنهاليغينا آجى‌ييرام. عاغيل تنهاليغا دؤزسه ده، اورک بو، آغير معنوى يوکه نئجه تاب گتيرسين؟ محبتين دلى حسرتدن آلوولانسا کوله دؤنه‌جکسن. آخي، کول گول دگيل کى، سئويلمگه لاييق اولسون. گوللرين شاهى قيزيلگول ده سولاندا تورپاق رنگى آلار. کيم قوخولايار اونو؟ اؤزونه رحم ائت."
خزان يارپاقلارى هر پاييز آغاجلاردان آيريليب يئره سپه‌لنير. يارپاقلار اؤز فانى عؤمرونو پاييزدا باشا وورور، اونودولور. تکجه سنين سئچيب درديگين، دفترينين آراسينا قويدوغون، عزيزله‌ديگين سولموش يارپاق اونودولمور. محبت ده بئله‌دير. سنين قلبين، عؤمرونه قاريشيبسا، هر شئى اونودولسا دا او ياشايير. قمله سئوينج محبتين قوشا قانادلاريدير. او دا اينسان کيمى دوغولاراق اؤز عؤمرونو، طالعيينى ياشايير. منيم گؤزل گوناهيم اولان محبت هر يئرده منيمله‌دير. کاش او، بونو گؤره بيله‌يدى. من ايسه اونون ياد گؤزلرينين سويوقلوغوندا اؤزومو گؤرمورم. کيمدير گؤزلريندن منه بويلانان؟ قلبلريميز کيمى يوللاريميز دا آيرى، اؤزگه‌دير.
سندن گلن بلانين يارالارينى ساريميشام. ايسته‌ميرم هر دفعه سنى گؤرنده يارم قاناسين. اوميدسيز محبتيمين ساحيلينده گؤز ياشلاريمى احسان کيمى آخيديرام. بلکه قلبيم عاغليمين طعنه و قيناغيندان قورتولا. عاغليم باشينى قوللاريم اوستونه قويوب دريندن "آه" چکير: "من سنين حالينا آجى‌ييرام. من ده ائله بيل باشيمى ايتيرميشم. گؤردونمو محبتين گؤزلرى کوردور؟. سنين بو حالينا سويوق عاغيل دا عاجيزدير."
اورک اؤزونو قينايان عاغيلا ايندى داها چوخ يانيردى. قلب عاغلين گؤزو ايله حياتا باخسايدى داها مودريک، جسارتلى اولاردى.
 گؤزلر عاغيللا قلبين آراسيندا يول آيريجيندا ايلغيما دؤنن آرزولارينى عبث يئره آختاريردى. سنه هئچ واخت چاتماياجاق سون مکتوبومو يازيرام. بو دا منيم ناغيليمدى: "گؤروشونه حسرت اللريم آيريليغين الينى سيخدى. ائله بيل اورگيمى سيخدى. سن دئمه غمين ووصالى اوميدسيز آيريليقدير. بونو سن دويا بيلمزسن. تنهاليق کوسموش دوداقلارين آيريليقلا سون، آجى "اؤپوشودور." بونون دادينى سن بيلمزسن. حسرت تونقاليندا يانيب-ديريلمک، ديريليب-يانماق عذابى نه‌دير سن نئجه بيلرسن. سينه‌دن قوپان "آه"لار داشا ديوارا دگيب سونرا اوخ کيمى قاييديب قلبينى نيشان آلير. اوخلانان قلبين ياراسينى، آغريسينى سن بيلرسنمى؟ آياقلاريم يئردن اوزولن گوندن محبتين قارلى داغلاريندا تنها ايزيم وار. او سويوق زيروه‌ده دونيا دومانا بورونوب. بوز باخيشلاردان دونماغين سو يوقلوغونو سن نئجه بيله‌سن؟ تنهاليغم قوجاغيندا جان وئرن محبتيمين سون سؤزونو سن ائشيده بيلمزسن؟ "
آللاها محبتى بؤلموشوک آغلين، قلبين، گؤزلرين آراسيندا. اؤزوموز ده بيلمه‌دن عذابلا چيرپينيريق قفسده قوش کيمى. محببتين ناغيل دونياسيندان الى بوش، قلبى کؤورک قريب کيمى قاييتميشام. ايتيرميشم طالعيمين سئحيرلى چيراغينى اوميدسيز يوللاردا. منيم ده قارانليقدا بيتيبدير عاغيلسيز قلبيمين گنجليک ناغيلى.
جزا چکن اورگيم، گنجليگيمه واختسيز پاييز دوشوب. گنجليک ناغيليمين ايلک حرفى يارپاق کيمى ساراليب بوداغيندان قوپوب، يئرينده قاليب عاغيل. ايندى بو کؤهنه دونيادا تزه‌دن نئجه ياشاماق اؤگره‌‌نيم؟ اگر حياتين اؤز ناغيلى وار، اوردا دا بيرى وار بيرى يوخ!
باکى «يازيچى» نشرياتى : «اؤزل پوچتادان مکتوب» کيتابيندان گؤتورولوبدور
عرب اليفباسينا کؤچورن- مييارلى

عرب الفباسیندا متن وارسا بورادا یازین، یوخسا بو سطرلری سیلین

No comments: