Dec 22, 2013

چیلله آخشامی

عمران صلاحی

کورسو آلتیندا 
اوتوروب هامی
یئیب‌لر شامی
اوشاقلار اوینور
یورغان اوستونده.
یورغان اوزولوب 
کورسو اوستونده
چایلار دوزولوب
شیرین پارتاخال
چایلار دال با دال.

“شاعرلر مجلسی”ندن یادگار ایکی قوجامان شاعریمیز


ائلدار موغانلی

1. اؤن سؤز 
آذربایجان ادبیاتی‌نین انکشاف پروسسینده علامتدار حادثه کیمی اؤز اهمیتینی بوگون‌ده ساخلایان، ۲۴-۲۵‌ینجی ایللرده ۲۱ آذر نهضتی آدی‌لا تانینان تاریخی حادثه اولموشدور. بو حادثه تکجه ادبیاتیمیزین چیچکلنمه‌سینده یوخ، معارف و مدنیتین بوتون ساحه‌لرینه قویدوغو تعیین ائدیجی تاثیری باخیمیندان، معاصر ادبیات، اینجه صنعت و عمومیتله مدنیت تاریخیمیزین پوزولماز قیزیل ایزلرینه چئوریلیبدیر.

جنسیت و ضد انقلاب درمصر

مروت ف. حاتم


Gender and Counterrevolution in Egypt

published in MER268

ترجمه: هدایت سلطانزاده
هیجده روز انقلاب که از ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱ آغازگردید ،مصری ها را با هم متحد کرد.طیف های  مختلفی از شهروندان از زن ومرد، با حجاب و بی حجاب، پیر و جوان ،  از طبقه متوسط گرفته تا  طبقه کارگر ، به قصد پایان دادن به حکومت ۳۰ ساله حسنی مبارک  و ممانعت از جانشینی طراحی شده برای او ،کنارهم ایستادند.  لیکن  وضعیت دشوار سکولار هائی که خود را لیبرال میدانستند،اما در واقع از ارتش در برابر اسلام گرایان حمایت می کردند، خود به بازگشت گفتمان عصر مبارک کمک کرد. اکنون هیچکدام از این طرفین ، بهیچوجه مایل نیستند که موضوع جنسیت ، در خدمت برنامه عمل وسیعتر آنان قرارگرفته باشد.

گلین باجی


رقیه کبیری

هله نوبه‌میزه قالیر. میز آرخاسیندا اوتوران نومره ‌وئره‌ن؛ قارا بوغدایی ساچلی، اورتا یاشلی کیشی‌یه باخماقدان اوتانیرام. یقین او دا بیلیر بیز نییه گلمیشیک. گؤزوم دووارداکی، آغ اؤرپکلی، گؤیچک اوشاغین سوس دئیه، بارماغینی دوداغیندا ساخلایان شکیلده قالیب.

آشپازخانانین سکی‌سینه سؤیکه‌نیب، دئدیم: “گئتمیه‌جه‌یم!”

گلین باجی آغ یایلیغینی بوخاغی‌نین آلتیندا سانجاقلادی. قار چرچیوه‌لی گیرده گؤزلویونون اوستوندن منه باخدی: ” آنان بیر شئی بیلیر دا، دئییر گئت…!”

مزارسیز شهیدلر

ع. یالچین 
ایاق اوسته اؤلدولر
اؤلرکن دوغولدولار
بیر ابدی یول‌دولار
بو مزارسیز شهیدلر
*

کیم آناجاق فریدونی؟


نیگار خیاوی


تئلی آینا داراقلی
یاخاسی قیزیل گوللو
کؤینه‌‌یی آغ فوقولو فارا
بئله‌جه گلدی گئتدی اؤلوم
اونون آغیللی رؤیاسینا
قاپیلاردان کئچیب گئدیر مایوس
آلتمیش آلتی خزل۲۱جی گون
پنجره لردن آسیلیر قیرمیزی منده
قات قات آسیلیر آلاتوران پرده
نئجه دولانمیر بیرجه ایشیق توزو بو آچماز سحرده
دولانیریق

Dec 17, 2013

‏21 آذر نهضتی و ادبیاتیمیز

احد واحدی

 آذربایجان ادبیاتی، مشروطه انقلابی ایله یاناشی بیر تکامل پروسه سی گئچیرمیشدیر؛ بو پروسه نین بیرجهتی، ملی عنعنه لریمیزی یاشاتماق، دیگر طرفی، خلقیمیزین دموکراتیک  ایستکلرینی مطالبه ائتمکدن عبارتدیر! یعنی  آذربایجان ادبیاتی اؤز بدیعی افاده سیله، جامعه نین ملی خصوصیتلرینی داشییاراق، دموکراتیک ایستکلرینی ترنم ائتمیشدیر. دیل آزادلیغی، فرهنگ آزادلیغی، وطن پرورلیکله برابر، دموکراتیک طلبلر ، بیزیم ادبیاتین باش موضوعلارینی تشکیل ائتمیشدیر؛ بو ادبیات، مستبد و مرتجع قوه لری افشاء ائتمه کدن بئله بیرآن غفلت ائتمه میشدیر.
مشروطه انقلابینین طبیعی دوامی، خیابانی حرکتینه چاتسادا، بو حرکت آذربایجاندا، بیر ملی لشمه پروسه سینی جدی شکلده باشلانیشینی احتواء ائدیر؛ یعنی بیرینجی دفعه اولاراق سراسری ایستکلردن باشقا، آذربایجانا دایر ایستکلر ده، بیر عنصر کیمی بو حرکتده اؤزرنو گؤستریر.
رضاشاه حاکمیتینین قارا ایللرینده، آذربایجان دیلی و ادبیاتی، اؤلوم یاتاغینا دوشور. نظامی لر، خاقانی لر، نسیمی لر و فضولی لر یئتیره ن بو زنگین دیلده، شعر، نثر، تئاتر حتی نوحه

Dec 9, 2013

زمینه های اقتصادی جنبش 21 آذر در آذربایجان

دکتر محمد حسین یحیایی

آذربایجان با تاریخ کهن ، کوهستانی و سرد، با دشت ها و جلگه های حاصلخیز در برخی مناطق و با منابع سرشار زیرزمینی و گاهی دست نخورده و بکر و با مردمان سخت کوش و بردبار شهرت دارد. این منطقه که در مسیر راه ابریشم و کالا از هند و چین به غرب قرار داشته، همچنان سال های طولانی با افت و خیزهای فراوانی در سیاست و اقتصاد نقش بزرگی در منطقه داشته است. آذربایجان  محل برخورد اندیشه ها، گاهی در اوج قدرت سیاسی و اقتصادی، مرکز تجارت، محل اقامت تجار، بازرگانان، پیشه وران و دیپلومات های خارجی بوده و گاهی هم در مرکز تاخت و تاز ها، کینه ورزی ها، تصفیه حساب های سیاسی خاندان قرار گرفته، متحمل رنج ها و آسیب های فراوان شده است. از سال های دور تا دوران قاجار، شهر تبریز مرکز سکونت و آموزش سیاسی شاهزادگانی بود که بعد از پدر به سلطنت می رسیدند، از آن رو آذربایجان بویژه تبریز از جایگاه ویژه ای در نزد ایرانیان و دیپلومات خارجی برخوردار بوده و در تحول های اجتماعی و سیاسی نقش برجسته ای داشته است

Dec 8, 2013

اکبر گنجی و توجیه کشتارهای دهه ۶۰

هدايت سلطان زاده

  ۱ـ اکبر گنجی در پاسخ به نوشته آقای علیرضا نیکفر در مورد کشتارهای دهه ۶۰ ، تحت عنوان «حقیقت و مرگ ، بیاد اعدامشدگان دهه ۶۰» ، که  در آن نوشته از جمهوری اسلامی بنام یک رژيم کشتار نام برده است ، به اعتراض پرداخته و بشیوه مرسوم خود، بطرز سفسطه آمیزی ، این کشتار ها را مورد  تایید ضمنی قرار می دهد. گنجی قبلا نیز در یکی از نوشته  های خود ، اعدام های دهه ۶۰ را به فضای عمومی خشونت در دوره انقلاب نسبت داده بود.شیوه ای که کسان دیگری مثل عطاء الله مهاجرانی، وزیر ارشاد دوره رفسنجانی، به آن متوسل شده اند. این بار گنجی گامی فراتر می نهد و انگشت اتهام را بطرف قربانیان جنایت نشانه میرود. در نوشته اخیر ، گنجی با مصادره به مطلوب، یعنی با شروع از موضوعاتی که موضوع بحث در نوشته آقای نیکفر نبوده است، در عمل بار مسئولیت این جنایات را از

Dec 4, 2013

Rasizm Təlxəkliyinin Zirvəsi

Elşən Böyükvənd


Rasizm gözlüyü böyük və kiçik yazar tanımır. Dostoyevskinin Türklər və Tatarlara baxdığı açıdan, Ezra Pound Amerikalılar və Böyük Britaniyalılara baxırdı. Panslavist Dostoyevski öz romanında Tatar soyundan olan şəxsiyyəti böyük və qorxunc bir Böyüyə bənzədirdi. Karamazov Qardaşları əsərində isə Türklərin etdikləri cinayətlərdən söz açarkən onları ürək bulandırıcı şəkil də təsvir etmişdi. Ezra Pound, daha aydın və açıq forma da Rasizmlə uğraşırdı. Onun fikrincə, Böyük Britaniyalıların dişlərini vurub sındırmaq lazımdır. Amerika isə ayaqdan başa çılğınların dəlixanasıdır,

Nov 30, 2013

تویوق آزاد اولاجاق

کند اوشاغی
 
- تویوق، یومورتا آزاد اولاجاقدیر.
گونده‌لیک‌ده یازیلمیش بو خبری، آدیگؤزل سئوینجک منه گؤرسدیب، دئییر:

- بودو، گل اؤزون اوخو، اول صحیفه‌ده ایری خط ایله یازیلیبدیر: «چوخ احتیمالی واردی تئزلیکده تویوق- یومورتا بول- بول آزاد شکیلده یاییلا.» الله قویسا ساوادین واردی، گالا، اوخو! سنه کی هئچ نه‌یی ایناندیرماق اولمور، دئسک قاتیق آغ‌دیر، دئییرسن قوی گؤرک آخیردا نه اولور! بودو اول صحیفه‌ده یازیبدیر، بو یئکه‌لیکده کی، یالان اولماز.

مارش

پئسیان تبریزی

 کولئنئل محمدتاغی پئسیان تبریزی 1309-جو ه. ق. (1891 م.) ایلینده تبریزده آنادان اولموشدور. 1317-23- جو ه. ق. (1899-1905 م.) ایللر آراسیندا اولجه ائوده خصوصی شکیلده، سونرا مکتبده، داها سونرا ایلک تبریز مدرسه‌سی «لقمانيه»ده تحصیل آلمیشدیر. فارس، عرب دیللرینی، آوروپا دیللریندن بیرینی موکمل اؤیرنمیشدیر. 1324-جو ه. ق. (1906 م.) ایلده تحصیلینی تکمیلشدیرمک اوچون تئهرانا گئدیر، 1329 ه. ق. (1911-جی ایل) حربی خیدمته داخیل اولور .

Nov 26, 2013

جنسیت و انقلابات

by Norma Claire Moruzzi

published in MER268
ترجمه: هدایت سلطانزاده 


نقد منقطع شده

جنسیت چه رابطه ای با انقلابات دارد؟پیوند بین «جنسیت» وزن چیست ؟ چرا رابطه بین جنسیت وزن و مرد مهم است؟ اگر جنسیت کلا بعنوان ساختاریابی اجتماعی تمایز جنسی  فهمیده می شود ، چه چیزی هویت های جنسیت یافته در بین فرهنگ ها و  درطی زمان را  توضیح می دهد؟و در اندیشیدن درمورد جنسیت، چگونه یک مشاهده گر می تواند از طبیعی جلوه دادن ویا اهریمن نمائی مناسبات جنسیتی که عجیب و بیگانه بنظر می آید ، احتراز کند؟

Nov 20, 2013

سنسیزلیک

سنسیزلیک
لاله جوانشیر

آرامیزدان بیر  اولدوز اولوب آخان مهربانیمیز مهری شریعتی–نی آناراق
سئوگیلی غلامحسین فرنود جنابلارینا سونولور

باش بارماغیمدی گیزیلدیر
اللریم، اوره ییم.
گؤزلریم بوشالیر یوخلوغوندا، بوم بوش
شراب دا داها اولدوغو قدر قیرمیزی دئییل.
بوز کیمی دیر، اسیر یوخلوغون هاوامدا...

Nov 12, 2013

فيريدون کؤچرلى نین حیاتی


فيريدون بيگ احمد بيگ اوغلو کؤچرلى 
حياتى
فيريدون بيگ کؤچرلي (کؤچرلينسکي) 1863-جو ايل يانوارين 26-دا شوشادا دونيايا گلميشدير.

حاجی میرزا حسن رشديه


ح. مجیدزاده (ساوالان)
 آذربایجانین حؤرمته لاییق بؤیول شخصیتلریندن بیری حاجی میرزا حسن رشديه دیر. او یوز ایله یاخین عؤمرونده اؤز خالقی‌نین و بوتون ایرانین ماعاریف و آزادلیغی اوغروندا چالیشمیشدیر (۱۸۵۰- ۹۴۴).  
 H. Məcidzadə (Savalan)
Hacı Mirza Həsən Rüşdiyyə
Azərbaycanın hörmətə layıq böyül şəxsiyyətlərindən biri Hacı Mirza Həsən Rüşdiyyə dir. O yüz ilə yaxın ömründə öz xalqının və bütün iranın maarif və azadlığı uğrunda çalışmışdır (1850- 944).

حمید نطقی آیتان- (نئچه شعر)


                                

کیملیگیم
قیریلمیش آینادا تکرار اولورام.
داغینیق آنیلار یئللرده اوچور.
بئینیمه جاوابسیز سواللار دولموش

Həmid Nitqi Aytan-(neçə şeir)
Kimliyim
Qırılmış aynada təkrar oluram.
Dağınıq anılar yellərdə uçur.
Beynimə cavabsız suallar dolmuş.

Nov 4, 2013

بدیعی اثرین دیلی - قیسادیلمیش

میر جلال

بدیعی دیل بدیعی اثرلرین دیلی‌دیر. حیاتی، وارلیغی شاعيرانه، بدیعی بیر شکیلده، لؤوحه‌‌لر واسيطه‌سی ایله عکس ائتديرن صنعت اثرلرینین دیلی بدیعی دیل‌دیر. بو دیل، البته کی، عومومخالق دیلیندن کنار، علیحدده بیر دیل دئییل‌دیر.
Mir Cəlal
BƏDİİ ƏSƏRİN DILI


(qisadılmış)

Bədii dil bədii əsərlərin dilidir. Həyatı, varlığı şairanə, bədii bir şəkildə, lövhələr vasitəsi ilə əks etdirən sənət əsərlərinin dili bədii dildir. Bu dil, əlbəttə ki, ümumxalq dilindən kənar, əlahiddə bir dil deyildir.

Oct 18, 2013

You, Me, Him and the Telephone


A Short Story by:
Anar Rizayev
Translated by Vafa Talyshly and prepared for web by Arzu Aghayeva in 2001

Telephone numbers aren’t all alike.
But there are human voices at the end of all of them…
Bad days aren’t all alike,
Sometimes it is you who remains silent;
Sometimes, the telephone.
—Vagif Samadoghlu

Oct 7, 2013

قیسا شعر


درویش اوغلو
گونئی آذربایجان یازیچیلار انجمنینین ایکینجی قورولتایی مناسبتی ایله

Sep 21, 2013

مدرسه لرین آچیلیشی موناسیبتی ایله بیانیه‏

گونوموزده ایراندا یاشایان اوشاقلارین یوزده یئتمیشی اؤز آنا دیللریندن باشقا بیر دیلده تحصیل ‏آلماغا مجبور اولونورلار. بئله لیکله هر ایل درسلرین باشلاماسیلا بیرگه، دیل و کولتور ‏استعماری داها یئنی بیر نسیل آذربایجانلی یا تحمیل اولونور.‏

اؤز آنا دیللرینده تعلیم تربیه دن محروم اولان اوشاقلار، مدرسه ده آنا دیللری یاساق اولان یئنی ‏یئتمه لر ساوادلانماق اوچون اؤنجه دیللرینی و سونرا دا کیملیک و کولتورلری نین بؤیوک ‏پارچاسینی بوراخیب دَییشدیرمه یه مجبور قالیرلار. بو سببدن آسیلی، غیر فارس میللت لرین ‏آراسیندا تحصیللی لرین ساییسی گئتدیکجه آزالیر. بونونلا بیرگه ایراندا وار اولان سیاسی - ‏ایجتماعی - ایقتصادی برابرسیزلیک داهادا درینله شیر. بو آیری سئچگی لیک نتیجه سینده غیر ‏فارس میللتلر گونو- گوندن داها آرتیق حاشیه یه سورولوب، مارژیناللاشیرلار.‏